Necmettin BATIREL
En gergin hafta!
Küresel borsalar haftayı artıda tamamladı. Wall Street göstergelerdeki iyileşme rekor düzeyde kapandı. Hisse senetlerinin prim yapmasına büyük şirketlerin ABD – Çin ticaret savaşına alışmaları ve beklentilerin üzerinde gelen perakende, istihdam ve büyüme rakamları gösteriliyor. Ama ana faktör, ABD Merkez Bankası'nın faiz artırım politikasını 1 yıl boyunca askıya alması. Nitekim piyasalar yükseliş trendine FED'in Mart toplantısından sonra başladı. Avrupa'da ise veriler bozuluyor, ancak yatırımcılar Çin'deki ekonomik iyileşmenin kendilerini de olumlu etkileyeceğini düşünüyor. Dolar güçlü konumunu sürdürdü, altında toparlanma başladı. Trump'ın OPEC'e "fiyatları aşağı çekin" uyarısından sonra brent petrol 71 dolara düştü. 1 Mayıs tatili dolayısıyla Çarşamba günü kapalı olacak 4 günlük kısa haftada çok yoğun bir gündem bizi bekliyor. Şimdi gelişmeleri ve beklentileri aktaralım.
ABD,STOKLARLA BÜYÜDÜ - Haftanın en önemli verisi Cuma günü açıklandı. ABD ekonomisi 2019'un ilk çeyreğinde %2 beklentiye karşı %3,2 ile beklentilerin üzerinde büyüdü. 2018 yılının son çeyreğinde %2,2 büyüme gösteren ABD ekonomisi 2019'un ilk çeyreğinde güçlü seyrini korudu ve reel tüketim harcamaları da yılın ilk çeyreğinde %1,2 ile beklentileri aştı. Geçen hafta itibariyle açıklanan şirket bilançolarının da beklenti üzerinde gelmesi ve karlılıkların yüksek olması ile yükselişe geçen dolar endeksi 97.78 düzeyine çıktı. ABD ekonomisi birinci çeyrekte beklentilerin üzerinde büyüdü ancak büyümedeki artış ticaret ve 2015'ten bu yana satılmayan en yüksek miktarda ürün birikiminden kaynaklandı. Yani fabrikalar stok üretim yaptı. Nitekim Çekirdek tüketim harcamaları Fiyat Endeksi yüzde 1.4 beklentilerine karşın yüzde 1.3 ile zayıf kaldı. İyi gelen büyüme rakamlarına karşın tüketim harcamalarında görülen zayıflık yatırımcıları güvenli liman koşturdu, 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler 2.54'ten 2.50'ye geriledi. Dolar bu yüzden güçlendi.
NEGATİF GELİŞMELER ARTTI - Yurtiçinde Dışişleri Bakanlığı tarafından son günlerde gündemin en önemli konuları arasında yer alan savunma füzeleri, İran yaptırımları ve Suriye konularıyla ilgili gelen açıklamalar önemliydi. Bakanlık Sözcüsü Hami Aksoy'un özellikle İran yaptırımları konusunda ABD ile görüşmelerin devam ettiğini ve muafiyet alabilmek için çalışmalarını sürdürdüklerine ilişkin sözleri dikkat çekti. Merkez Bankasının sıkı para politikası söylemini uzun bir aradan sonra yumuşatmasına rağmen, piyasada henüz yüksek enflasyon dolayısıyla faizde indirim öngörülmüyor. Ek sıkılaştırma ihtimalinin azalması faizin aşağı çekileceği beklentisini beraberinde getirdi. Ancak tam fikir sahibi olmak için Merkez Bankasının 30 Nisan'da açıklayacağı Enflasyon Raporu'nu görmek gerekiyor. YSK'nın son ara kararında İstanbul'da 5113 daha kısıtlı seçmenin il ve ilçe seçim kurulları tarafından araştırılmasını istemesi AK partinin yaptığı itirazda öne sürdüğü 41 bin kişiyi 46 bine taşıdı. Kararın Cuma gününe kadar belli olması bekleniyor. ABD ile yaşanan S-400 ve F-35 konuları nedeniyle yaşanan belirsizilk, Merkez Bankasının rezervlerindeki erime dolar/TL'yi yılın zirvesine taşıdı, BİST ise 95 bin düzeyine geriledi.
BİST'TE TEMKİNLİ BEKLEYİŞ - Borsa İstanbul haftayı 0.30'luk artışla 94 bin 783 puanla tamamladı. Ancak önceki haftaki 96 bin 861 puanlık kapanış dikkate alındığında hisse senetleri endeks bazında %2 değer kaybetti. İşlem hacmi 4.8 milyar lira ile düşük gerçekleşti. Yatırımcıların büyük kısmı beklemede kalmayı tercih ediyor. Yeni haftada yoğun bir gündem var. Enflasyon raporu yatırımcıların odak noktasında olacak. Uluslar arası kredi kuruluşu Fitch'in Türkiye değerlendirmesi, ABD ve İngiltere Merkez Bankasının faiz kararları, ABD'de tarım dışı istihdam, Euro bölgesinde birinci çeyrek büyüme, Çin başta olmak üzere küresel imalat endeksleri piyasaları hareketlendirecek. YSK'nın vereceği muhtemel bir İstanbul kararı Türkiye'de siyasi gündemin geleceğini belirleyecek. Teknik açıdan 93 bin 400 puan destek, 95 bin 500 ara direnç konumunda. Yabancı yatırımcılar 19 Nisan haftasında 64.4 milyon dolarlık hisse senedi aldı, 162.7 milyon dolarlık tahvil sattı. Hisse stokları 29.2; tahvil stokları 13.8 milyar dolara geriledi.
DOLAR 2 YILIN ZİRVESİNDE - ABD Başkanı Donald Trump'ın, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'i, Haziran aylarının başlarında bir ticaret anlaşması imzalamak için Beyaz Saray'a davet edecek. Brexit cephesinde ise İngiltere Başbakanlık Sözcüsü James Slack; hükümetin, ana muhalefet partisi ile gerçekleştirdiği temasların doğru şekilde devam ettiğini ve gelecek hafta da müzakerelerin sıkılaştırılacağını belirtti. Bu gelişmeler, ABD'nin İran yaptırımları ile gelişmekte olan piyasalarda yaşanan sıkıntılar nedeniyle azalan küresel risk iştahını kısmen de olsa toparladı. Goldman Sachs, İngiltere'nin AB'den mevcut çıkış anlaşmasının değiştirilmiş bir versiyonu ile ayrılabileceğini raporladı. ABD'de merakla beklenen 2019 1.çeyrek öncü büyüme rakamı yüzde 3.2 olarak açıklanarak beklentilerin üzerinde gelirken çekirdek tüketim harcamalarındaki zayıflık dikkat çekti. ABD Başkanı Donald Trump'ın ekonomi danışmanı Larry Kudlow FED'in faiz indirimine doğru hareket ettiğini düşündüğünü söyledi. Ancak piyasa büyüme rakamını dikkate aldı, euro dolar paritesi 1.1139 sentle kapandı. 1.160 – 1.1185 sent direnç, 1.1125 – 1.1100 destek konumuna geldi.
TÜRK LİRASI YSK'YA ODAKLI - Şimdi gelelim bizim için en önemli konuya.. Merkez Bankasının rezerv varlıkları Mart'ta %3.8 azaldı, 96.3 milyar dolara geriledi. Bankanın 1 aya kadar vadeli swap işlemleri 9.6 milyar dolara yükseldi. Şubat'ta 1 aya kadar vadedeki yükümlülükler 150 milyon dolardı. Financial Times gazetesi Merkez Bankasının net döviz rezervini kısa vadeli borçlanma veya swap kullanımında olağandışı artışla yükseldiğini öne sürmüştü. Bu haber yatırımcıları endişelendirmiş, dolar talebinin yoğunlaşmasına sebep olmuştu. Merkez Bankası rakamlarına göre, brüt döviz rezervler 19 Nisan haftasında 1.39 milyar dolarlık azalışla 75.57 milyar dolara düştü. Bankanın net uluslararası rezervleri 19 Nisan itibarıyla 1.54 milyar dolar azalışla 26.9 milyar dolara gerilemişti. Bankanın rezervleri ülkenin dış finansman olanaklarının kesilmesi halinde eldeki paranın yükümlülükleri ne kadar süreyle karşılayabileceğini gösterdiği için yakından izleniyor. Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya'nın Salı günkü açıklaması bu açıdan büyük önem taşıyor. Çarşamba akşamı FED kararı belirleyici olacak. 6.02 TL'yi gören dolar haftayı 5.92, Euro 6.61 TL ile tamamladı. Yeni haftada YSK kararı kurlar üzerinde belirleyici olacak. İstanbul seçimi iptal olursa dolar 6.05 – 6.10 TL'ye doğru hareketlenecek. Seçim iptal olmazsa 5.80 TL'ye doğru kademeli geri çekilme yaşanacak.
ALTIN KRİTİK DİRENCİ AŞTI - ABD ekonomisinin ilk çeyrekte tahminlerin üzerinde büyümesi altın ve emtia fiyatlarını olumlu etkiledi. Ons haftayı 1285 dolarla tamamladı. İran yaptırımları dolayısıyla risk iştahındaki azalma güvenli liman arayışlarını beraberinde getirdi. 10 yıllık ABD hazine bonolarına gelen yoğun alımlarla faizler 2.50 düzeyine inmesi sınırlı da olsa altına yönelişi arttırdı. ABD – Çin arasındaki ticaret görüşmelerinin takvime bağlanarak devam etmesi. Diğer taraftan ABD ile Japonya arasında muhtemel bir ticaret anlaşması yapılacak olması iyimser beklentileri güçlendiriyor. Yeni haftada altını yakından ilgilendiren en önemli gelişme Çarşamba akşamı FED'in faiz kararı ve sonrasında yapılacak açıklamalar olacak. Altın 1294 dolar aşabilirse 1300 dolar direncini test edecek potansiyele kavuşacak. 1279 dolar desteğini kırarsa 1272 dolara gerileyecek. Kapalıçarşı'da gram altın yeni haftada 248 lirayı da görebilir, 240 liraya da inebilir. Piyasa çok oynak. Dolardaki hareketler belirleyici.