Necmettin BATIREL
Faiz defteri kapandı
Küresel borsalar haftayı karışık tamamladı. Avrupa Cenevre’den gelen uzlaşma mesajları üzerine yatay kapandı, Wall Street ise Netflix’in zayıf abone satışı nedeniyle %21.8 düşmesinden olumsuz etkilendi. Teknoloji sektörü Nasdaq 2.72 değer kaybetti. Yatırımcılarda FED’in enflasyonla mücadele için faizleri çok agresif bir şekilde arttıracağı endişesi artıyor. Fed'in bu yıl dört kata kadar faiz artırma kararı almasıyla birlikte, hisse senetlerinde sert düşüş korkusu arttı. Dolar kayıplarını korudu, altında sınırlı gevşeme yaşandı, Rusya’nın kripto para işlemlerini yasaklama kararı Bitcoin’i 36 bin dolara düşürdü. Faizleri 10 puan aşağı çekerek 3.70’e indiren Çin Merkez Bankası yavaşlayan ekonomiyi istikrara kavuşturmak amacıyla bankalara kredileri artırma çağrısı yaptı.Pekin hükümeti 2020 başından beri yaşanan en zayıf büyüme ile mücadele etmek için kredi mekanizmasının hızlı çalışmasını istiyor.
CENEVRE’DEN UZLAŞMA ÇIKMADI
Rusya'nın askeri yığınak yaptığı Ukrayna sınırındaki gerilimi azaltmak için ABD ve Rusya dışişleri bakanları dün Cenevre’de biraraya geldi. Kısa süren görüşme sonunda bakanlar umutlu konuşmadı. Lavrov, bir kez daha Ukrayna'yı işgal etmeye yönelik bir planları olmadığını söyledi ve iddialarla ilgili Batı'yı suçladı. Blinken ise ülkesinin diplomasiye önem vermeye devam ettiğini ancak Moskova'nın "kapsamlı saldırganlığa" başvurması halinde, hızlı ve sert şekilde yanıt vereceklerini söyledi. NATO Rusya'nın Romanya ve Bulgaristan'da bulunan güçlerini geri çekmesi talebini reddetti. NATO'nun bu yanıtı, Rusya'nın Ukrayna sınırına binlerce asker yığması üzerine Avrupa'da savaş patlak vermesini önlemek için diplomatik çabaların sürdüğü sırada geldi. Problem çözülmüş değil. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ukrayna’ya yapacağı ziyaret büyük önem taşıyor. Rusya’nın Ukrayna'yı olası bir işgali, buğday ve enerji fiyatlarından bölgenin devlet dolar tahvillerinden güvenli varlığa kadar piyasaların altını üstüne getirecek.
IRAN’DAN GAZ AKIŞI BAŞLADI
İran Enerji Haber Ajansı Shana, ülkenin ulusal gaz şirketinden Türkiye’ye gaz akışının yeniden başladığı haberini verdi. .Türkiye'de sanayi şirketlerinin tepkisini çeken kısıntılara neden olan İran hattında akış başladı..Habere göre yaşanan kesinti, İran tarafındaki gaz sızıntısı ve Türkiye tarafındaki basınç yükseltme istasyonunda ihtiyaç duyulan ayarlamalardan kaynaklandı. İş dünyası rahat bir nefes aldı. Zira doğalgaz akışının kesilmesi üretimde büyük aksamalara yolaçacaktı. Kesinti sadece 2 gün devam etti.
FED KARARI BİST’İ NASIL ETKİLER?
Borsa istanbul’da meydan yerli yatırımcıya kaldı. Jeopolitik gelişmelerden duyulan rahatsızlık hisse senetlerinden çıkışı hızlandırıyor. Bankaların bilanço açıklaması öncesinde geçen hafta Rusya’nın Ukrayna’yı işgali haberi üzerine endeksin bir günde %5 düşmesi tepki alımlarının zayıf kalmasına yolaçıyor. İşlem hacmi 30.9 milyar lira oldu. Endeks 2011 puana gerileyerek haftayı %2.9 kayıpla tamamladı. 14 ocak’ta kapanış 2072 puan olmuştu. Bankacılık endeksi 0.35, enerji 1.21 prim yaparken en yüksek kazanç 3.59 ile inşaat sektöründe yaşandı. Ulaştırma sektörü 1.86 geriledi. Rusya Ukrayna gerilimi gündemin ilk sırasında. ABD Dışişleri Bakanı Blinken, "Rusya'nın önünde iki yol bulunuyor, ya diplomasi yolunu seçer ya da çatışmayı tercih eder” diyerek son noktayı koydu. Yeni haftada yurtiçinde Ocak kapasite kullanım oranı, imalat güveni ve merkez bankasının enflasyon raporu var. Euro bölgesi Almanya ve ABD’de büyümenin öncü göstergesi olan ocak ayı öncü imalat endeksleri dikkatle takip edilecek. FED’in faiz kararı Çarşamba akşamı 22.00’de açıklanacak, ardından Başkan Powell’ın basın toplantısı var. Mart ayında faiz artışına gidileceği netleşti. Ama oran 0.25 mi olacak 0.50 mi olacak net değil. Piyasalarda bu gelişme satın alınmış durumda. Endekste 2070 puan direnç, 1970 puan destek oldu,.
HANGİ HİSSELER YÜKSEK PRİM YAPACAK?
Borsa istanbul’da Döviz geliri olan, ihracatçı sektör-şirketler kaynaklı ayrışmanın devam etme ihtimalini yüksek. Taşıdıkları yüksek iskonto ve ülke genelindeki düşük yabancı yatırımcı payları gözetildiğinde
bankacılık hisseleri 2022’de 2021’e kıyasla daha olumlu bir yıl geçirecek. Türkiye’nin cazip bir gezilecek ülke olarak ön planda kalmaya devam etmesi turizmde büyük toparlanmaya yolaçacak. Havacılık, enerji, perakende ve telekom ve cam sektörlerinde yüksek bilançoların desteğiyle yoğunlaşma devam edecek. Öne çıkan hisse senetleri şunlar: GARAN, İSMEN, KORDS, TAVHL, ŞİŞE, TCELL, AKSEN, BİM, TKFEN, TURSG, OZKGY
AÇIĞA SATIŞLA KUMAR OYNANIYOR
Hisse senedi piyasasında toplam hacmin yüzde 17’si açığa satış işleminden oluşuyor. Hacmi yüksek hisselerdeki oyuncular açığa satarak alttan alma hesabı içinde hareket ediyor. Çok defa aldanıyor büyük zarar ediyorlar. Tabii hareketli hisselerde açığa satış işlemleri küçük yatırımcıları zor durumda bırakıyor. Mesela haftanın son işlem gününde 9.5 milyar liralık açığa satış gerçekleşmiş. Borsanın toplam işlem hacmi 55 milyar lira. Açığa satılan hisseler arasında Yapı Kredi, Petkim, Türk Hava Yolları, Kardemir D, Garanti Bankası, Şişe Cam, Akbank, Ereğli Demir Çelikr, Emlak Konut ve iş bankası.. Açığa satış biliyorsunuz sahip olmadığınız hisse senedini satmak. Bunu ödünç alıyorlar, satıyorlar, fiyat düşünce alıp yerine koyuyorlar aradaki fark kazançları oluyor. Resmen kumar. Hem çok tehlikeli hem de büyük haksızlık. Zira karşı tarafı ürküterek malını satmaya zorluyorsunuz. Bu uygulama zaman zaman yasaklanıyor. Ama sonunda serbest bırakılıyor. Hem BİST’in istikrar kazanması önleniyor, hem de yeni gelecek yatırımcılar korkutuluyor. Borsa İstanbul yönetim kurulunun bu uygulamaya son vermek için alım satım yapacak yatırımcılara hisse senetlerine sahip olduklarına dair resmi belge ibraz etmeleri sonra işlem yapmalarına izin verilmelidir.
LAGARDE DA POWELL’IN HATASINA DÜŞTÜ
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, enflasyonun kontrolden çıkmasını beklemediklerini belirterek, enflasyona karşı doğru politika tepkisini belirlemenin "çok kritik" olacağını ifade etti. "Ekonomideki toparlanma beklentilerimizi aştı. Bir yıl önce bu kadar hızlı ve güçlü bir şekilde toparlanacağımızı bilmiyorduk." dedi. IMF Başkanı Georgieva artan enflasyonun tedarik zinciri aksamaları, artan gıda fiyatları ve yükselen enerji fiyatlarından kaynaklandığını söyledi. Yüksek enflasyonla mücadelenin sadece merkez bankalarına ait bir görev olmadığını belirten Georgieva, merkez bankalarının enflasyona müdahalesinin veri öncülüğünde olması gerektiğini, aynı zamanda yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadelenin de önemli olduğunu vurguladı. ABD’de Aralık ayında perakende satışların 0.8 artması ve 10 yıllık ABD hazine tahvillerinde getirilerin 1.75’e düşmesi Euro dolar paritesini 1.1343 sente çıkardı. FED kararı satın alındığı için 1.1370 – 1.1410 dirençleri gündeme gelebilir. 1.13 desteği kırılmadığı sürece yön yukarda kalacak
FAİZLER UZUN SÜRE DEĞİŞMEYECEK
Döviz fiyatlarında yaşanan yükselişin etkilerinin enflasyonla ilişkilendirilmesinin metne girmesi; Merkez Bankasının uzun bir süre faizi sabit tutacağı sonucuna varabiliriz, bu tamamen piyasanın beklentileri ile uyumlu. Faiz değişikliği olmayacağının diğer bir sinyali, Merkez Bankasının tüm politika araçlarıyla Türk lirasını öncelikleyecek politikalar atacağını açıklaması oldu. Banka TL’nin değer kaybına uğrayacak bir adım atmayacağının öncelik olduğunu metne ekleyerek, faizi sabit tutacağını yönelik sinyallerini güçlendirdi. Bu gelişme Türk Lirasını olumlu etkiledi. Dolar endeksinin ikinci gününde gerileme eğiliminde olması ve yurt dışında risk alma iştahının toparlaması, TL’yi döviz sepeti karşısında %0.55 değer kazanmasını sağladı. 26 Ocak Fed toplantısı, yakından izlenecek. Kısa vadede 13.40-13.59 aralığında sıkışma aşağı yönde kırıldı. 13.14-13.54 aralığında daha geniş bir bant içerisinde kurun hareket etmesini bekliyoruz. Euro’ bu durumda 14.50 – 14.70 TL aralığına dönecektir.
ALTINDA YÜKSELİŞ İVME KAZANACAK MI?
Altının onsu bu hafta iki ayın en yüksek seviyelerine çıkaran son iyi kazanımların ardından rutin düzeltmeyle 1834 dolarla kapandı. Boğalar, kısa vadeli teknik kontrol sürecinde. Wall Street haftayı sert düşüşle tamamladı. Ukrayna Rusya gerilimi devam ediyor. Dünya ülkeleri pandemi sonrası toparlanmaya başlayan ekonominin muhtemel bir savaş ortamı ile bozulmasından büyük endişe duyuyor. Ayrıca kış ortasında Avrupa’nın enerji hatlarındaki bir kesilme tüm dengeleri altüst eder. Risk iştahı geriledi güvenli liman için yükseliş oldu. Artan enflasyon korkuları, son zamanlarda kağıt varlıklar, yani hisse senetleri ve tahviller üzerinde baskı yarattı. S&P 500 ve Nasdaq borsa endekslerinde bu piyasaların en azından kısa vadede zirve yaptığını gösteren teknik hasar meydana geldi. Cenevre’de ABD ve Rusya Dışişleri Bakanları toplantısında sonrasında Lavrov’un Rusya’nın Ukrayna’yı işgal planının bulunmadığını söylemesi tansiyonu biraz olsun düşürdü, Blinken ise Moskova'nın "kapsamlı saldırganlığa" başvurması halinde, hızlı ve sert şekilde yanıt vereceklerini söyledi. Altın FED’den Çarşamba akşamı yapılacak açıklama ve Powell’ın mesajlarından sonra yön bulacak. 1810 puan ana destek kırılmadığı sürece 1850 dolar direnci hedefte kalmayı sürdürecek. Kripto para birimlerindeki sert düşüş altının üzerindeki baskıyı ortadan kaldırdı. 24 ayar külçenin gramı, 790 lirayla kapandı. Yeni haftada fiyatın 800 lirayı aşma ihtimali var. Rusya geri adım atmazsa ons kademeli şekilde 2000 doları aşabilir. Altında açık pozisyon taşınmamalı.