Küresel borsalar Türkiye’nin deprem acısıyla yandığı haftayı karışık tamamladı. Wall Street’te yatırımcıların Federal Rezerv yetkililerinin faiz artışlarına ara verme umudunu azaltan şahin açıklamalarıyla bozulan moralle, tüketici güven endeksinin 13 ayın zirvesine çıkmasıyla düzeldi. Avrupa borsaları FED’in faiz artışlarına devam edeceği endişesiyle ekside kapandı. İngiltere ekonomisi yılın dördüncü çeyreğinde resesyondan kıl payı kurtuldu. Rusya'nın Mart ayında üretimi günlük 500.000 varil, yani toplam üretimin %5'i kadar kısmayı planladığını açıklaması brent petrolü 86 dolara çıkardı. Michigan üniversitesi endeksindeki artış sonrası dolar güçlendi, altın zayıf kaldı. 10 yıllık tahviller 3.74’e yükseldi, Bitcoin 21 bin 600 dolara geriledi.
20 BİN VEFAT, 80 BİN KURTULUŞ
Tüm ülkenin yüreğini yakan tahini en büyük deprem felaketinde bilanço çok ağır. AFAD, Kahramanmaraş merkezli depremlerde 20 bin 665 kişinin hayatını kaybettiğini, 80 bin 88 kişinin kurtarıldığını açıkladı. Depremden etkilenen illerden 92 bin 697 afetzede tahliye edildi. Bölgede AFAD, MSB; UMKE, PAK, JAK, JÖAK, DİSAK, Sahil Güvenlik, DAK, Güven, İtfaiye, Tahlisiye, MEB, STK'ler ambulans ekipleri, gönüllüler, yerel güvenlik ve yerel destek ekiplerinden görevlendirilen saha personeli ile beraber bölgede 166 bin 95 personel görev yapıyor. Diğer ülkelerden gelen arama kurtarma personelinin sayısı 8 bin 294. Afet bölgesinde 12 bin 76 ekskavatör, vinç, dozer, kamyon arazöz, treyler, greyder, vidanjör olmak üzere 12 bin 76 iş makine çalışıyor. Hava Kuvvetleri, Kara Kuvvetleri, Sahil Güvenlik ve Jandarma Genel Komutanlığına bağlı hava araçlarıyla bölgeye personel ve malzeme sevkiyatı için kurulan "hava köprüsü"yle 3 bin 558 sorti yapıldı.Deniz Kuvvetleri Komutanlığınca 24, Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından 2 olmak üzere 26 gemi görevlendirildi. Kızılay tarafından 170 bin 902 çadır ve 1 milyon 507 bin 494 battaniye sevk edildi, 102 bin 274 aile yaşam çadırının kurulumu tamamlandı.Türkiye İlaç Endüstrisi İşverenleri Sendikası Başkanı Nezih Barut: Algı operasyonları yapanları yerin dibine soktu: ”3 vardiya çalışıyoruz, ilaç sıkıntısı yok. Depolar ağzına kadar ilaç dolu, dedi.
İSTİHDAM KORUNDU, ÜRETİM ARTTI
TÜİK’in verilerine göre, 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2022 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre 62 bin kişi artarak 3 milyon 633 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,1 puan artarak yüzde 10,3 seviyesinde gerçekleşti. İstihdam edilenlerin sayısı 2022 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre 18 bin kişi artarak 31 milyon 573 bin kişi, istihdam oranı ise değişim göstermeyerek yüzde 48,5 oldu. İşgücü 2022 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre 80 bin kişi artarak 35 milyon 206 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,1 puanlık artış ile yüzde 54,1 olarak gerçekleştiz Aralık ayında sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 0.2 oranında azalırken, genel eğilimi görmek için takip ettiğim sanayi üretim endeksinin (takvim etkisinden arındırılmış) üç aylık hareketli ortalamasının yıllık değişimi de yüzde 0.6 artışa yavaşladı.Mevsim etkisinden arındırılmış endeks ise bir önceki aya göre yüzde 1.6 oranında arttı Aralık ayında tüm mal grupları artış kaydederken sermaye malı grubu yüzde 2.9 ile en fazla artışın gerçekleştiği grup oldu. Onu yüzde 1.6 ile dayanıksız tüketim malı grubu izledi. Yıllıkta ise sermaye malı grubu yüzde 14.8 ile en fazla artışın gerçekleştiği grup oldu.
ÜRETİM ARTARSA YARALAR ÇABUK SARILIR
Borsa İstanbul 15 Şubat’ta kadar tatil. 7 Ağustos 1999'da salı günü sabaha karşı yaşanan 7.4 büyüklüğündeki depremin hemen ardından o günkü adıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) 26 Ağustos Perşembe gününe kadar kapatılmıştı. Yani toplamda 7 iş gününde borsada işlem yapılmamıştı. Toplam hisse senedi yatırımcılarının yüzde 10’u deprem bölgesinde. Bugün iptal edilmeseydi 13 dakikalık kayıp piyasa değeri açısından 360 milyar TL idi. MKK verilerine göre Ocak 2023 itibarıyla depremin etkilediği 10 ilde 381 bin 383 borsa yatırımcısı bulunuyor. Bu toplam yatırımcı sayısının yaklaşık yüzde 9.6'sına tekabül ediyor. Endeks 4505 puanda. 5700 puanlık zirveden %21 aşağıda. İşlem hacmi en düşük seviyede. 8 şubat’ta gerçekleşen işlemlerin tümü iptal edildi. Çimento, demir çelik sektörlerinde deprem dolayısıyla büyük yoğunlaşma var. Koç Holding 2022 yılının 4. çeyreğinde 27,8 milyar TL net kar açıkladı. Holdingin 2022 yılı toplam net karı ise 69,8 milyar TL oldu Koç Holding, 2021 yılının 4. çeyreğinde 5.8 milyar TL net kar açıklamış, yılı 15.2 TL'lik toplam konsolide net kar ile tamamlamıştı. Yıllık kar artışı %455 olarak gerçekleşti. BİST’te moraller bozuk ancak hayat devam ediyor. Üretim ne kadar çok artarsa yaralar o kadar çabuk sarılır. Acılar büyük ama biz bununla birlikte yaşamaya mecburuz.
DOLAR GÜÇLENDİ, TL SABİT KALDI
ABD'de Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, Şubat’ta aylık 1,5 puan artışla 66,4 olarak Şubat 2022'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Euro dolar paritesi 1.0675 sente geriledi. Yeni haftada ABD’de açıklanacak ocak ayı enflasyon rakamları tahminlerin gerisinde kalırsa aşağı yönlü hareket güçlenecek. Euro bölgesinde dördüncü çeyrek GSYHİ, Aralık sanayi üretimi, Lagarde’ın konuşması, var. Yurtiçinde Aralık cari hesap, ocak bütçe dengesi, yılsonu TÜFE tahmini izlenecek. ABD’de ocak perakende satışlar, sanayi üretimi piyasaları hareketlendirecek. Merkez Bankasının rezervlerinin 130 milyar dolara dayanmasıyla, deprem dolayısıyla yurtiçi ve yurtdışından büyük bir ayni ve nakdi yardım seferberliği sonrası döviz cephesinde hareketsizlik hakim. Enkazların tamamının kaldırılmasıyla birlikte ekonomik faturanın 100 milyar TL olacağı bildiriliyor. Ama yıkılan binlerce binanın yeniden yapılması için çok daha büyük fatura ortaya çıkacak. Dolar haftayı 18.79, Euro 20.00 TL ile tamamladı Kurlarda değişim beklenmiyor.
ALTIN ABD TÜFE’SİNE ODAKLANDI
Altında gözler gelecek haftaki ABD enflasyon raporuna çevrildi. 1975 dolardan işlem gören Nisan vadeli işlemleri FED’in şahin tavrı nedeniyle 1870 dolara geriledi. Güçlü istihdam raporundan sonra güçlü tüketici güven endeksi 10 yıllık tahvillerden kaçışı hızlandırdı. TÜFE raporu yavaşlayan enflasyonu göstermeye devam etse bile, Fed'in henüz ayağını gazdan çekmeye hazır değil. Beklentiler yıllık enflasyonun Aralık ayındaki %6,5'ten Ocak ayında %6,2'ye yavaşlamasını öngörüyor. altının rallisini 1800 doların üzerine çıkaran katılımcılar merkez bankaları ve açık pozisyonlar Bu eğilim devam ederse, altın 1900 doları hedefleyebilir 200 günlük ortalama 1812 dolarda. Bu seviye üzerinde tutunması halinde yükseliş hareketi devam edecek. Önceki hafta 1180 lirayla tavan yapan gram altın 1127 lirayla haftayı tamamladı. Fiyat alım için uygun seviyede bulunuyor.
