Necmettin BATIREL
Faiz haftası
Küresel borsalar haftayı artıda tamamladı. Avrupa Merkez Bankası’nın “Bankalar 296 milyar euro büyüklüğünde TLTRO fonunu önümüzdeki hafta geri ödeyeceklerini açıklaması olumlu algılandı. Wall Street’te sınırlı iyimserlik hakimdi. FED Bölge başkanlarının şahin konuşmaları yukarı hareketi frenledi. 17 Kasım'da sona eren haftada küresel hisse senedi fonlarına sermaye girişi 22.9 milyar dolarla son 35 haftanın en yüksek seviyesinde gerçekleşti. ABD hisse senedi fonlarına 23,9 milyar dolar sermaye girişinin olduğu haftada Avrupa hisse senedi fonlarından sermaye çıkışı sürdü. Avrupa hisse senedi fonlarından sermaye çıkışı 40 haftadır devam ediyor. Gelişmekte olan piyasa hisse senedi fonlarına da 16 Kasım haftasında 1,9 milyar dolar sermaye girişi gerçekleşti. Dolar kayıplarının bir kısmını geri kazandı, 10 yıllık tahvli getirileri 3.82’ye çıktı. Altın kritik destekte. Yeni haftada piyasaları hangi gelişmeler bekliyor?
POLİTİKA FAİZİ TEK HANEYE İNİYOR
Şu utanmaz değerlendirmeye bakar mısınız? Uluslararası Kredi Kuruluşu Fitch, hem Türkiye 2022’de %5.6 büyüyecek diyor, hem de görünümü negatifte tutuyor. Kredi notu düşürülecek olan ülkenin görünümü negatifte tutulur. Borsa İstanbul haftayı sert düzeltmeye rağmen 4520 puanla tüm zamanların zirvesinde tamamladı. İşlem hacmi 81.4 milyar lira oldu. Bankalar 4.39 primle ilk sırada yeraldı. Onu 4.15 ile toptan eşya izledi. Mobilya, makine, çimento, gayrimenkul ve yiyecek sektörlerinde yoğunlaşma vardı. En büyük kayıp 4.22 ile kimya sektöründe yaşandı. 4400 puan destek, 4600 puan direnç konumunda. Yeni haftada yurtiçinde Kasım tüketici güveni, reel sektör güven endeksi, kapasite kullanımı ve Merkez Bankasının kararı (politika faizi %9’a iniyor) Moody’s’in değerlendirmesi var. Euro bölgesinde eylül cari hesap, kasım öncü imalat endeksi, Almanya’da ÜFE ve 3 ncü çeyrek GSYHİ belli olacak. ABD borsaları 24 Kasım’da Şükran Günü dolayısıyla kapalı. Richmond imalat endeksi, kasım ayı öncü üretim endeksi, ekim dayanıklı mal siparişleri var. FED bölge başkanlarının konuşmalarında verecekleri faiz sinyalleri dolar endeksini etkileyecek.
TİCARİ KREDİ FAİZLERİ NEDEN DÜŞTÜ?
Merkez Bankası faizleri aşağı çekince hani TL ticari kredi faizleri düşmezdi? 11 Kasım haftasında faiz 15.72 ile son 25 ayın en düşük seviyesine geriledi. 1 haftada kredi hacmi 78 milyar lirayı aştı. Yani düşük faizle kredi kullanımında büyük artış var. Merkez Bankası’nın ağustos ayında başladığı politika faiz indirimi öncesinde yüzde 25,87 seviyesinde bulunan ticari kredi faiz oranları böylece 10.54 puan gerileme kaydetti. Önümüzdeki hafta gerçekleşecek Merkez Bankası toplantısı öncesinde dolar/TL paritesi uzun zamandır içerisinde bulunduğu 18.61/18.25 aralığında fiyatlanmaya devam ediyor ve daha çok 18.61 direncine yakın. 18.61’in üzerinde adım adım günlük kapanışlarının gelmesi halinde yeni zirvelerin gelmesi teknik olarak mümkün olabilir ancak şimdilik 18.61 bölgesi oldukça güçlü. Dolar haftayı 18.58, Euro 19.12 TL ile tamamladı.
FED FAİZİ ÇOK BİLİNMEYENLİ DENKLEM
Wall Street’in en büyük bankaları, Federal Rezerv’in ABD faiz oranlarını gelecek yıla kadar daha da artıracağı konusunda hemfikir. Ancak daha ne kadar yüksek olacağı ve 2023’ün sonuna kadar indirim yapıp yapmayacağı konusunda ortak kanaat henüz yok.UBS Group AG’deki ekonomistler gelecek yıl 175 baz puan indirim görüyor ve Deutsche Bank AG 2023’ün sonlarında yüzde bir azalma öngörüyor.Nomura Holdings Inc., %5’e çekilmeden önce %5,75’e yükselmeyi öngörürken, Barclays Plc yılın son dört ayında 75 baz puanlık kesinti öngörüyor.Zirveyi %4,75’te gören Morgan Stanley ve Bank of America, Aralık ayında çeyrek puanlık bir indirim bekliyor.Goldman Sachs Group Inc. ve Wells Fargo & Co., oranların %5,25’te zirveye ulaşmasını ve yılın geri kalanında orada kalmasını beklerken, JPMorgan Chase & Co. oranların %5’e ulaşacağını ve 2024 yılına kadar orada kalacağını tahmin ediyor.
AVRUPA’DA SIKILAŞTIRMAYA DEVAM
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, ECB'nin faizleri artırmaya devam edeceğini ve hatta enflasyonu dizginlemek için ekonomik faaliyeti sınırlaması gerekebileceğini söyledi.Lagarde, "Faizler para politikası duruşumuzu ayarlamanın temel aracı ve öyle kalacak. Fakat diğer politika araçlarımızı da normalleştirmemiz ve böylece faiz politikamızın yarattığı etkiyi güçlendirmemiz gerekiyor" dedi.ECB, enflasyonu dizginlemek için temmuz ayından bu yana 200 baz puanlık faiz artırımına gitti ve faiz artırımları ve elindeki devlet tahvillerini azaltma yoluyla para politikasının daha fazla sıkılaştırılacağını açıkladı. ECB'nin art arda 75 baz puanlık faiz artırımlarının ardından kimi yatırımcılar aralık ayında 50 baz puan, kimi yatırımcılar ise 75 baz puan faiz artırımına gidileceğini öngörüyor. 1.0323 sentle haftayı tamamlayan paritede baskı gözlenirken, 1,0305 seviyesi destek konumunda. Yukarıda ise 1,0425 ve 1,0455 sıralı dirençler
ALTIN KRİTİK DESTEĞİ KIRACAK MI?
Dolar endeksinin 107 seviyesine dayanması ile 10 yıllık tahvil getirilerinin 3.70’den 3.82’ye çıkması altını aşağı çekti. Ons 1750 dolarla kritik destek seviyesinde kapandı. piyasaların tahmin ettiğinden daha fazla faiz artırımı öneren şahin ABD Merkez Bankası mesajının baskısı altın üzerinde etkili oluyor. En önemlisi, St. Louis Fed Başkanı James Bullard, politika faizinin yeterince kısıtlayıcı olmadığını söyledi ve yetkililerin enflasyonu ortadan kaldırmaya çalışmasıyla piyasanın şu anda fiyatlandırdığından daha yüksek olan %5 ila %7 aralığına ulaşabileceğini öne sürdü. San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, duraklamanın "masadan kaldırıldığını" vurgularken, Kansas City Fed Başkanı Esther George, politika yapıcıların faiz artırımlarını "çok erken durdurmamaya dikkat etmeleri" gerektiğini söyledi. Altın yaygın olarak enflasyona ve ekonomik belirsizliğe karşı bir koruma aracı olarak görülse de, gelecekte doların yükselme ihtimalinden olumsuz etkileniyor. 1740 dolar kırılırsa 1725 dolara inilecek. 1765 dolar aşılırsa 1780 dolar hedef olacak. Gram altın haftayı 1046 lirayla tamamladı.