Necmettin BATIREL
İstihdam şoku
Amerika’da tarım dışı istihdam Ocak ayında tahminlerin çok üzerinde geldi, piyasalar buna şaştı. İşsizlik oranı %3,5'ten %3,4'e düşerek Neil Armstrong'un aya ayak basmasından bu yana görülmemiş bir seviyeye ulaştı. Güçlü istihdam Fed'in faiz oranlarını %5'in üzerine çıkararak sıkılaştırma döngüsüne devam edeceğinin sinyalini verdiği için Wall Street haftayı %1.6 ekside tamamladı. Dolardaki kazançlar arttı, altın sert düştü. Ancak 10 yıllık tahvillere satış gelmedi, getiriler 3.51’de kaldı. Avrupa Birliği 5 şubat’tan itibaren Rus rafineri petrol ürünlerinden dizelin variline 100 dolar, sıvı yakıtın variline de 45 dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaşınca brent petrol 79 dolara düştü. Yeni haftada piyasaları hangi gelişmeler bekliyor?
BOFA: ACIMASIZ DÜŞÜŞE HAZIRLANIN
ABD’de iş gücü piyasasındaki büyük artış ekonominin toparlandığını söylüyor ancak Bank of America (BOFA) ABD'de hisse senedi piyasasının fazlasıyla yükseldiğini ve resesyonun yılın ikinci yarısında derinleşmesi halinde yatırımcıların "acımasız düşüşlerle" karşı karşıya kalabileceği uyarısında bulundu.Bank of America ekonomik büyümenin yılın ikinci yarısında çökmesi durumunda yatırımcıların acımasız düşüşlerle karşı karşıya kalacağını söylüyor.enflasyonun önümüzdeki birkaç ay içinde tekrar alevlenmesi ve ABD ekonomisinin yılın ilk altı ayında dirençli kalmasının ardından 2023'ün ikinci yarısında daha derin bir resesyonla karşı karşıya kalması olduğunu belirtiyor.
BİST’TE HAFTALIK %3.7 KAYIP VAR
Borsa İstanbul %5.1 primle kapandı. Ancak endeks en düşük 4479 ve en yüksek 5232 puanı gördükten sonra haftayı önceki hafta kapanışına göre yüzde 3,74 azalarak 4.997 puandan tamamladı.Açığa satışlarda yukarı adım kuralının bundan sonra hisselerdeki %3 ve üzeri değer kayıplarında otomatik olarak uygulanacak olması piyasadaki kara bulutları dağıtmaya yetti. Bankalardaki coşku endeksi 5 bin puan direncine dayadı. Ancak bu sert yükselişe rağmen işlem hacminin 97.7 milyar lirada kalması dikkat çekti. AKBNK, YKBNK, TKNSA, ŞİŞE, TMSN, en çok kazandıran hisseler oldu. Bankacılık endeksi yüzde 8,57 primle ilk sırada yeraldı. Onu 7.23 ile sigorta, 6.54 ile teknoloji, 6.44 ile ulaştırma, 6.15 ile iletişim sektörleri izledi. Enflasyonun Ocak ayında yıllık %57.68 ile 11 ayın en düşük düzeyine inmesi moralleri yükseltti. bilanço sezonu nedeniyle hisse ve sektör bazlı oynaklık devam edecek. ABD’de istihdamdaki büyük artışa rağmen doların TL karşısında sabit kalması yatırımcıların pozisyonlarını arttırmalarını sağladı. 5100 puan direnç, 4600 puan ana destek oldu.
YÜKSELİŞ TRENDİ BAŞLADI MI?
Yeni haftada yurt içinde reel efektif döviz kur, sanayi üretimi, İngiltere'de büyüme, Almanya'da sanayi üretimi, Euro Bölgesi'nde perakende satışlar, Çin'de enflasyon, ABD'de Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi başta olmak üzere veri gündemi oldukça zayıf. Borsada 4700 puan üzerinde kalmaya çalışması ve kapanışı bu seviyenin üzerinde gerçekleştirmesi sınırlı da olsa olumlu yorumlanabilir. Ancak asıl yükselişin başladığını söyleyebilmemiz açısından 5000 puanların üzerinde kapanışların oluşması gerekiyor. Bu görülmedikçe ve endeks 5000 puan altında kaldıkça yükselişlerin geçici bir yükseliş hareketi olduğunu söyleyebiliriz. Oynaklık devam ettiği için destek ve direnç noktaları hızlı bir şekilde ihlal edilebiliyor. Bu anlamda yatırımcılar dikkatli olmalı. Özellikle bu dönemde piyasada şirket rapor sayısında artış yaşanacaktır çünkü bilanço dönemindeyiz. Yatırımcıların bu raporları okumalarını ve şirket seçimlerini daha titiz bir şekilde gerçekleştirmelerini tavsiye ederim.
ABD İLE GERGİNLİK KURLARI ETKİLEMEDİ
Washington, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali nedeniyle uygulanan kendisine yönelik yaptırımları delme çabaları karşısında önlemleri sıkılaştırıyor. ABD Hazine Bakanlığı'nın yaptırımlar konusunda en üst düzey yetkilisi olan Brian Nelson Ankara’ya geliyor. ABD, Türkiye’nin “Rusya ile samimi ilişkilerini sürdürmesi.” “İsveçi NATO üyeliğini engellemekle tehdit etmesi, “Yunanistan’a yönelik yeni tehditlerde bulunması ve “Rusya’nın arabuluculuğunda Şam rejimiyle yakınlaşmaya başlamasından çok rahatsız. Amerika 14 Mayıs seçimlerinde muhalefetin yetersiz kalacağını gördüğü için Türkiye’ye karşı terör silahını devreye soktu. 9 ülke elçiliklerinin muhtemel bir saldırı nedeniyle Dışişleri Bakanlığına hiçbir bilgi verilmeden kapatılması iki ülke arasındaki gerilimi arttırdı. Ancak Türk Lirası bu gelişmelere tepki vermedi. Önceki dönemlerde böyle gelişmeler karşısında kurlar alevlenirdi. Merkez Bankasının brüt rezervlerinin 127 milyar doların üzerinde olması ile Dolar haftayı 18.80, Euro 20.23 TL ile tamamladı. Teknik olarak 18,80 üzerinde kalıcılığın devamı ile yukarı yönlü hareketin sınırlı pozitif seyirle devam etmesi beklenebilir. 19,10-19,25 sonraki direnç seviyeleri olarak yer alırken, tarihi zirve 19,06’da yer alıyor. Aşağı yönde ise 18,70-18,65 kısa vadeli destekleri oluşturmaktadır. 50 günlük ağılıklı ortalama 18,73’te 100 günlük AO ise 18,67’den geçiyor.
TARIM DIŞI İSTİHDAM NEDEN GÜÇLENDİ?
ABD'de Ocak ayına ilişkin tarım dışı istihdam verileri açıklandı. Veriler beklentilerin oldukça üzerinde bir performansa işaret etti. Ocak ayında ülke ekonomisinde tarım dışı istihdam artışı 189 binlik beklentiye karşı 517 bin oldu. Böylelikle ülkede Temmuz 2022'den bu yana en yüksek istihdam artışı kaydedildi. Ocak ayında ülkede ortalama saatlik kazançlar ise 0.3 ile beklentilere paralel arttı. Yıllık bazda artış ise yüzde 4,4 oldu. Ortalama saatlik kazançlarda yıllık artış beklentisi yüzde 4,3 olmuştu. Ocak ayında ülkede işsizlik oranı yüzde 3,4 ile 1969'dan bu yana en düşük seviyeye geriledi.. Bu gelişme üzerine Euro dolar paritesi 1.0950’den 1.0793 sente geriledi. Ancak istihdamdaki artışla doların uzun süre güçlü kalacağını söylemek zor. Zira bilanço açıklayan teknoloji şirketlerinde kazançlar tahminlerin gerisinde kalıyor. Tüketimde artış yok. Ayrıca istihdamdaki büyük artışa rağmen ortalama saatlik ücretlerde aynı oranda iyileşme yaşanmadı.
ALTINDAKİ GEVŞEME KALICI MI?
Altın piyasası, ABD'den gelen şaşırtıcı derecede sağlam bir istihdam raporunun ardından sarsıldı. Ons 1926’dan 1864 dolara düştü. ABD’de hizmet sektörü Ocak ayında 55.2’ye yükseldi. Bugünün verileri, enflasyon trendlerinden oldukça emin olan Federal Rezerv'i rahatsız etti. Bu hizmet sektörü hala çok güçlü. Ve ücret baskılarını yüksek tutacak Fed Başkanı Jerome Powell, Çarşamba günü faiz oranlarını 25 baz puanlık daha yavaş artırdıktan sonra enflasyonun düşürülmesinde kaydedilen ilerlemeden bahsetti. "Enflasyonla mücadele sürecinin şimdi başladığını görmek memnuniyet verici" dedi. "Artık ilk kez enflasyonla mücadele sürecinin başladığını söyleyebiliriz. Ve bunu şimdiye kadar mal fiyatlarında gerçekten görüyoruz. Fed'in faiz artış trendini Mart ayında sonlandırmasını bekleniyordu, ancak enflasyon %2 düzeyine ininceye kadar devam edecek Ancak piyasaların sindirmesi gereken çok fazla veri var. Sadece istihdam raporu değil, Fed'in tavrı da. Piyasa Powell'ı güvercin olarak yorumlamak istiyor. Altın için kritik destek 1850 dolarda. Kırılırsa 1800 dolara inilecek. Kırılmazsa 1900 dolar aşılacak. Gram altın haftayı 1130 lirayla tamamladı. Düşük seviyenin alım fırsatı olarak kullanmak gerekiyor. Fiyat 50 lira birden düştü.