Necmettin BATIREL
Ekonomik darbe!
Gündem yurtdışından yurtiçine döndü. Moody’s’in sürpriz not indirim kararı piyasaların dengesi bozacak. Aslında bunun işaretleri geçen alınmıştı. İş bankası ve Türk Ekonomi Bankası geçen hafta, Türkiye’nin kredi notunun yatırım yapılabilir seviyenin altına düşürmesi durumunda sendikasyon kredilerinde 40 baz puan fazla faiz ödemesini kabul etmeleriyle durum anlaşılmıştı. Bu bankaların büyük istihbarat kaynakları var, önceden büyük ihtimalle haber aldılar. Nitekim döviz piyasası da buna hazırlıklıydı. Güney Afrika Randının dolar karşısında aşırı değer kazanmasına rağmen TL buna çok sınırlı katılmıştı.
işin özü şu: Türkiye'yi terörle yıkımadılar.. FETÖ darbesiyle yıkamadılar.. Şimdi ekonomik darbeyle yıkmak istiyorlar.. Ama asla başaramayacaklar.. Yanlış kapıdan girmeye çalışıyorlar
ŞAHİN ROSENGREN - Geçen hafta boyunca piyasaların merakla beklediği FED Eylül ayı toplantısının yanı sıra Japonya Merkez Bankası toplantısı ve yurtiçinde ise para politikası kurulu toplantıları takip edildi. Japonya negatif faiz oranında ve parasal tabanda değişikliğe gitmedi fakat yeni bir hamle olarak getirisi eğrisi kontrollü parasal genişleme uygulamasını açıkladı. FED ise bu yıl içinde gerçekleşebilecek bir faiz artırımı görüşünü korudu. Hafta boyunca FED iyimserliğinin fiyatlandığını gözlemledik. Cuma akşamı Boston FED Başkanı Eric Rosengren’in şahin tondaki konuşmasından sonra Dolar endeksi 95,5 seviyesinde dengelendi. altında kısmen geri çekilmeler görülse de, kritik 1335 dolar seviyesi üzerinde talep görmeye devam ediyor
BAŞKANLARIN HAFTASI - Merkez Bankası faiz indirimine devam etti. Faiz koridorunun üst bandı yüzde 8,25 alt bandı ise yüzde 7,25 olarak açıklandı. Merkezin gelecek dönemlerde de çekirdek enflasyonda gerileme ile sadeleştirme adımlarına devam etmesi bekleniyor. Önümüzdeki hafta yurtdışı piyasalar FED Başkanı Yellen, BoJ Başkanı Kuroda ile Avrupa Merkez Bankası başkanı Draghi’nin konuşmalarının yanı sıra ABD’den FED’in faiz artırımı yönünde takip edeceği önemli veriler açıklanacak. Bunların başında hafta ortasındaki dayanıklı mal siparişleri, Perşembe günü 2.çeyrek nihai büyüme ve FED’in izlediği çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi verileri açıklanacak. Çekirdek PCE’de %1.6’ın üzerinde gelebilecek veri FED açısından olumlu karşılanacaktır. Bunun öncesinde dayanıklı mal siparişlerinden gelecek sonuçlar enflasyon konusundaki eğilim için ipucu verecek.
26 eylül pazartesi günü ABD seçimleri açısından önemli bir gün.. Başkan adaylarından Donald Trump ile Hillary Clinton ABD’de geleneksel olan debate (tartışma) programı ile TV karşısında karşı karşıya gelecek. 90 dakika sürecek programda savundukları görüşleri dile getirecek tarafların arasındaki tartışmanın şiddeti anket sonuçlarına oldukça fazla etki edebilir. Bu açıdan bu haftanın ilk günü itibariyle ABD borsalarının üzerinde baskının artabileceğini söylemek mümkün.
MOOD’Y’S’TEN SÜRPRİZ KARAR - Uluslararası kredi kuruluşu Moody's'den yapılan yazılı açıklamada, Türkiye'nin uzun vadeli kredi notunun, Fetullahçı Terör Örgütü'nün darbe girişiminin ardından 18 Temmuz'da başlatılan negatif izleme sonucu "Baa3"ten "Ba1"e revize edildiği bildirildi. Bu revizenin ardından Türkiye "yatırım yapılabilir" ülke statüsünü de kaybetmiş oldu. not indirim kararına dış finansman yükümlülüklerine yönelik risklerin artması ile kurumsal güçler ve büyümenin zayıflaması gerekçe gösterildi. Moody’s buna karşın, "durağan" not görünümünün Türkiye'nin büyümeye devam eden büyük ve esnek ekonomisi ile güçlü mali disiplinini yansıttığını kaydetti. Moody’s geçen hafta içinde “15 Temmuz darbe girişiminin Türkiye ekonomisi üzerinde yarattığı şokun büyük ölçüde kaybolduğunu” açıklamıştı.
FONLAR ÇIKIŞ YAPACAK MI? - Uluslar arası emeklilik fonları tüzükleri gereği bir ülkede yatırım yapmak için (tahvil ve hisse senedi almak için) en az 2 kredi derecelendirme kuruluşundan yatırım yapılabilir not istiyor. Moody’s’in son kararıyla Türkiye bu özelliğini kaybettiği için fonların çıkış yapabilecekleri belirtiliyor. Ama bu kararı verdikleri zaman hazine müsteşarlığına mutlaka bilgi vermeleri gerekiyor. Uluslar arası kredi kuruluşu Fitch, Türkiye’nin notunu yatırım yapılabilir notunu 19 ağustos’ta negatif izlemeye almıştı. Moody’s ve Fitch Türkiye ile not güncellemesini 2 aralık’ta yapacak. Bu arada Fitch’den de bir değerlendirme geldi: Fitch Türkiye ekonomisinin 2016'nın 3. çeyreğinde sert biçimde yavaşladıktan sonra 2017'de dengeleneceğini açıkladı.
CANİKLİ “RASYONEL” DEĞİL - Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, Moody’s’in düşük büyüme hızı ve cari açığı öne sürerek not indirim kararı aldığını söyledi. Canikli, Bütün küresel ve bölgesel risk ve olumsuzluklara rağmen Türkiye'nin büyüme oranı, OECD ülkelerinin büyüme oranlarının çok üzerinde kalmaya devam edecektir" dedi. Ve ekledi. “Tasarruf oranını yükseltmek amacıyla hayata geçirilen 2 önemli reform olan otomatik BES ve Türkiye Varlık Fonu görmezden gelinmiştir" Canikli ihracattaki artış son aylarda ivme kazanmıştır. Bunda Rusya ile problemlerin giderilmesi önemli bir faktör olmuştur. Dış talep çerçevesinde Irak ve diğer bölge ülkeleri ile AB ülkelerine olan ihracatımız alınan tedbirlerle artış trendine girmiştir. Moody's bunların hiçbirisini görmedi ya da görmek istemedi" yorumunu yaptı.
PİYASALAR NASIL ETKİLENECEK? - Moody's'in not indirim kararının en somut etkileri Türk Lirası varlıklar üzerinde olacak. Karar ardından 2,95'ten, 2,97 sınırına dayanan Türk Lirası'nın, dolar karşısında bir miktar daha baskı görmesi bekleniyor. 3 TL’de kritik bir direnç var. BIST’te satışlar yoğunlaşırsa 3.05 – 3.10 TL aralığına çıkılabilir. Barclasy analistleri Türkiye’nin notundan muhtemel bir indirim karşısında fonların 3.2 milyar dolarlık tahvil satışında bulunacaklarını bildirmişti. Borsa istanbul’da hisse senetlerinde kar satışları yoğunlaşabilir.79 bin 750 puanla kapanan endekste %5’lik kayıp yaşanabilir. Endeks kademeli olarak 75 bin 500 desteğine çekilebilir. Ama hemen hatırlatıyorum, karar ekonomik değil, tamamen siyasi olduğu için yabancıların bir kısmı satışları sınırlı tutabilir.
DOLARDA KALIN - Yeni haftada Almanya’da İFO güven endeksi, enflasyon ve işsizlik oranı verileri açıklanırken Euro Bölgesi’nde enflasyon verileri yayımlanacak. ABD cephesinde ise yeni konut satışları, tüketici güveni, dayanıklı mal siparişleri, büyüme verileri açıklanacak. Teknik olarak; orta vadede takip ettiğimiz üçgen formasyonunun desteği konumundaki 1.1200 seviyesinin yukarı doğru kırıldığı görüldü. Aşağı yönlü hareketlerin oluşması durumunda 1.1150 ve 1.1080 kademelerine geri çekilmeler olabilir. Aksi takdirde formasyonun direnci konumundaki 1.1280 üzerinde kalıcılık sağlanması halinde 1.1370 seviyesi test edilebilir. Kurda günlük grafikte izlediğimiz yükselen trend desteği 2.94 ve altında 2.92 önemli desteğini takip etmekteydik fakat Moody’s kararı ardından 2.99-3.02’ye doğru hareketler görebiliriz. Bu aşamada dolarda kalmakta yarar var.
ALTINLARI SATMAYIN - Japonya ve ABD merkez bankalarının faiz oranlarında ve para politikalarında değişime gitmeyip, sadece sözlü müdahaleler ile geleceğe yönelik planlarını açıklamaları, Altına olan talebi artırarak tekrar 1335 dolar seviyesinin üzerine çıkmasını sağladı. Altın haftalık kapanışını 1337 dolar seviyesinde kapattığı için yükseliş ivme kazanacak. Pazartesi günü Hillary Clinton ile Donald Trump arasında TV’de yapılacak olan debate (tartışma) ile birlikte yeni fiyatlamalar görebiliriz. Yükseliş hareketlerinin devam etmesi durumunda 1345 dolar ilk önemli direnç olarak karşımıza çıkaca. Aşılırsa 1360 dolar seviyesi hedeflenecek. Olası geri çekilmelerde ise 1330 dolar önemli destek. Kapalıçarşı’da 24 ayar külçenin gramı bu hafta 128 – 130 TL aralığında hareket edecek görünüyor. Altında uzun vadeli pozisyon açın tavsiyem hala geçerli.