Necmettin BATIREL
En kritik hafta
Küresel borsaları haftayı karışık tamamladı. Wall Street tüketici ve güven endekslerindeki kayıplarla yatay kapandı. Avrupa ise şirket karlarındaki artıştan olumlu etkilendi. Kore yarımadasında 70 yıllık düşmanlığın sona ermesi Asya'da pozitif algılandı. Dolar kazançlarının bir kısmını geri verdi. Altın dipten toparlandı. ABD'de sondaj kuyu sayısının 825'e yükselmesi petroldeki yükselişi durdurdu Yurtiçinde seçim haberleri piyasaları etkilemiyor. Türk Lirasındaki görece değer kazanımı, Borsa İstanbul'da olumlu algılandı. Evet şimdi ayrıntılara bakalım.
TÜKETİM HARCAMALARI DÜŞTÜ - ABD ekonomisi 2018'in ilk çeyreğinde %2.3 ile beklentilerin üzerinde büyüdü. Tahminler büyümenin %2 olmasıydı. Ancak ekonominin en büyük kısmını oluşturan kişisel tüketim harcamalarındaki artış birinci çeyrekte %4'ten %1'e geriledi. Geçen yıl son çeyrekte tüketim harcamaları %4 ile 3 yılın en büyük artışını göstermişti. Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi nisan'da 98.8'e çıktı. Beklenti 98'di. Ama Mart ayında 101.4 düzeyinden ciddi bir gerileme var. Wall Street bu rakamları olumsuz algıladı.
10 YILLIK TAHVİLE ALIM GELDİ - ABD 10 yıllık Hazine tahvilleri, ABD ekonomisinin ilk çeyrekte beklenenden daha fazla soğuduğunu gösteren verinin ardından kazancını geri verdi. Faizler 3.02'den 296'ya döndü. İngiltere ekonomisi 2012'den bu yana en zayıf büyümesini göstermesi sterlindeki kayıpları arttıdı. Fransa ve İspanya'dan gelen veriler de durgundu. İngiltere'de durgun gelen büyüme rakamları, hem güçlü şirket karları hem de azalan jeopolitik gerginliklerin olumlu etkilerini dengeliyor. Japonya'da Sanayi üretimi verisi beklentinin üzerinde artış gösterdi. Japonya Merkez Bankası kısa vadeli politika faizi yüzde -0.10, uzun vadeli politika faizi ise yüzde 0(sıfır) olarak sabit bıraktı. Yıllık 80 Trilyon JPY(Yaklaşık 732 Milyar USD) tutarındaki parasal taban da aynı şekliyle korundu.
ÖNEMLİ GELİŞMELER YAŞANACAK - Bu hafta piyasaları etkileme ihtimali çok yüksek veriler açıklanacak. Türkiye'de pazartesi günü mart dış ticaret açığı, Çarşamba günü nisan enflasyon rakamları dikkatle izlenecek. Muhalefet cumhurbaşkanı adayını açıklayacak. Euro bölgesinde nisan satın alma müdürleri endeksi, birinci çeyrek büyüme rakamları, nisan TÜFE/ÜFE ile mart perakende satışlar var. ABD'de mart kişisel gelir ve harcamalar (0.4), nisan özel sektör istihdamı (203 bin); FED'in faiz kararı, mart dış ticaret açığı (50 milyar dolar) ile fabrika siparişleri (%1.4); nisan tarım dışı istihdam (195 bin) ortalama saatlik ücretler (0.2) belli olacak.
ENFLASYON RAPORU İZLENECEK - Yurt içi tarafta YSK tarafından seçim takviminin açıklanması sonrası gözler aday belirleme sürecine çevrildi. Diğer yandan ekonomik görünüme dair hükümet yetkililerinin açıklamaları dikkatle izlendi. Evet hareketli bir haftayı geride bırakan piyasada Merkez Bankasının faiz artırım kararı sonrası dengelenme arayışı gözlenen dolar/TL 4.05 seviyesinin altında hareket ederken, euro/TL'de düşüş başladı. piyasalar, Pazartesi günü yapılacak olan enflasyon raporunu bekliyor. Enflasyon raporunda Ocak toplantısında yüzde 7.9 olarak açıklanan 2018 yıl sonu enflasyon tahmininin yukarı çekilmesi bekleniyor. Toplantıda takip edilecek diğer nokta Merkez Bankası'nın para politikasına yönelik görüşleri olacak BİST'te gevşeyen kurların etkisiyle tepki alımlarının güçlenmesi bekleniyor. Endeks 106 bin desteğini kırmadığı sürece 110 bin direncini test edebilir.
FED FAİZ TAKVİMİNİ DEĞİŞTİRİR Mİ? - Avrupa Merkez Bankası kararlarından çıkan güvercin tutum Euro tarafına değer kaybettirmeye devam ediyor. Kararlarda; hali hazırda bulunan tüm faiz oranları sabit tutulurken tahvil alım programının Eylül ayına kadar devam edeceği ancak gerektiği takdirde bu sürenin uzatılabileceği açıklandı. Başkan Draghi'nin, ihtiyatlılık vurgusu ve konuşmalarında belirsizlik içeren ifadelere yer vermesi de Euro varlıklarının baskılanmasına neden oldu. Almanya işsizlik rakamları piyasayı tatmin etmedi. ABD tarafında ise bugün öncü büyüme rakamı takip edildi. 1. Çeyrek GSYİH yüzde 2.0 beklentilerine karşın yüzde 2.3 ile beklentilerin üzerinde gelirken Kişisel Tüketim Harcamalarında büyük düşüş yaşandı. Bu gelişmeler üzerine 1.2090 sente düşen euro dolar paritesi 1.2129 sente çıkarak kapandı. Bu hafta FED' kararından sonra dolar yeniden 1.22 – 1.23 sent aralığına çıkabilir. Zira FED faiz artışı konusunda takvim değişikliğine gitmeyecektir.
TÜRK LİRASI İSTİKRAR KAZANIYOR - 24 Haziran'da yapılacak seçim sürecine kadar TL tarafındaki olumlu seyir devam edebilir, ancak enflasyon verisi bu süreçte önemli olacak ve enflasyonda belirgin bozulmanın olmaması TL'deki düşüşlerin sınırlı kalmasını sağlayabilir. Yakından takip edilecek bir diğer gelişme ise seçim dönemindeki adaylar ve politikalar olacak, istikrar seven piyasalar için mevcut uygulamalarda değişikliğe gidilmemesi ihtimali TL'yi destekleyebilir. Yurt içinde siyasi, ekonomik ve jeopolitik gelişmeler ön planda. Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Cemil Ertem "Bir korkulu rüya gibi olan kur baskısını üzerimizden atmalıyız" derken, Dolar bazlı ticaretin sonuna doğru gelindiğini vurguladı. Para politikasının Maliye politikasıyla desteklenmesi halinde enflasyonda düşüş yaşanacağını söyledi. "akaryakıtta ÖTV indirimine gidilebilir" dedi. Moskova'da; Türkiye, Rusya ve İran arasında "Astana Üçlüsü" zirvesi öncesi ABD'nin yeni Dış İşleri Bakanı Mike Pompeo ile ve Dış İşleri Bakanı Çavuşoğlu bir görüşme yaptı. Menbiç konusunda Türkiye ile ABD arasında büyük uzlaşma sağlandığı haberleri geliyor. Dolar endeksinde 11 Ocak'tan bu yana en yüksek seviyeler görülmesine rağmen, ABD ve Türkiye tahvil getirilerinde yaşanan geri çekilmelerin de etkisiyle kur tarafında bir iyimserlik görmekteyiz. Teknik olarak 4,03 kurda takip edeceğimiz ilk destek seviyesi ve bu destek altında 4,0 TL seviyesini kırma isteği artabilir. 4,08 üzerinde günlük kapanışlar yaşanmadıkça kurda düşüşler devam edebilir. 12.31 güney Afrika randından işlem gören dolar bu hafta 4.00 – 4.03 TL aralığında kalacak görünüyor. Euro 4.88 – 4.90 TL bandına çekilecek durumda. Teknik analize göre dolar 24 haziran seçimlerine 3.92 – 3.95 TL aralığında girecek.
ALTIN ABD-İRAN GERGİNLİĞİNE ODAKLANDI - ABD tahvil getirilerinde görülen geri çekilmeye rağmen, Avrupa Merkez Bankası kararları sonrası yükselişine devam eden Dolar Endeksi altın üzerinde satış baskısına neden oldu. ABD verileri de satış yönlü işlemleri destekler nitelikteydi. Haber akışında ise 2015 yılında İran ile 5+1 ülkeleri arasında imzalanan nükleer anlaşmanın uzatılıp uzatılmayacağı piyasa tarafında merakla beklenirken, İran tarafından kritik açıklamalar takip edildi. Ruhani Lider Ali Hamaney'in Başdanışmanı Ali Ekber Velayeti: anlaşmada yapılmak istenen herhangi bir değişikliğin kabul edilmeyeceğini belirtti. Son gelen haberlere göre Trump, 12 Mayıs'ta ABD'yi iran nükleer silahsızlanma anlaşmasından tek yönlü olarak çektiğini açıklayacak. ABD Savunma Bakanı Mattis'in, bölgedeki ülkelerin yardımıyla Suriye'deki savaşı genişleteceklerini açıklamasına Rusya'dan kesinlikli izin vermeyeceğiz açıklaması takip edildi. Güney ve Kuzey Kore arasındaki buzların erimesi ile altın 1323 dolarda kaldı. Bu hafta FED kararı ve ABD istihdam rakamları olmak üzere altını yakından ilgilendiren gelişmeler var. Ama asıl bomba 12 Mayıs'ta ABD'den İran anlaşmasından çekildiğini açıklamasıyla gelecek. Ons cinsinden altında alım tavsiye ediliyor. 1330 dolar aşılırsa 1340 – 1350 dolar aralığı gündeme gelecek. Ancak serbest piyasada doların gevşek seyir izleyecek olmasıyla fiyatın düşeceği öngörülüyor. Kapalıçarşı'da 24 ayar külçenin gramı, bu hafta 170 lira desteğini kırabilir.