Necmettin BATIREL
İmalat şoku!
Küresel borsalar haftayı ekside tamamladı. Avrupa ve ABD’de açıklanan Aralık ayı imalat ve hizmet endekslerinin hayal kırıklığı meydana getirmesi hisse senetlerinden kaçışı hızlandırdı. Veriler, Fed'in faiz artırımlarının enflasyon üzerindeki istenen etkiyi yavaş da olsa sağlıyor, ancak ekonomik tablo resesyon risklerinin tırmandığını gösteriyor. Fed, faiz oranlarının daha uzun süre yüksek kalacağı 2023’te %5.1 ile tavan yapacağını açıklaması iyimser beklentileri ortadan kaldırdı. Dolar kayıplarının bir kısmını geri aldı.10 yıllık ABD tahvil getirileri 3.48’e indi. Altın toparladı. Bitcoin 16 bin 600 dolara geriledi.
BRENT 79 DOLARA DÜŞTÜ
Brent petrol vadeli işlemleri Cuma günü %2'nin üzerinde düşerek varil başına yaklaşık 79 dolara geriledi. ABD ve Avrupa'da, sıkılaşan finansal koşulların ekonomik faaliyeti baskı altına alması ve talep görünümü üzerinde önemli bir risk oluşturması petrolün zayıf seyretmesine yolaçtı., Çin'in yakıt tüketimindeki toparlanma ve sıkı küresel arz konusundaki iyimserliğin ortasında bu hafta kabaca %4 yükseldi. Ancak ABD’de açıklanan haftalık stoklardaki büyük artış, ile öncü imalat endekslerindeki gerileme sonrası yön aşağı döndü. Piyasada kademeli olarak 75 dolar desteğine inilecek görüntü var. Rusyanın ürettiği ham petrol G7 ülkeleri tarafından belirlenen 60 dolar tavan fiyatı altında Hindistan'a sevk ediliyor. Bu durum Moskova'nın G7'nin uyguladığı tavan fiyat kapsamında satışları engelleme sözünden döndüğünün ilk işareti.
BİST’TEN KAPANIŞ REKORU
Yurtdışından pozitif ayrışan endeks 5214 puanla haftayı tamamladı. İşlem hacmi 117.1 milyar lira oldu. Bankacılık endeksi %2 prim yaptı. En yüksek kazanç 4.36 ile spor sektöründe yaşandı. Onu 3.07 ile turizm, 2.11 ile gayrimenkul izledi. En çok kazandıranlar, HALKB, SKBNK, PETKM, VAKBN, TSKB olarak sıralandı. En çok kaybettirenler IZDMC, BRYAT, BASGZ, TCELL, SASA oldu. ALFAS, bu hafta 339 TL’de zirve gördükten sonra 287 TL bandına çekildi. Ancak mevcut trende göre bu düşüş ivmesi, oldukça kısıtlı durumda. 29 Kasım’da işlemlere başlayan OZSUB, tavan serisini 14 işlem gününe taşıyarak dikkatleri üzerine çekti. Bu hafta işlemlere başlayan PLTUR ve BRKVY tavan fiyattan işlem gördü. Haftaya veri gündeminde yurt içinde ekonomik güven endeksi, para politikası kurulu faiz kararı ABD ve İngiltere'de büyüme, Japonya'da enflasyon, Euro Bölgesinde tüketici güven endeksi öne çıkacak. 5100 puan destek 5300 puan ara direnç oldu.
DÖVİZ KURLARI DAR ARALIKTA
Uluslararası kredi kuruluşu Fitch’e göre son dönemde devreye sokulan makro ihtiyati önlemlerin bankaların operasyonel yükünü arttırdı. Küresel faiz oranlarının yükseldiği ortamda gevşek para politikası uygulanması finansal riskleri yükseltiyor. Eximbank Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası ile 7 yıl vadeli 150 milyon euroluk kredi anlaşması imzaladı.. Şirketler 2022’de son 10 yılın en düşük borçlanmasını gerçekleştirmeye hazırlanıyor. Bu düşüşün dalgalı piyasalar dolayısıyla yüksek risk notuna sahip şirketlerin piyasaya çıkamamasından kaynaklandığı belirtiliyor. Dolar/TL kuru haftayı 18,61, Euro 19.69 seviyesinde tamamladı. Kurda gün içi işlem aralığı 18,57-18,66 oldu. Kapanışı 18,60 üzerinde yer almaya devam eden kurda son 11 haftalık işlemler 18,50-18,70 bandında gerçekleşmeye devam ediyor. Kısa vadeli işlemlerde hareket bandının 18,50-18,70 arasında kalmaya devam etmesi bekleniyor. Ağırlıklı ortamalalar 18,60-18,64 arasına sıkışmış durumda. Yukarı yönde 18,65 üzerinde kalıcılığın devamı ile 18,70’e doğru kısa vadeli ataklar görülebilir.
ABD’DE İMALAT 3 YILIN EN KÖTÜSÜ
Euro bölgesinde Aralık ayı öncü imalat endeksi 47.8 ile eşik değerin altında kaldı. Kasım TÜFE eksi 0.1 ile beklentiye uygun geldi, ancak yıllıkta 10.1 ile tahmini aştı. ABD’de öncü üretim endeksi 46.2 ile son 2 yılın en kötü seviyesine indi. ABD'de hizmet sektörü PMI da aralıkta geçen aya göre 1,8 puan azalarak 44,4'e geriledi. İmalat ve hizmet sektörlerini kapsayan bileşik PMI ise 44,6'ya düştü. Evet 2022'nin bitimine yaklaşırken iş koşulları kötüleşiyor Veriler, Fed'in faiz artırımlarının enflasyon üzerindeki istenen etkiyi sağladığını , ancak ekonomik maliyetin artmakta olduğunu ve sonuç olarak resesyon risklerinin tırmandığını gösteriyor, PMI verilerinin 50 ve üzerinde değerler alması sektörde genişlemeye, 50'nin altında kalması ise daralmaya işaret ediyor. Avrupa’da da ABD’de göstergeler kötü. Euro dolar paritesi haftayı 1.0585 sentle tamamladı. 1.0670 direnç 1.0550 destek oldu.
ALTIN NEDEN TOPARLANDI?
FED’in faizleri %5.1e çıkaracağını açıklamasından sonra 1771 dolarla dip yapan altının onsu haftayı 1793 dolarla tamamladı. ABD’de açıklanan hizmet ve üretim endekslerinin tahminlerden kötü gelmesi “faiz artışlarının verilere bağlı olacağının” altını çizen FED’e geri adım attıracak mı? Avrupa Merkez Bankası da Perşembe günü aynı yolu izleyerek politika faizini 50 baz puan yükseltti ve enflasyonu sürdürülebilir seviyelere çekmek için yeni artışların sinyallerini verdi. Birleşik Krallık'ta para otoriteleri. İsviçre, Norveç ve Filipinler de bu hafta politikalarını daha da sıkılaştırdı. Altın, enflasyona ve ekonomik belirsizliğe karşı bir koruma aracı olarak görülse de, yüksek faiz oranları getiri sağlamayan külçe tutmanın fırsat maliyetini yükselterek cazibesini azaltıyor. Fakat ABD verileri kötüleştikçe beklentiler değişiyor. Gram altın 1072 lirayla kapandı. Yeni haftada 1080 – 1100 lira aralığında hareket bekleniyor.