Necmettin BATIREL
Enflasyon dünyası
Küresel borsalar haftayı karışık tamamladı. Avrupa ekside Wall Street Teknoloji, perakende sektörlerindeki alımlarla artıda kapandı.
ABD’de tüketici fiyatlarının 39 yılın zirvesine çıkması, FED’in 15 Aralık toplantısında tahvil alım miktarını arttırma kararını güçlendirdi.
Yüksek enflasyonun kalıcı hale gelmesi ABD’de erken faiz artırım ihtimalini gündemde tutuyor. Avrupa hisse senetleri, Omicron COVID-19 varyantı etrafındaki tedirginlik sonrası ekside kapandı.
Avrupa Merkez Bankası'nın Perşembe günü yapacağı toplantıda tahvil alım planında geçici bir artış yapmayı düşündüğü yönündeki haberler, güvercin bir adım olarak görüldü
MERKEZ BANKALARI HAFTASI
Yeni haftada piyasaları dalgalandıracak çok önemli veriler açıklanacak.
Türkiye, Avrupa ve ABD merkez bankalarının kararları gelecek para politikalarını netleştirecek. Evet yurtiçinde pazartesi ekim dış ticaret açığı (2.4 milyar dolar fazla) sanayi üretimi yıllık (%8.3) Kasım bütçe dengesi, Perşembe günü para politikası kurulunun faiz kararı var (%14.0); Euro bölgesinde ekim sanayi üretimi (1.2 / 3.4); Kasım TÜFE (0.5 / 4.1); Avrupa Merkez Bankasının faiz kararı (-0.50) izlenecek.
ABD’de Kasım ÜFE (0.6 – 9.1); perakende satışlar (0.9 – 16.3); sanayi üretimi (0.7 – 5.1); kapasite kullanımı (%76.7); FED’in faiz kararı ve Başkan Powell’ın basın toplantısı takip edilecek. Çin’de Kasım sanayi üretimi (yıllık %3.8); perakende satışlar (yıllık 4.9) ekonomideki gelinen son noktayı gösterecek.
STOKÇUYA 2 MİLYON LİRA CEZA
AK Parti, stokçulukla ilgili 6585 sayılı Perakende Yasası'nda yer alan, piyasada darlık meydana getirerek piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunan üretici, tedarikçi ve perakende işletmelere verilen 50 bin ila 500 bin TL para cezasının alt ve üst sınırlarını yükseltiliyor.
Buna göre stokçuluk yapanlara verilen para cezasının alt sınırı 100 bin lira olurken üst sınırı 2 milyon TL'ye çıkarılıyor.9 maddelik torba kanun teklifinde stokçularla ilgili tek maddelik bir düzenleme yer alacak. T
orba kanunda ayrıca enerji alanında yatırımcının önünü açacak; yerli yatırımcıyı teşvik edecek düzenleme yer alacak. Teklifte ayrıca aralarında Mersin ve Antalya gibi önemli limanların da bulunduğu 20'den fazla limanın işletme sürelerinin ihalesiz 49 yıla uzatılmasını öngörülen düzenleme yer alacak.
BIST EN GÜÇLÜ YATIRIM ALANI OLDU
Borsa İstanbul haftayı 2035 puana çıkarak tamamladı. Endeks 2000 – 2042 puan aralığında hareket etti. En yüksek prim 2.97 ile turizmde görüldü. İşlem hacmi 40 milyar liraya dayandı.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P' Türkiye'nin Döviz cinsinden kredi notunun "B+" ve yerel para birimi cinsinden kredi notunun "BB-" olarak teyit etti. Görümünü ise durağandan negatif çevirdi. Ancak Türkiye'nin cari işlemler hesabının Ağustos 2018'den daha güçlü durumda olduğu belirtilirken, hanehalkının tasarruflarını bankalarda tutmayı tercih etmesiyle Türk bankacılık sektörüne olan güvenin korunuyor, denildi, 2021 büyüme tahmini 8.6’dan 9.8’e yükseltildi. Dolar bazında 1.46 sentten işlem gören Endekste 1950 puan destek 2050 puan ara direnç konumunda.
HANGİ ŞİRKETLER KURDAN YARARLANACAK?
Kurlardaki değişime bağlı olarak Şişe Cam 4.3 milyar TL, Aselsan 3.2 milyar TL, Sabancı Holding 1.6 milyar TL ve Doğan Holding 1.5 milyar TL kur farkı geliri yazarak döviz kurlarındaki değişimden olumlu etkilenebilecek şirketler. Diğer taraftan yüksek fazla pozisyonu olmasına karşın finansallarını dolar cinsinden tutan İskenderun Demir Çelik, TL ve Euro fazla pozisyonları nedeniyle 1.7 milyar TL’lik bir kur farkı gideri yazabilir. Sasa Polyester 3.6 milyar TL, Ülker Bisküvi 2.1 milyar TL, Ak Enerji 2 milyar TL, Vestel 1.9 milyar TL ve İzmir Demir Çelik 1.3 milyar TL kur farkı gideri yazarak söz konusu kur artışlarından olumsuz etkilenebilecek şirketler arasında yeralıyor.
Yüksek döviz açık pozisyonu olmasına karşın finansallarını dolar cinsinden tutan Türk Hava Yolları, TL fazlasından dolayı 798 milyon TL kur farkı gideri yazabilir. Ek olarak Ereğli Demir Çelik açık pozisyonu yüksek olmakla birlikte dolar cinsinden bilanço tutması ve açık pozisyonlarının ağırlıklı TL cinsinden olması nedeniyle 1 milyar TL kur farkı geliri yazabileceği hesaplanıyor.
ABD DE FİYATLAR TAVAN YAPTI
Korona salgınından kaynaklanan tedarik zincirindeki sıkıntılar, Amerika’da fiyat artışlarını zirvede tutuyor. Ülkede enerjiden gıdaya son dönemde hızlanan fiyat artışları, Amerikalı tüketicilerin yaşam maliyetinin aşırı arttırdı.
ABD’de enflasyon Kasım ayında yıllık 6.8’e yükselerek 39 yılın zirvesine çıktı. Aylık artış 0.8 oldu. Çekirdek enflasyon göstergesi olan gıda ve enerji hariç enflasyon yıllık bazda yüzde 4,9 ile beklentilere paralel gerçekleşti. Rakam açıklandıktan sonra altın 1770’den 1782 dolara çıktı. Parite 1.1278 sente indi.
PİYASAYA 10 GÜNDE 3 MÜDAHALE
İngiliz Barclays’tan sonra İtalyan Unicredit de, Merkez Bankası'nın faiz indirimlerine devam ederek 2022 başlarında politika faizini yüzde 12'ye çekmesini bekliyor.
İsviçreli Credit suisse ise 16 Aralık’ta merkez bankasının pas geçeceğini iddia ediyor. Merkez Bankası, sağlıksız fiyat oluşumları nedeniyle döviz piyasasına müdahale etti. Ancak etkili olmadı.
Müdahale sonrası 13.74 TL’ye gerileyen dolar kapanışı 13.85 TL ile gerçekleştirdi.
Euro 15.63 TL’ye çıktı. Merkez Bankası 1 Aralık'taki doğrudan müdahale ile piyasaya sabah 500 öğleden sonra 200 olmak üzere toplam 700 milyon dolarlık döviz satışı yapmıştı. 3 Aralık’ta 300 milyon dolarlık ikinci müdahaleden sonra Cuma günü 500 milyon dolarlık satışla 10 gün içinde piyasaya 3 müdahalede bulundu.
Görünen manzara bu satışların zayıf kalması yüzünden etkili olmadığı yönünde. Merkez Bankasının toplam rezervleri 124.1 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.
Yeni haftada pazartesi günü açıklanacak ekim dış ticaret rakamlarında 2.4 milyar dolar fazla verilirse kurlar gevşeyecek. Kurda 13.93 TL direnç, aşılırsa 14.15 TL’yi gidilecek. Aşağı yönlü hareketlerde 13.50 ana destek konumunda.
ALTINA ENFLASYON DESTEĞİ
Altın fiyatları, ABD tüketici fiyatlarında beklenenden daha güçlü bir artışın ardından yükseldi.
TÜFE yıllık bazda %6.8’e ulaşarak 1982’den bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Ancak enflasyon talepten değil üretim darlığından kaynaklanıyor.
Altın, korumacılık özelliği dolayısıyla pozitif tarafa geçti. Onsu 1770’den 1782 dolara çıktı.
Raporun bazı bileşenlerine bakıldığında, tüketiciler artan enerji fiyatlarının sıkıntısını hissetmeye devam ediyor. Rapor, benzin endeksinin geçen ay %6,1 arttığını ve enerji endeksini %3,5 artırdığını gösteriyor.
Enerji fiyatları yıllık %33,3 yükselerek TÜFE’nin zirveye çıkmasında birinci derecede rol oynadı. Aralık ayında, omicron'daki düşük enerji fiyatlarından bir miktar rahatlama görecek ve toplam enflasyonun yavaşlamasına neden olacak, ancak omikron küresel olarak yayıldığından ve üretimi bozduğundan tedarik zinciri sorunlarının temel mal fiyatlarını tekrar desteklemesi için bir alan var.
Enflasyonun yüksek bir hızda olmasıyla Fed, Aralık toplantısında tahvil alım miktarını öngörülen aylık 15 milyar dolardan daha fazla azaltmaya ve 2022’nin ikinci çeyreğinde faiz artırmaya hazırlanıyor. Onsta 1801 dolar direnç, 1765 dolar destek oldu. Gram altın TL’deki kayıpların artması dolayısıyla 793 liraya çıktı. Fiyatın 800 lirayı aşma ihtimali oluştu.