Necmettin BATIREL
F-35 dopingi
Küresel borsalar haftayı artıda tamamladı. ABD'de Nisan ayı tarım dışı istihdam verileri hayal kırıklığı meydana getirince FED’in bol para dönemini uzun süre devam ettireceği beklentisi doğdu Wall Street yeni zirvesine ulaştı.
Almanya’da Mart ayında ihracat %1.2, ithalat %6.4 sanayi üretimi %2.5 artışla tahminleri aştı, Avrupa’nın en büyük ekonomisindeki iyileşme pandemiden kurtuluşun habercisi olarak görüldü, endeksler rekor düzeyde kapandı. Dolardaki kayıplar sertleşti, altın hızlı yükseldi.
Yurtiçinde Merkez Bankasının faiz kararı sonrası piyasalarda iyimser hava güçlendi. 2.5 günlük kısa haftada bizi hangi gelişmeler bekliyor?
ABD İLE SAVUNMA İŞBİRLİĞİ
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, ABD’nin Türkiye’yi F-35 programından çıkarmasının hukuki bir zemini olmadığını söyleyerek, “F-35 programından hiçbir ülke tek taraflı çıkartılamaz demiştik. ABD’nin son mektubu bizi haklı çıkardı” dedi.
Geçen ay yazılan bir mektupta da ABD’liler bunu bir nevi itiraf etmiş oldular, çünkü söylediklerine göre bu mutabakat zaptı çerçevesinden kendileri çekildiklerini, ayrı bir mutabakat zaptı ile işe devam edeceklerini bildiriyorlar.
ABD ile yaşanan gerilime çözüm bulunması için diyalog sürecinin başlatılacak, Demir’in açıklaması ABD ile Türkiye arasındaki gerilimin sona ereceğini haber verdi. Bu gelişme piyasalarda çok olumlu algılandı.
BİST’TE BANKALAR NEDEN COŞTU?
Uluslararası kredi kuruluşu Moody's güçlü likiditenin Türk bankalarının piyasa hareketlerine karşı kalkan olacağını açıkladı.
Birçok Türk bankasının fonlama ihtiyacının çok üzerinde döviz likiditesi tuttuğuna dikkat çekilen Moody’s raporunda “yüksek döviz likiditesi bankaları şoklara karşı daha dayanıklı yapıyor” diyor.
Ayrıca daha düşük kredi büyümesi Türk bankalarının likiditesini destekleyecek. Bu değerlendirme BİST’te banka sektörünün %3 prim yapmasına yolaçtı.
Endeks haftayı 1441 puana çıkarak tamamladı. İşlem hacmi 26.8 milyar liraya yükseldi. Haftaya Ramazan Bayramı tatili nedeniyle yurt içinde çarşamba öğlene kadar işlem gerçekleştirilecek. En yüksek prim KARSN (7.40) ile sağladı. Yeni haftada yurtiçinde, Mart ayı cari açık (3.8 m$), sanayi üretimi (yıllık %8.9); Euro bölgesinde ZEW endeksi, Mart sanayi üretimi (1.2 / 12.1); İngiltere 1. Çeyrek GSYHİ (-6.0); ABD’de Nisan TÜFE (0.2 / 3.6); ÜFE (0.3 / 5.9); Nisan perakende satışlar (1.0); kapasite kullanımı (75.1); sanayi üretimi (1.1) izlenecek.
FED üyelerinin konuşmalarında verecekleri mesajlar piyasaları hareketlendirecek. 1410 puan destek 1460 puan direnç oldu. Aşılırsa 1510 seviyesine çıkılacak.
DOLARDAKİ KAYIPLAR NİYE SERTLEŞTİ?
ABDde tarım dışı istihdam Nisan ayında 978 bin artış beklentisine karşın 266 bin kişi artarak tahminlerin çok altında kaldı. Mart ayı verisi de 916 binden 770 bine aşağı yönlü revize edildi.
Biden hükümetinin büyük mali yardımı ile artan talep karşısında işletmeler hazırlıksız yakalandı, istihdam artışında bulunamadı, deniyor. nisan ayı işsizlik oranı yüzde 6,1 ile beklenti olan yüzde 5,8'in üzerinde gerçekleşti. İşgücüne katılım oranı nisan ayında yüzde 61,7 olurken, saatlik ortalama kazançlar yüzde 0,7 arttı.
İstihdamda ortaya çıkan bu tablo, Fed'in faiz oranlarını gelecek yılın sonunda artıracağı beklentisini rafa kaldırdı. Nisan toplantısının ardından yatırımcılar, Fed'in 2022'nin sonlarında veya 2023'ün başlarında faiz oranlarını artıracağına ve Haziran 2021'de 120 milyar dolarlık aylık varlık alımlarını azaltacağına inanıyordu.
Bu beklenti ortadan kalktığı gibi tam tersi FED’in para musluklarını daha uzun süre açık tutacağı görüşü hakim oldu. Dolardaki kayıplar sertleşti. Parite 1.2076’dan 1.2169 sente yükseldi. Yeni haftada ABD’de açıklanacak TÜFE, sanayi üretimi rakamları doların yönünü belirleyecek. 1.21 destek 1.22 direnç oldu.
TÜRK VARLIKLARI GÜÇLENİYOR
Merkez Bankasının faiz kararı sonrası yapılan açıklamada Enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar politika faizi, enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturulmaya devam edilecektir ifadesi kısa dönemde faiz indirimi yapılmayacağı beklentisi oluşturdu.
Kurlar gevşeme potasına girdi. Faiz kararı öncesinde 8.32 TL’den işlem gören dolar haftayı 8.24 TL ile tamamladı. Euro 10.00 TL’den işlem gördü. ABD ile Türkiye arasında F-35 krizinin çözümü yolunda atılan adımlar 5 yıllık iflas sigorta primi CDS’leri 408’den 393 düzeyine indirdi.
Yeni haftada TL’deki kazanımların devam etmesi bekleniyor. Cari açıktaki daralma ile sanayi üretimindeki artış ve vaka sayılarının 20 binin altına düşmesi Türk varlıklarını güçlendirecektir. Teknik analize göre dolarda 8.35 TL’ direnç, 8.15 TL destek oldu. Yerli yatırımcıların geçen hafta 33 milyon dolar satın almaları döviz iştahlarının azaldığını gösteriyor
ALTIN YÜKSELİŞ TRENDİNDE
Altın, ABD tarım dışı istihdam ve işsizlik verisinin beklentilerin altında gelmesiyle yüzde 1'den fazla yükseldi, Ons 1841 dolara tırmandı.
ABD Tarım dışı istihdam verisi Nisan ayında 266 bin olarak gerçekleşirken piyasanın beklentisi istihdamın 1 milyon artacağı yönündeydi. İşsizlik oranı ise 2020'nin Nisan ayından sonra ilk defa yükseliş kaydederek yüzde 6'dan yüzde 6,1'e çıktı.10 yıl vadeli ABD Hazine tahvilinin faizi günde yüzde 1,55 seviyesinde başladıktan sonra ABD istihdam verileriyle birlikte yüzde 1,51 seviyesine kadar geriledi. Ancak kapanışı 1.57 ile gerçekleştirdi.
Yılın ilk üç ayını kayıpla kapattıktan sonra Nisan ayında yüzde 3,5 yükselen ons altın, Mayıs’a son 6 aydaki en iyi performansıyla başladı. 1770 dolardan 1830 dolar çıkarak %3 prim yaptı. Altının yükselişe geçmesinde doların sert değer kaybının büyük rolü var. 1800 dolar destek 1850 dolar direnç haline geldi.
ABD’de nisan TÜFE’si tahminleri aşarsa altın yükselişini sürdürür. 24 ayar külçe altının gramı 484 lirayla kapadı. Fiyatın 490 liraya ulaşma ihtimali var.