Necmettin BATIREL
İhracat dopingi
Küresel borsalar haftayı ekside tamamladı. ABD’de tarım dışı istihdamın Kasım ayında hayal kırıklığı meydana getirmesi Wall Street’i olumsuz etkiledi. Tüm beklentiler değişti.
Avrupa da ekside kapandı. Teknoloji sektörü Nasdaq %2.6 kayıpla haftayı tamamladı. Omicron koronavirüs varyantının potansiyel etkisi konusundaki belirsizlik düşüşte etkili oldu. Dolar kazançlarını geri verdi, altın toparladı.
Korku endeksi Vıx 34.47 düzeyine tırmandı.
BİTCOİN NEDEN ÇAKILDI?
Kripto para piyasaları haftasonuna sert düşüşle girdi. Bitcoin fiyatı 42 bin dolar seviyesini gördü. Piyasa hakimiyeti bakımından ikinci sıradaki Ether de yüzde 20'ye yakın düşüş kaydetti. Ether 3 bin 500 doların altını test etti. Peki sanal paralar neden sert değer kaybediyor.
Birinci sebep ABD Merkez Bankasının sıkılaşmaya gidecek olmasına karşı sert düzetlme beklentisi. İkincisi büyük kripto para yöneticilerinin ABD finansal hizmetler komitesine ifadeye çağrılması. ABD'de piyasa yapıcıların önde gelen kripto para borsaları FTX, Binance, Coindesk üst düzey yöneticilerinin Temsilciler Meclisi Mali Hizmetler Komitesi'nde ifadeye çağırması endişeleri arttırdı.
Komite Başkanı Maxine Waters, düzenlenmemiş bir piyasa olması nedeniyle kripto paralara karşı eleştirileriyle biliniyor.
MOODY’S: TÜRKİYE %11 BÜYÜYECEK
Uluslararası kredi kuruluşu Moody's Türkiye’nin uzun vadeli yerel ve yabancı para cinsinden notunu teyid etti. Ama yapılan açıklamada, düşük cari açık nedeniyle temel dış kırılganlık riskinin azaldığını vurguladı. Açıklamada Türkiye'nin kamu maliyesinin güçlü kalmasını bekliyoruz, iç talep yerine ihracatın Türk lirasındaki değer kaybından yararlanarak 2022'de büyümeye DAHA GÜÇLÜ katkı yapmasını bekliyoruz denildi.
Türk ekonomisinin 2021 yılında %11oranında büyüyeceği tahmin edildi. Moody’s, Kasım’daki tahmininde büyüme rakamını %9.2 olarak belirtmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ekonomi politikalarının yatırım, istihdam, üretim ve ihracat üzerine kurulu olduğunu belirterek, "Bizim tek derdimiz var; ihracat, ihracat, ihracat ve bunu başaracağız." Diyerek ekonomik kurtuluş reçetesini bir kez daha açıkladı.
HİSSELER EN İYİ YATIRIM ARACI
Dolar bazında tarihinin en düşük seviyesine gerileyen ve negatif faiz ortamında tek yatırım alanı hüviyeti kazanan Borsa İstanbul hızlı yükselişini devam ettiriyor. Endeks haftayı 1910 puana çıkarak tüm zamanların zirvesinde tamamladı. İşlem hacmi 30.2 milyar lira oldu.
Bankacılık endeksi 0.95 arttı. En yüksek prim %6 ile inşaat sektöründe yaşandı. Piyasada kur artışına bağlı olarak enflasyondaki yükselişe rağmen iyimserlik gücünü koruyor.
Sağlık Bakanı Koca’nın Türkiye’de omicron vakası görülmediğini açıklaması, turizm sektöründeki yoğunlaşmayı arttırdı. Yeni haftada yurtiçinde hazine nakit dengesi, beklenti anketi, ekim işsizlik rakamı, reel efektif döviz kuru var.
Euro bölgesinde ve Japonya’da 3 ncü çeyrek GSYHİ, Amerika’da Kasım ayı enflasyon rakamları izlenecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 6 – 7 Aralık’ta Katar’ı ziyareti var.
Moody’s’in Türk ekonomisin olumlu değerlendirmesiyle 2021 büyüme rakamını %11’e yükseltmesi yükselişin devam edeceğini haber veriyor. 1820 puan destek. 1950 puan direnç oldu.
DOLAR KAZANÇLARINI NEDEN KAYBETTİ?
ABD’de tarım dışı istihdam kasımda 210 bin kişi artışla 550 bin kişi artış beklentisinin çok altında kaldı.
Eylül’deki 194 bin rakamının 312 bine yenilenmesinin ardından kasımda 210 bin kişi rakamı son 10 ayın da en düşüğü. Ancak İşsizlik oranı %4,2’ye geriledi, Saatlik kazançlar ise aylık %0,3, yıllık %4,8 artarak beklenti altında kaldı. Ama ISM imalat dışı endeks Kasım’da 69.1’e yükselerek 65.0’lik tahmini aştı.
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, gelecek yıl Euro Bölgesi'nde faiz artırımının çok muhtemel olmadığını söyledi. "Kambur gibi görünen bir enflasyon profili görüyorum. Kambur er ya da geç azalacak. Enflasyonun 2022'de düşeceğini öngörüyoruz ve bundan eminim" dedi.
Dolar istihdamdaki düşüş sonrası kazançlarını geri verdi. Parite 1.1310 sente çıktı. 1.1350 direnç, 1.1270 destek konumunda. ABD’de Kasım TÜFE’si tahminleri aşarsa dolar değer kazanır.
DÖVİZE İKİNCİ MÜDAHALE GELDİ AMA..
Merkez Bankası, döviz kurlarında görülen sağlıksız fiyat oluşumları nedeniyle piyasaya dün satım yönünde doğrudan müdahale etti.. Ancak bu müdahale 300 milyon dolarla birincisinden çok daha zayıf gerçekleşti. Nedeni ise piyasadaki kademelerin ve fiyatlamaların cılız olması…
Bu yüzden daha büyük bir müdahaleye gerek duyulmadığı açıklandı. Çarşamba günü yapılan müdahaledeki alıcılar ile Cuma günkü müdahalede alıcıların da farklı olduğu anlaşıldı.
Diğer yandan, müdahalenin seviye üzerine değil, likiditenin kaybolmaya başladığı bölge dikkate alınarak gerçekleştirildiği de vurgulandı.
Önceki müdahalede VİOP tarafnıda 340 milyon dolarlık işleme taraf olan Merkez Bankası’nın, ikinci müdahale gününde de VİOP’ta pozisyonu olduğu, ancak miktarın çok sınırlı kaldığı ifade edildi.
Dolar haftayı 13.70 Euro 15.52 TL ile tamamladı. Yüksek fiyat rağmen piyasada alıcı da satıcı da yok. Kurların teknik analizini pazartesi sabahı aktaracağım.
ALTINDAKİ TOPARLANMA KALICI MI?
ABD’de ISM imalat dışı endeksi tahminleri aştı, ancak tarım dışı istihdamın beklentilerin çok altında kalması altını yukarı itti. 1770 dolara gerileyen ons 1783 dolara yükseldi.
Bitcoin’in çakılması istihdamdaki bozulma karşısında FED’in faiz artış sürecini öteleyeceği beklentisi altını ön plana çıkardı 10 yıllık ABD tahvil getirisi 1.42’den 1.34’e düştü. Dolar endeksi 96.17 seviyesinde. ABD’de Kasım ayında, hizmetler sektöründe rekor büyüme devam etti.
Talep, kapasite kısıtlamaları, işgücü ve malzeme kıtlığı ve lojistik zorluklardan etkilenen arzı geride bırakmaya devam ediyor. Bu aynı zamanda genel iş koşullarını etkileyen talep enflasyonuna da neden oldu. Yatırımcının güvenli limana koşması altının yeni haftada 1800 dolar direncini aşmasını sağlayabilir.
Bu seviye üzerinde 1815 – 1825 hedefleri var. Gram altın 785 lirayla rekor seviyede kapandı. Fiyatın 800 liraya ulaşması bekleniyor.