Necmettin BATIREL
İkinci bayram
Türk piyasalarının bayram tatili dolayısıyla kapalı olduğu iki günde küresel borsalar önce sarsıldı, sonra toparladı.
ABD’de açıklanan Nisan enflasyonunun tahminlerin üzerinde gelmesi faiz artış beklentilerini güçlendirince hisse senetlerine sert satış geldi. Bunun ardından ABD Merkez Bankasından fiyat artışlarının kısa vadeli ani yükselişlerin geçici olacağı dair verilen güvence tansiyonu düşürdü, endeksler haftayı yükselişle tamamladı.
Wall Street’te teknoloji sektörü 2.32 prim yaptı, Avrupa enerji ve perakende sektöründeki yoğun talepten olumlu etkilendi.
Perşembe günü yükselen dolar Cuma günü kazançlarını geri verdi. Altın düştü çıktı, Elon Musk’ın araç satışlarında ödeme sistemlerini askıya aldıklarını açıklaması Bitcoin’i 48 bin dolara düşürdü. Yeni haftada bizi hangi gelişmeler bekliyor?
ENFLASYON ŞOKU ATLATILDI MI?
Global borsalar Mayıs’ta enflasyonda alevlenme ile birlikte oldukça oynak bir döneme girdi. Çin, AB ve ABD’den gelen yüksek enflasyon sinyalleri önde gelen borsa endekslerinde gerilemeye yol açıyor. Ardından, tartışma enflasyondan rezerv para merkez bankalarının yükselen enflasyona vereceği tepkiye dönüyor.
ABD ve Avrupa Merkez Bankalarının uzun süre gevşek para politikasından çıkamayacağı görüşü tekrarlanırsa satışlar sona eriyor. Wall Street’in büyük bölümü kontrolden çıkmış enflasyon konusunda alarm verdi, ancak Fed Başkanı Powell ve meslektaşları enflasyon konusunda iyimser beklentilerini dile getirince panik havası sona erdi.
Fed Başkan Yardımcısı Clarida, ABD fiyat artışındaki ivmelenmenin “temel enflasyon üzerinde sadece geçici etkileri olacağını” söyledi. Powell da aynı savunmayı yaptı. Enflasyonun ekonominin yeniden açılmasıyla 2021’de %2.4’e, 2022’de ise %2’lik hedefe döneceği öngörülüyor.
BİTCOİN NEDEN GÖZDEN DÜŞTÜ?
Sanal paranın borsalardaki devrilmesine iki gelişme yolaçtı. Önce dünyanın en zengin işadamlarından olan ve SpaceX ile Tesla’yı yöneten Elon Musk karar değiştirdi. Son dönemde sık sık Bitcoin’in geleceğin para birimi olacağını söyleyen Musk bu konuda 180 derece döndü. “Bitcoin üretirken kullanılan fosil yakıtların ve özellikle kömürün hızla artması endişeye yolaçtı. Dolayısıyla Bitcoin kullanarak otomobil ve araç satın alma uygulamamızı askıya aldık” dedi.
İkinci gelişme Dünyanın en büyük kripto para borsası Binance’e kara para akladığı gerekçesiyle ABD Adalet Bakanlığı ve Milli Gelirler Dairesi tarafından soruşturma açıldı.
Cayman Adaları'nda kurulan Binance'ın Singapur'da bir ofisi bulunuyor. Bunun yanında borsanın belirli tek bir merkez ofisi bulunmuyor. Bu gelişmeler üzerine Bitcoin’in değeri 48 bin dolara geriledi. Piyasa yorumcuları sanal parada %50 düşüş bekliyor.
YENİ DÖNEME MERHABA
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 17 Mayıs’tan itibaren kontrollü normalleşmenin başlayacağını söyledi. “Niyetimiz, mayıs ayı sonuna kadar nispeten ihtiyatlı hareket etmeyi sürdürmektir. Haziran ayıyla birlikte günlük hayatı daha da rahatlatacak şekilde tedbirleri önemli ölçüde gevşetmeyi planlıyoruz. Aldığımız tedbirleri vatandaşımızın işine, aşına, ekmeğine zarar vermeyecek esneklikte uygulamaya özen gösteriyoruz" dedi.
Erdoğan, Kısıtlamalardan etkilenen esnafımızın bir kısmı ile turizm sektörümüze de bu zor dönemde ayakta kalabilmeleri için her türlü desteği vermenin gayreti içerisindeyiz. Buna rağmen sıkıntıya düşen insanlarımız, esnafımız, çalışanımız olduysa hepsinden helallik istiyoruz. Hiçbir vatandaşımızın kendini sahipsiz hissetmemesi için devletimizin tüm imkanlarını seferber ederek sosyal destekleri ciddi oranda artırdık." Diye konuştu.
Evet Pazartesi günü Türkiye’de yeni dönem başlıyor. Avrupa’da İngiltere, Fransa, Almanya’ ve İtalya da olduğu gibi kepenkler bir daha kapanmamak üzere açılacak. Piyasalar ikinci bayramı yaşayacak.
İSRAİL’İN AMACI GÖÇE ZORLAMAK
ABD’ ve Avrupa Birliğinin yeşil ışık yakmasıyla İsrail’in acımasızca Filistindeki yerleşim merkezlerini bombalaması 10 bin insanı evsiz bıraktı.
İsrail’in amacı, en verimli toprakların bulunduğu Gazze ve Batı Şeria’nın, göç edilerek boşaltılmasını sağlayarak Yahudileri o bölgeye yerleştirmek. Hamas’ın elindeki güçsüz roketlerle karşılık vermesi Netenyahu’nun ekmeğine yağ sürdü. Kendimizi müdafaa ediyoruz, diyerek katliam yaptı.
Hamas’ın içinde İsrail ajanlarının bulunduğu çok açık. İsrail’in dünyanın gözü önünde gerçekleştirdiği vahşet, kredi kuruluşlarını harekete geçirdi.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's İsrail'de siyasi ve güvenlikle ilgili risklerin keskin bir şekilde arttığını belirterek, bu risklerin uzamasının, ülkenin ekonomik, mali ve ödemeler dengesi ölçütlerini etkileyerek kredi notu derecelendirmesi üzerindeki baskıyı artırabileceğini açıkladı.
BİST’ 1500 PUANA AŞACAK MI?
Borsa İstanbul Çarşamba günü yarım günlük mesaide 1441 puanla kapandı. İşlem hacmi 6.8 milyar lira ile son derece düşük gerçekleşti. Bankacılık endeksi yüzde 0,19 değer kaybetti. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 3,68 ile inşaat, en çok gerileyen ise yüzde 4,42 ile spor oldu.
Emtia fiyatlarındaki artış, enflasyon endişelerini arttırdı. 17 Mayıs haftasının ilk gününde yurt içinde bütçe dengesi, yurt dışında ise Çin'de sanayi üretimi ile FED üyeleri Clarida ve Bostic’in açıklamaları takip edilecek Japonya ve Euro bölgesinde birinci çeyrek GSYHİ var.
Dünya genelinde Mayıs ayı önce imalat endeksleri belli olacak. Çarşamba akşamı FED’in toplantı tutanakları izlenecek. Pazartesi gününden itibaren normalleşme takvimine geçilecek olması hisse senetlerini olumlu etkileyecek. 1470 puan direnç, 1420 puan destek konumunda bulunuyor Hisse senetleriyle ile teknik analizi Pazartesi sabahı aktaracağım.
DOLAR SAMAN ALEVİ GİBİ PARLADI SÖNDÜ
ABD’de Nisan TÜFE yıllık 4.2, ÜFE 6.2 artarak son 10 yılın zirvesine çıkınca Euro dolar paritesi 1.2030 sente geriledi...Ancak artışın kalıcı olmayacağı kanaati hakim olunca parite 1.2145 sente yükseldi.
Biden’ın 1.9 trilyon dolarlık teşvik paketinin ailelere dağılımı ile elde edilen paraların aşırı harcanmasıyla oluşan bu tablonun Mayıs ‘ta zayıflayacağı görüşü hakim. Nitekim ABD Merkez Bankası Yönetim Kurulu olmak üzere FED bölge başkanları son günlerde enflasyonun yükseldiğine ilişkin korkuları gidermeye çalışıyor.
Merkez Bankası yöneticisi Lael Brainard, mevcut fiyat artışlarının geçici olduğunu vurguladı, yüksek enflasyonun kalıcı olabileceği ihtimalini dikkate almadı. ABD Merkez Bankası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Richard Clarida da, "Enflasyonun 2022 ve 2023 yıllarında uzun vadeli hedef olan yüzde 2’ye geri dönmesini bekliyorum" dedi. Gerilim ortadan kalktı.
ABD’de perakende satışların Nisan’da sıfır olması, Kapasite kullanım oranının %74.9’a sanayi üretiminin 0.7’ye gerilemesiyle Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksinin 82.8’e gerilemesi ABD ekonomisindeki tabloyu net biçimde ortaya koyuyor. TÜFE ve ÜFE’deki artış kalıcı olmayacak. Paritenin 1,2100 üzerinde kalması durumunda 1.2150 1.2180 1.2220 ve 1.2243 e doğru hareketin devamı görebiliriz.
TL’DEKİ KAYIPLAR NEDEN ARTTI?
Döviz cephesine baktığımızda ABD enflasyonunun etkisiyle TL’nin zayıfladığını görüyoruz. Bayram tatili sebebiyle yurtiçinde piyasaların kapalı olduğu günde Dolar 8.50, Euro 10.28 TL’ye çıktı.
Küresel piyasalarda enflasyon beklentilerinin tekrar alevlenmesinin tahvil faizlerine yansımasıyla birlikte yükselişe geçen dolar, FED başkanlarının olumlu mesajlarıyla düştü. Ancak CDS’ler 393’ten 412’ye çıktıktan sonra 408’ olarak kapandığı için TL gelişen ülke para birimlerinden negatif ayrıştı..
Dolar/TL 8.45, Euro 10.27 TL’ ile yeni haftaya başlıyor.. TL’nin zayıflamasında önemli rol oynayan 10 yıllık ABD tahvil faizlerindeki artış geri döndü. 1.68’e çıkan getiriler 1.62’ye gerilediği için TL üzerindeki baskı azaldı. Kurdaki hareketi teknik olarak inceleyecek olursak yukarı yönlü hareketlenmelerde sırasıyla 8.57 – 8.59 seviyesi direnç noktası olarak; 8.40 – 8.32 – 8.21 seviyeleri destek noktaları olarak takip edilecek..
ALTINDA SERT DALGALANMA
ABD enflasyonunun tahminleri aşması altını aşağı çekti. Oysa tam tersi hareket bekleniyordu. Nedeni, yüksek TÜFE’ye karşı faiz artışlarının erken başlayacağı ihtimalinin güçlenmesi. Altının en büyük düşmanı yükselen faiz ile birlikte doların sert değer kazanmasıdır.
Perşembe günü ABD’de Nisan TÜFE yıllıkta 4.2’ye tırmanınca dolar değer kazandı, altın 1811 dolara düştü. FED başkanlarından enflasyondaki artışın kalıcı olmayacağı açıklaması gelince, dolar kazançlarını geri verdi, 10 yıllık ABD tahvillerinde getiriler azaldı, altın 1845 dolara yükseldi. Şu anda 1850 dolarda kritik bir direnç oluştu. Aşılırsa 1870 – 1900 dolara doğru hareketler ivme kazanacak.
Gördüğümüz ekonomik veriler nedeniyle enflasyon yükseliyor olsa da, Fed'in sabırlı olmak için bir yeri olduğunu ve bunun altını destekleyeceği öngörülüyor. Ekonomiler yeniden açılırken, enflasyonun yükselmesi haklı, ancak ekonomik veriler hala dengesiz..
Tesla’nın ödemelerde kullanılmasının askıya almasıyla Bitcoin’in 48 bin dolara düşmesi altını destekleyen gelişmeler arasında yer alıyor. 24 ayar külçenin gramı, 500 lirayla yılın zirvesine ulaştı. Yeni haftada fiyatın 510 liraya doğru hareketini sürdürmesi bekleniyor. Altın daha ulaştığı 540 lira zirvesini test etme potansiyeline kavuşuyor.