Abdurrahman Dilipak
Jia Humanoid
Hoşgeldin Jia. Daha doğrusu hoş gelip gelmediğini göreceğiz.
“Jia kim” derseniz, yakında herhalde herkes onunla tanışacaktır. Siri ya da Ceyda’nın ete kemiğe değil de, plastik ve metale bürünmüş şekilde karşınıza çıkacak..
Bu tam halis muhlis bir Humanoid.
Çinliler yine yaptı yapacağını. IBM hâlâ, nedendir bilmem şu Mr. Watson’u bizimle tanıştırmadı. Microsoft’un Midori’si de bekletiliyor.
Avatarlar artık sadece sinema filmlerinin mitolojik bir kahramanı değil.
Avatar inanışı, MÖ 1500-1000 yıllarına kadar gider ilk olarak Veda’larda ifadesini bulur. Bu dönem tam da Hz. İbrahim dönemine denk gelir. Hatta Brahma’yı, Hz. İbrahim ile ilişkilendirenler de vardır. Kelimenin aslının “İbrahima” olduğunu söyleyenler de var. Hint mitolojisinde tanrıların yeryüzünde büründükleri şekillere verilen ad’dır. Tanrı, ya da cin-Şeytan, o esoterik varlık, canlı ya da cansız her şeye hulul edebilir. Avatarlar Balarama, Sri (I Phone’nin Siri’si ile arasındaki isim benzerliği ilginç değil mi?), Varaha gibi isimlerle de anılır. Avatar, Sanskritçe’de ava; aşağı ve tar;iniş anlamına gelen sözcüklerin birleşiminden oluşturulmuş olup bilgianlamına gelen veda’nın gökyüzünden yeryüzüne; inmesi ve ona dahil olması anlamına gelmektedir. Bugün de bu “bilgi toplumu” şeklinde yorumlanmaktadır.
Avatar’ların asıl cevherini ifade eden İsvara’nın yaratıcı haline Brahma, koruyucu haline Vişnu ve yok edici haline Şiva diyorlar. Hindu’lara göre Vişnu yeryüzüne toplam 10 kez Avatar’laşarak inecektir. Bunlardan ilk 9’u gerçekleşmiş, sonuncu Avatar bedeni olacak Kalkin henüz gelmemiştir. 10 Avatar’ın 9’uncusu Buda idi. 10. ve sonuncusu gelecektir. 10. gelişindeki adı Kali Kalkin olacaktır. Bu çağ, en son ve en kötü çağ olan Kali çağıdır. Şiva, her kozmik dönem sonunda evreni yok eden ve Avatar’ı bulunmayan güçtür. Sonuncu Avatar olan Kali Kalkin geldiğinde Şiva parlayan güneş, kurutan rüzgar ve akan sel olarak dünyayı kendi içine çekecektir. Kali Kalkin böyle bir zamanda bir kıratın üzerinde at başlı insan kılığında gelecek ve dünyayı, insalığı kurtaracak!?
Jia mum heykel gibi, gerçek boyutlarda Çinli bir kız görünümünde insanımsı bir robottur. IMU ve GPS sayesinde GIS teknolojisi ile yön ve yol bulabilir. Dengeli bir şekilde yürüyerek gidebilir, yazıları okuyabilir, yüzleri tanıyabilir, her dilde konuşabilir. Açık kaynak kodlu ya da ilişkilendirilmiş her şeyi bilebilir. POI (Point of Interest) uygulaması ile ilgilendiğiniz noktanın Media’sına ulaşabilir, yani, zaman, mekan, tema ve birey koordinatlarında bilgi taraması yapabilir. Yönlendirildiği alanda belirlenen rasyo, kriter ve normlara göre karar verebilir. Gözlem yapabilir.. Sizi tanıyabilir, geçmişi hatırlayabilir. Hatta sizin nabzınızı, vücut ısınızı, yaydığınız elektromanyetik dalgaları algılayabilir. Bunları analiz edebilir.. Yüz ifadenizden yorgun musunuz, ateşiniz var size nane limon yapabilirim diyebilir. Konuşmanızı dinleyip, arabanızla bir sorununuz var galiba size yardımcı olabilirim diyebilir.. Ya da sanırım arkadaşınızla tartıştınız sakinleşmeniz gerek. Size moral verebilir. Dostlarınızdan yardım isteyebilir. Size birileri hakkında “Facebook’unda sizin hakkınızda hiç hoş olmayan paylaşımlarda bulunuyor” diyebilir.. Size şarkı söyleyebilir, şiir okuyabilir, bulmaca sorabilir, santranç oynayabilir, fıkra anlatabilir.. Eğlenceli mi size göre!
Herkesi tanımanın çok ötesinde işler yapabilir.. Dedikodu yapabilir, işine geç gelen çalışanınızı haber verebilir. Sizin ilgilendiğiniz gazete haberlerini size özetleyebilir..
Size öğüt de verebilir.. Sizin duygusal mı, entelektüel mi, matematik bir zekaya sahip olup olmadığınızı bilebilir, size hobilerinizle ilgili önerilerde bulunabilir..
Unutkan biri değil, ne zaman, ne konuştunuz, hepsini hatırlayacaktır. Yorulmayacak, şikayet etmeyecek, fazla mesai istemeyecektir.
Humanoid’ler geliyor. Siz mi onları yöneteceksiniz, onlar mı sizi belli değil.. İstediğiniz şekle bürünebilir, istediğiniz dilde konuşabilir, sesinin rengini sizin istediğiniz şekle dönüştürebilir.. Sarışın , esmer, kapalı, açık, sosyalist, liberal ya da dindar, Alevi-Sünni olabilir. Size simultane tercümanlık da yapabilir.. Sizin adınıza propaganda da yapabilir..
Bir kokteylde Jia, ilk kez gördüğü insanlarla onların dilinde konuşabilir, onların sorularına cevap verebilir, onlar hakkında bilgi sahibi olabilir, onları taklit edebilir.. Tekrar karşılaştığınızda sizinle konuşurken daha önceki tanışmanızdaki ayrıntıları hatırlatabilir, geçen zamanda kilo alıp almadığınızı sorabilir, hangi diyeti uyguladığınızı sorup, size daha farklı önerilerde bulunabilir. Kitap okuyabilir. Sizinle şakalaşabilir..
Aklı, ruhu, nefsi, can’ı yok ama çok iş yapabilir.. Okula giden çocuklarınıza öğretmenlik yapabilir, ders çalıştırabilir..
Jia’nın Beta versiyonu ile tanışıyoruz ama, bu Jia daha başımıza çok iş açacak. Başınıza “Hoca” da kesilebilir!?. Bir Attachman büyüdü nerelere geldi.. Bir sonraki adım Jia sizin kimliğinize bürünecek, görsel, ses ve misyonunuzla sizin Avatarlarınız işbaşı yapacak..
Sadece sekreteryanızı yapmayacak organize de edecek, satın alma ve yönetimle ilgili şarta bağlanmış tanımlanmış tüm görevleri yapabilir.. Gözlem yapabilir, değerlendirme, derecelendirme, ilişkilendirme yapabilir..
Rahmetli Kerim Korcan Marksist olarak çileli bir ömür yaşadı ve bir Müslüman olarak öldü. Onun “Dimitrof Geçiyor” diye bir tarihi romanı vardı. O günler geride kaldı. Şimdi Nöronikler işbaşı yapmaya başladı, ”Humanoidler Geçiyor” hayatımızın içinden.
Bu arada Kerim Korcan (Doğumu: 31 Ocak 1918, Aktefek, Hendek, Sakarya-Vefatı: 9 Kasım 1990)’ı vefatının yıldönümü öncesinde, bu vesile ile rahmetle analım. Korcan 1980’lerin sonuna doğru İstanbul Maltepe’de benim komşumdu. Allah rahmet eylesin. İnşallah 2018 Ocağı’nda, 100. doğum gününde, dönemi, kişiliği ve bir döneme tanıklık eden trajik hayatı ile onu Sakarya’da anarız. Selâm ve dua ile.