Necmettin BATIREL
İstihdam sevinci
Küresel borsalar haftayı yükselişle tamamladı. ABD’de tarım dışı istihdamın Nisan ayında tahminleri aşması resesyon korkularını hafifletti. Ancak FED’in faiz artırım döngüsünün sona ereceği beklentisini zorladı. St Louis Başkanı Bullard “bir faiz artışına daha ihtiyaç var” dedi. Apple’ın bilançosu moral verdi. Avrupa’da endeksler, Adidas, Air France, KLM yüksek bilanço açıklaması ve Çin pazarında iyileşme beklenmesiyle artıda kapandı. ABD bölgesel bankalarındaki toparlanmanın ardından banka hisseleri de yükseldi. Dolar kayıplarını korudu. 10 yıllık ABD tahvilleri 3.44’te kaldı. Bitcoin 29 bin 500, altın 2016, Brent petrol 75 dolardan işlem gördü. Yeni haftada piyasaları etkileyecek önemli veriler belli olacak.
YATIRIMCI SAYISI NEDEN ARTTI?
Borsa istanbul seçim öncesi isteksiz seyrini sürdürüyor. Endeks 4400 puana geriledi, günlük işlem hacmi 32.8 milyar liraya düştü. Bankalar 1.66 geriledi. Makine 2.81, kimya 2.73, iletişim 2.60 ile en fazla değer kaybeden sektörler oldu. Buna karşılık spor, toptan eşya, turizm, bilgi teknolojileri artıda kaldı. en çok talep gören ilk 5 hisse şu şekilde sıralandı: HURGZ, AVHOL, KLSYN, SELVA, DAGHL. CWENE tavan fiyattan işlem görerek 119.40 TL’ye yükseldi. En çok değer kaybedenler ise ALFAS, EUPWR, PAMEL, GRTRK, GESAN oldu. Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre borsada yatırımcı sayısı 4 Mayıs itibariyle 5 milyonu aşarak rekor kırdı. 30 Nisan’da 4 milyon 768 bin 730 olan sayı 4 günde, 231 bin 270 kişi son 1 ayda 829 bin 300 arttı. 1 yıl öncesine göre yatırımcı sayısı ikiye katlanmış durumda. Ancak yatırımcıların büyük bölümü halka arzlardan alım yapanlardan oluşuyor. Yeni haftada yurtiçinde sanayi üretimi, ödemeler dengesi, İngiltere’de faiz kararı, ABD’de Nisan enflasyon rakamları izlenecek. 4300 puan destek 4600 puan direnç oldu. Ancak hacimsiz düşüş nedeniyle endeksteki gerileme kimseyi yanıltmasın. 15 Mayıs’tan itibaren sert yükseliş başlıyor.
YABANCI BANKALARA İNANMAYIN
Vatandaş döviz almak yerine bankada hesap açmayı tercih ediyor. Böylece hem parasının değerini koruyor, hem de ekstra faiz alıyor. Kur korumalı mevduatlarda geçen hafta toplam büyüklük 109,1 milyar dolara ulaşarak yeni rekor seviyeye yükseldi. mevduatlar 137,8 milyar TL artışla 2,1 trilyon TL'ye çıktı. Seçimler yaklaşırken yabancı kurumların Türkiye ile ilgili analizleri gelmeye de devam ediyor. Son analiz Goldman Sachs'tan geldi. Seçimlerden sonra ekonomi kamuoyu için önemli başlıklardan biri olan ödemeler dengesi bağlamında Türk lirasını analiz eden banka TL'nin reel ticari ağırlıklandırılmış olarak önümüzdeki yıllarda yüzde 13 değer kaybetmesi gerektiğini söyledi. Bunlar ekonomik ajan provokatör. Algı operasyonu ile ülkedeki tasarruf sahiplerini yanlış yönlendiriyorlar. İşte bunun son örneği.. Sermaye Piyasası Kurulu, Borsa İstanbul'da gerçekleştirilen işlemler nedeniyle JP Morgan'a piyasa bozucu eylemlerde bulunduğu için 32.7 milyon lira ceza kesti. Resmi kurda dolar 19.49; Euro 21.49 TL ile kapandı. Kapalıçarşı’da dolara alışta 20.46 ödendi, satış için 20.58 TL istendi. Euro’nun alışı 22.39, satışı 22.54 oldu.
DOLARA İSTİHDAM DESTEĞİ
ABD'de tarım dışı istihdam Nisan'da 253 bin arttı. beklenti artışın 185 bin olması yönündeydi. Enflasyon göstergeleri açısından kritik önemdeki ortalama saatlik kazançlar tarafında da beklentiyi aşan bir tablo izlendi. Verilere göre, Nisan ayında ABD'de ortalama saatlik kazançlar bir önceki aya göre yüzde 0,5 arttı. Beklenti bu artışın yüzde 0,3 olması yönündeydi. Yıllık bazda ise ortalama saatlik kazançlarda yüzde 4.2’ yerine 4,4'lük artış kaydedildi. Aynı dönemde işsizlik oranı yüzde 3,4'e geriledi. St Louis Federal Rezerv Bankası Başkanı James Bullard, ekonominin durgunluktan kaçınma şansının hala olduğunu ancak daha fazla faiz artırımının gerekli olabileceğini söyledi. Bullard, bu yıl faiz oranlarına karar veren Fed komitesinde oy hakkına sahip bir üye değil. Bu gelişmeler üzerine dolardaki kayıplar azaldı. 1.1070 sente çıkan parite 1.1017 sente geriledi. Yeni haftada ABD’de belli olacak Nisan enflasyon rakamlarında düşüş devam edecek. Nitekim şu anda 14 Haziran’da FED’in faizi sabit tutacağı 91.5 ihtimalle satın alınıyor. Dolardaki kayıplar devam edecek.
ALTIN SARSILDI AMA YIKILMADI
Altın güçlü gelen istihdam verisinden sonra geriledi, ama kapanışı 2016 dolarla yaptı. ABD'nin Nisan ayı tarım dışı istihdamı, 253 bin olarak gerçekleşti. Piyasa beklentisi kritik verinin 180 bin olarak gerçekleşmesi yönündeydi. ABD verisi öncesi 2034 dolardan işlem gören ons altın, 2004 dolara kadar geriledi. Altın Fed'den gelen mesajlar sonrası, "şahin" politikalarının sonlanacağına ilişkin öngörülerin güçlenmesiyle yeni tarihi zirvesine ulaşmış; ons altın böylelikle tüm zamanların en yüksek seviyesini 2078 dolara çıkarmıştı. Tarım dışı istihdamdaki artış ile işsizlik oranındaki azalma beklentileri bozdu gibi görünüyor. Ama ABD ekonomisi sadece istihdamdan oluşmuyor. Bankaların yüksek faiz dolayısıyla yaşadığı kriz büyüyor. Şu anda satın almalarla problem çözülmeye çalışılıyor. Ama borçlar ve maliyetler katlanarak artıyor. Yeni haftada enflasyon rakamlarındaki düşüşle birlikte altının yükselişini sürdüreceğini tahmin ediyorum. Gram altın bankalarda 1263 lirayla kapandı. Kapalıçarşı’da fiyat 1398 lira oldu. Fiyatta 64 liralık ekstra prim uygulanması satıcıların azlığından kaynaklanıyor.