Küresel borsalar haftayı karışık tamamladı. Avrupa artıda Wall Street ekside kapandı. Almanya’nın, Rusya’nın gaz kesmesine karşı iflasın eşiğine gelen ülkenin  enerji ağının temel taşlarından Uniper SE şirketi için kurtarma paketi açıklaması olumlu algılandı.

ABD hisse senetleri sosyal medya devi Snap'ten gelen hayal kırıklığı meydana getiren bilançonun yatırımcıları korkutması sonrası teknoloji şirket hisselerini aşağı çekmesiyle %1.8 düştü. Euro bölgesi ve ABD’de Temmuz ayı öncü imalat endeksleri ekonomilerde daralmanın başladığını gösterdi. Dolar kayıplarını korudu, altın toparladı, brent petrol 103 dolarda kaldı. Yeni haftada piyasaların gözü kulağı Çarşamba akşamı açıklanacak FED’ kararında olacak.  

DÜNYA TÜRKİYE’YE MÜTEŞEKKİR  

Türkiye ve Birleşmiş Milletler arabuluculuğunda Ukrayna ve Rusya, tahıl ürünlerinin Karadeniz üzerinden dünya pazarlarına taşınmasına olanak sağlayan anlaşmaya imza attı. Dolmabahçe Sarayı'ndaki törende BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkür etti, "Bu anlaşma sizin ısrarlı çabalarınız sayesinde oldu" dedi Cumhurbaşkanı Erdoğan ise "Tüm dünyayı uzun süredir meşgul eden küresel gıda krizinde tüm tarafları mutlu edecek bir çözüme olanak sağlamanın mutluluğu içindeyiz" dedi ve ekledi: "Milyarlarca insanı bekleyen açlık tehlikesinin önünün alınmasına katkı sağlayacağız.''

ABD başta olmak üzere tüm dünya ülkelerinden büyük gıda problemini çözmekte gösterdiği gayretten dolayı Erdoğan’a teşekkür mesajları yağdı. 80 adet gemi silolarda alıcı bekleyen yaklaşık 25 milyon ton tahılı dünya pazarlarına taşıyacak. Anlaşmaya göre Ukrayna ile birlikte Rusya da kendi tahılını yurtdışına satacak.

Bu sürecin tamamlanması durumunda, Rusya'nın 2022 sonuna kadar 50 milyon tona yakın tahıl ürünü satacağı belirtiliyor.. Bu anlaşmadan sonra dünya pazarlarında buğday fiyatlarında düşüş başladı.

Türkiye arabulucuk yaptığı için Ukrayna ve Rusya tahılını %25 daha ucuza alma imkanına kavuştu. Yani buğday ve un fiyatlarında büyük gerileme yaşanacak.   

BİST’TE ENERJİ VE GYO RÜZGARI  

Borsa İstanbul haftayı 2516 puanla tamamladı. İşlem hacmi 28.5 milyar lira oldu. Bankacılık endeksi yüzde 1,05, prim yaptı. Sektör endeksleri arasında en çok kazandıran yüzde 2,08 ile gayrimenkul yatırım ortaklığı, en çok kaybettiren ise yüzde 2,97 ile ulaştırma oldu.

Emlak Konut ODAŞ Elektrik Şişe Cam Türk Hava Yolları Sabancı Holding lot bazında en yüksek işlem hacmine sahip hisse senetleri oldu. Günün en çok kazandıran hisse senetlerinin başında ise tavan fiyatından işlem gören Kiler Holding geldi. Kiler Holding, borsaya kota olduğu 7 Temmuz tarihinden bu yana 7,12 TL açılış fiyatından bugün itibarıyla 16,28 TL’ye ulaşarak yüzde 128 oranında değer kazancı kaydetti. Onu SAN-EL Mühendislik Park Elektrik MMC Sanayi ve Ticari Yatırımlar ve Pera Gayrimenkul izledi.

Avrupa ve ABD’de resesyon ve enflasyon endişeleri varlık fiyatlarını etkilemeyi sürdürüyor, açıklanan makroekonomik veriler, olumsuz beklentileri beraberinde getiriyor. Yeni haftada yurtiçinde merkez bankasının yılın 3. Enflasyon raporu, temmuz kapasite kullanım oranı reel sektör güven endeksi ile ekonomik güven endeksi var. Euro bölgesinde Temmuz TÜFE, ikinci çeyrek GSYHİ izlenecek. ABD’de FED kararı, Haziran kişisel gelir ve harcamalar piyasaları hareketlendirecek. 2490 puan destek konumunu sürdürüyor. 2550 puanda ara direnç var. Aşılırsa 2600’lü seviyeler hedef olacak.  

KAZANÇLAR BELLİ OLUYOR  

BİST’te yeni haftada bilançolar konuşacak. İkinci çeyrek mali tablosunu açıklayacaklar arasında Yapı Kredi, Arçelik ve TOFAŞ öne çıkıyor. 3 şirketin de bilançosu 26 Temmuz’da belli olacak. 27 Temmuz’da Akbank, 28 Temmuz’da Garanti ve Ford otosan, 29 Temmuz’da Anadolu sigorta var. 2022 yılının ikinci çeyreğinde bankacılıkta hisse başı kârın yıllık yüzde 458, çeyreksel bazda ise yüzde 53 artması bekleniyor.

Banka dışı sektörlerin ise hisse başı kârının yıllık yüzde 145, çeyreksel bazda ise yüzde 47 artacağı tahmin ediliyor. Bankalar birinci tercih olarak kullanılmalı. Tüm bankalarda genel olarak kâr artışı güçlü olmakla birlikte, özel bankalar tarafında İş Bankası, kamu bankaları tarafında Vakıfbank ve küçük ölçekli bankalarda Albaraka Türk (kısmen düşük baz etkisiyle) daha dikkat çekiyor.  

HAVACILIK SEKTÖRÜ 1 NUMARA  

ikinci çeyrek çeyreksel bazda dolar karşısında yüzde 15 civarında değer kaybeden TL, bazı şirket finansalları üzerinde baskıya yolaçabilir. Havacılık sektörününün güçlü ciro rakamları açıklamasını beklerken THY, Pegasus ve TAV'ın operasyonel performanslarını arttıracak. İkinci çeyrekte artan rafineri marjlarıyla Tüpraş dolar bazında en güçlü çeyreklik sonuçlar ilan edecek.

Artan elektrik fiyatlarından olumlu etkilenmesini beklediğimiz Alarko'nun kömür santralinde ikinci çeyrekte marjlarında büyük iyileşme bekleniyor. Ereğli ve Kardemir güçlü çeyrek olacak..

Bim ve Migros için ciro büyümesinde hızlanma ve artan kârlılık tahmin ediliyor. Otomotiv sektörü şirketlerinin bilançoları yüksek yurt içi talep ve artan marjlar sayesinde güçlü kalmaya devam ediyor. Telekom şirketleri ve Arçelik, Anadolu Sigorta güçlü sonuçlara eşlik edecek.  

AVRUPA VE ABD EKONOMİSİ DARALIYOR 

Euro Bölgesi’nde ekonomik yavaşlama derinleşiyor. Temmuz ayı öncü imalat endeksi 49,6 ile büyüme eşiği altına gerilerken son iki yılın da en zayıf seviyesine indi. Hizmet endeksi 53,0 seviyesinden 50,6’ya oldukça sert düşüş yaşadı. Euro Bölge ekonomisindeki yavaşlamanın en büyük sebebi maliyet yani rekor seviyelere çıkan enflasyon özellikle enerji, emtia ve gıdada kendini gösteriyor. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Lagarde, bölge ekonomisindeki yavaşlamanın yılın kalanında daha da kendini göstereceğini söyledi. ABD'de öncü üretim endeksleri ekonomik aktivitenin hizmet sektörünün etkisiyle 2 yıldır ilk kez daraldığını gösterdi. bileşik PMI Temmuz ayında Haziran ayındaki 52,3 puandan 47,5 puana indi. Bu rakamlar bize Avrupa ve ABD’de büyüme hızının tahminlerin ötesinde küçüleceğini haber veriyor. 29 Temmuz’da Euro bölgesine ikinci çeyrek GSYHİ net fikir verecek. Euro dolar paritesi 1.0214 sentle kapandı. FED eğer 75 yerine 100 baz puanlık faiz artışına giderse 1.0140 sente inilecek.  

YURTDIŞINDAN SERMAYE Mİ YAĞACAK?  

Merkez Bankasının politika faizini %14’te sabi tutması ile %73 olan enflasyon arasındaki farkın açılması CDS’lerin yüksek kalmasını sağlıyor. Kurlarda artış devam ediyor. Dolar haftayı 17.73 Euro 18.12 TL ile tamamladı. FED’in agresif bir faiz kararı sonrası kurda 18 TL’nin aşılacağı belirtiliyor. Merkez Bankası ilk 6 ayda 17.9 milyar dolar KİT’lere 50.6 milyar dolar piyasaya toplam 68.4 milyar dolar satış gerçekleştirdi. TCMB rezervleri konusunda kamuoyunda yanlış anlaşılma var. TCMB rezervini satıyor ama bir yandan da ihracatçıdan (zorunlu devir ve reeskont yoluyla) alıyor. Evet bu yıl yaklaşık 60 milyar  dolar rezerv satılırken diğer kanallardan kabaca 50 milyar dolar alındı. Yani toplam kayıp 10 milyar dolar olarak görülüyor. Türkiye’nin tahıl koridoru konusunda üstlendiği görev, dünyanın büyük takdirini topladı. Bu gelişme büyük swap anlaşmalarına zemin hazırlayabilir. Yaptırımlar nedeniyle zorlanan Rus iş dünyası 27 Temmuz’da yapılacak Türkiye ve Rusya Yeni İşbirliği Ufukları toplantısına hazırlanıyor. Rusya’dan çekilen yabancıların boşluğunu Türk markalarının doldurabileceği konuşuluyor. Ayrıca Varlık Fonundaki şirketlerin bazılarının körfez sermayesi tarafından satın alınacağı beirtiliyor. Sonuç: Merkez Bankası faizi sabit tutarak  TL’nin kazanımlarını engellemesinin arkasında büyük sermaye girişinin yaşanacağını görmesi var, diye düşünüyorum. Kurların Ağustos’un ikinci yarısından sonra gevşeme potasına gireceği kesin.  

ONS’TAKİ YÜKSELİŞ İVME KAZANACAK MI?  

Ukrayna'daki savaş altının onsunu 2 bin doların üzerine taşıdı. Ancak özellikle FED’in sert faiz artırım sürecine girmesiyle yön aşağı döndü. Ama son gelen haberlere göre, ABD Merkez Bankası resesyona yolaçacağı gerekçesiyle faiz artışlarını zayıflatacak olması altını yukarı hareketlendirdi. 1691 dolarla dip yapan ons haftayı 1726 dolarla tamamladı. Federal Rezerv, enflasyonla mücadele için Şubat ayından bu yana faiz oranını 100 baz puandan fazla artırdı. Haziran 2022 enflasyon rakamı, 1981'den bu yana en yüksek olan yüzde 9,1'. Ancak faiz artışları sonunda dolar dünya para birimleri karşısında aşırı değer kazandığı için ABD ürünlerine dünya pazarlarında olan talep azalıyor. Şirketler işçi çıkarmaya başladı. Altın ayrıca enflasyona karşı çok iyi bir koruyucu özelliğe sahip. Ons 1700 dolar desteğinin üzerinde tutunduğu sürece 1740 dolar direncini aşmayı deneyecek. Bunu başarırsa 1765 – 1790 dolar seviyeleri gündeme gelecek. Gram altın 984 lirayla haftayı tamamladı. Fiyatın 1000 lirayı görme ihtimalini yazmıştım. Herkese iyi haftasonları diliyorum.