Küresel borsalar haftayı artıda BİST ekside tamamladı. Endekslerin yükselişinde ABD tüketici harcamalarının Nisan’da tahminleri aşmasıyla enflasyondaki artışın yavaşlaması etkili oldu. Dolar zayıfladı, AB’nin pazartesi günü Rusya’da ithalatı yasaklama kararı alacak olması Brent petrolü 119 doların üzerine taşıdı.
ABD ticaret bakanlığı rakamlarına göre, Nisan’da tüketici harcamaları 0.9 a geriledi. Bu gelişme karşısında FED’in düşünüldüğü kadar agresif faiz artışına gitmesine gerek kalmayacağı beklentisi güçlendi. Mart harcama büyümesi %1.1'den %1.4'e revize edildi. Fed'in tercih ettiği enflasyon göstergesi olan kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi, Mart ayındaki %0.9'luk artışın ardından geçen ay %0.2 yükseldi. Yeni haftanın ilk günü ABD piyasaları anma günü dolayısıyla kapalı olacak. Dünya genelinde ve Türkiye’de kritik veriler açıklanacak.
NİSAN’DA 10 BİN ŞİRKET KURULDU
TOBB rakamlarına göre Türkiye’de Nisan ayında 10 bin 175 şirket kuruldu, 2162 şirket kapandı. Geçen ay kurulan şirket ve kooperatiflerin 3 bin 705'i ticaret, 1613'ü imalat ve 1116'sı inşaat sektöründe yer aldı. Kurulan gerçek kişi ticari işletmelerinin 759'u toptan ve perakende ticaret motorlu taşıtların ve motosikletlerin onarımı, 444'ü inşaat, 250'si imalat sektöründe faaliyet göstermek üzere çalışmalarına başladı.
Nisanda kapanan şirket ve kooperatiflerin 737'sinin toptan ve perakende ticaret, motorlu taşıtların ve motosikletlerin onarımı, 306'sının inşaat, 286'sının ise imalat sektöründe faaliyet gösterdiği belirlendi. Borsa İstanbul yurtdışından negatif ayrıştı, haftayı ekside tamamladı. Endeks 2438 puanla kapandı. Ama haftalık bazda 66 puan arttı. İşlem hacmi 39.2 milyar lira oldu. Bankalar 1.32, holdingler 1.38 geriledi.
En büyük kayıp 3.28 ile iletişim sektöründe yaşandı. Spor 3.12 primle ilk sırada yer aldı. Onu 1.18 ile enerji izledi. Moody’s Türkiye’nin kredi notunu güncellemedi. Yeni haftada Euro bölgesinde Nisan TÜFE ve ÜFE ile Mayıs imalat endeksi izlenecek. ABD’de Mayıs üretim endeksi özel sektör ve tarım dışı istihdam rakamları var. Yurtiçinde nisan dış ticaret açığı, imalat endeksi, Mayıs enflasyon rakamları ve birinci çeyrek GSYHİ (yıllık %7.1) piyasaları hareketlendirecek. teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2400 puan destek, 2500 seviyesi direnç oldu. Piyasa Türkiye’nin birinci çeyrekte %7.2 büyümesi bekleniyor. TÜFE’nin ise aylık %6, yıllık %68 artacağı öngörülüyor.
DOLAR HAFTAYI KAYIPLA TAMAMLADI
ABD'de açıklanan veriler ümit vermiyor. Birinci çeyrekte ekonominin %1.5 daralmasının ardından Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, mayısta 58,4 ile Ağustos 2011'den bu yana en düşük seviyeye indi. Nisan ayında kişisel gelirler tahminlerin altında kalırken kişisel harcamalar tahminleri aştı.
Fed'in favori göstergesi PCE enflasyon ise yıllık yüzde 6.3'e geriledi. kişisel gelirler yüzde 0.4, kişisel harcamalar yüzde 0.9 arttı.Reel kişisel harcamalar Nisan'da yüzde 0.7 arttı.Fed'in favori göstergesi olan PCE enflasyon aylık yüzde 0.2 ile tahminlere paralel arttı. Bu, 1.5 yılın en düşük artışı olarak kayda geçti. Yıllık bazda ise 6.3'e geriledi.
Enflasyonun harcamalar kısmını gösteren bu veriler Nisan’da bir miktar gerileme olduğu anlamına gelse de oransal değişimin çok sınırı olması yükselişin de devam edebileceğini gösteriyor. Avrupa’da faizlerin Eylül ayında eksi 0.50’den sıfır düzeyine çıkarılacak olması euro’yu destekledi. Parite haftayı 1.0730 sentin üzerinde tamamladı. 1.08 direnç, 1.06 sent destek oldu.
KUR VE ENFLASYONLA MÜCADELE
Cumhurbaşkanı Erdoğan, DEİK Merkez Ofisi açılışında yaptığı konuşmada, “Kur ve enflasyon sorununun üstesinden geleceğiz. insanlarımızın günlük hayatlarını olumsuz yönde etkileyen hayat pahalılığının önüne geçecek tedbirleri alarak refah düzeyindeki gerilemeyi süratle telafi edeceğiz dedi.
Cumhurbaşkanı “Ülkemizi yılda ortalama yüzde 5,4 büyüyen bir konuma çıkardık. Toplam yatırım miktarını 2 trilyon lira seviyesine yükselttik. Milli gelirimizi 1 trilyon dolar sınırına kadar getirdik. Gezi olaylarından beri maruz kaldığımız saldırıların ayrılmaz boyutunu oluşturan ekonomik tuzakların döviz kuru üzerindeki dalgalanmalar sebebiyle 803 milyar dolarla kapattık. Satın alma gücü paritesine göre milli gelir hesabında ülkemizi dünyada 11.sıraya çıkarmayı başardık, diye konuştu.
TÜRK LİRASI NEDEN DEĞER KAZANDI?
Türkiye'nin Suriye'nin küzeyine yapacağı askeri harekat Pentagonu rahatsız etti. Rusya'nın bölgeden çekilmesiyle İran oraya yerleşti. YPG-PYD silahları daha önce vaad edilen güvenli bölgenin 30 kilometre dışına çekilmedi. Bugüne kadar ki en kapsamlı harekat deniliyor. ABD buna izin vermezse ilişkilerimiz gerginleşir.
Gerçi şu anda ABD, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğine kabulü için Türkiye'ye büyük taviz vermeye hazır. Erdoğan eğer ABD ile gerginlik artarsa kurlardaki yükselişe karşı yeni enstrümanı (enflasyona endeksli tahvili) devreye sokacaklarını üstü kapalı söyledi. Nitekim bu gelişme kurlar üzerinde hemen etkisini gösterdi. 16.40 TL’ ile tavan yapan dolar kapanışı 16.14 TL ile yaptı. Euro 17.31 TL’den işlem gördü.
Merkez Bankasının dünkü faiz karar metninde belirttiği “Değerlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite politika adımları devreye alınacaktır.” ifadesi yeni bir uygulamanın bugünlerde duyurulacağı beklentisini oluşturdu. Yeni enstrümanın çıkması halinde kurun ilk hamlede 15.10 – 15.30 TL aralığına inmesi bekleniyor.
ALTIN GEVŞEME POTASINDA MI?
Enflasyon ABD’de hala 40 yılın zirvesinde son derece yüksek bir seviyede. Raporlar, genel enflasyonda kısmi bir düşüşe işaret etse de, kontrolden çıkmaya devam eden belirli sektörleri hesaba katmıyor. Nisan'da enerji fiyatları %30,4, gıda fiyatları %10 arttı.
Başka bir deyişle, gıda ve enerji gibi temel mallar, bu maliyetlerin yakın zamanda azalacağını destekleyecek hiçbir veri olmadan daha da yükselmeye devam ediyor. Küresel durgunluk sona ermeye başlayınca enflasyonist baskılar başladı ve bastırılmış talep, şirketlerin bu malları üretme ve sevk etme kabiliyetini aştı. Ancak, yeni olaylar hem enerji hem de gıda maliyetleri üzerinde baskı oluşturmaya devam etti ve bu baskılar bugüne kadar devam ediyor.
New York Times'a göre, “Nisan ayında enflasyondaki yavaşlama, büyük ölçüde benzin ve diğer enerji fiyatlarındaki düşüşün sonucuydu. ABD’nin ilk çeyrekte %1,5 küçülmesi ve konut piyasasındaki ivme kaybının artması nedeniyle ABD Dolar Endeksi yeniden 101,64 seviyesine geriledi.
Dolardaki harekete bağlı bu hafta 1840 – 1868 dolar aralığında işlem gören ons altın, haftayı 1852 dolarla tamamladı Yeni haftada ABD’de istihdam verileri tahminleri aşamazsa ons 1840 dolar desteğini kırabilir. Yükseliş trendinin başlaması için 1868 doların aşılması gerekiyor. Gram altın 962 lirayla haftayı tamamladı. Yeni haftada TL’deki kazanımlar artarsa fiyat kademeli olarak 950 liraya dönebilir.
