Necmettin BATIREL
Düğüm çözülüyor
Fed yönetim kurulu üyesi Christopher Waller ve Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin’in, enflasyonu merkez bankasının %2 hedefine çekmek için ek faiz artırımlarının gerekli olduğunu söylemeleri Wall Street’i olumsuz etkiledi, endeksler haftayı ekside tamamladı. Michigan Üniversitesi Tüketici Güven endeksinin 63.9’la 4 ayın en yüksek seviyesine ulaşması gölgede kaldı. Avrupa’da enflasyonun Mayıs ayında sıfır düzeyinde gerçekleşmesi Almanya’da Dax endeksinin tüm zamanların zirvesinde kapanmasını sağladı. Dolardaki kayıplar sertleşti, 10 yıllık ABD tahvil getirileri 3.76’da kaldı. Altın 1954, Brent petrol 76, Bitcoin 26 bin 600 dolara yükseldi. Yeni haftada piyasalar hangi gelişmeler bekliyor. Hemen belirteyim. Pazartesi günü ABD’de piyasaları 19 Haziran 1865 kölelerin azad edilişinin yıldönümü dolayısıyla tatil
EKONOMİ PROGRAMI ISLAH EDİLECEK
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, görevine hızlı başladı. Türkiye Bankalar Birliği üyesi bankaların yöneticileriyle TBB'nin Akmerkez'deki yerinde bir araya geldi. Şimşek toplantı sonrası "Bu dönemde yeni program çalışmaları çerçevesinde toplumun bütün kesimleriyle, iş alemi ile de, finans sektörü ile de, sendikalarımızla da, bütün kesimlerle istişare edeceğiz. İnşallah ülkemizin yatırım, ihracat, üretim, istihdam noktasında güçlü bir şekilde, toplumda refah artışını sağlayacak bir modelle yolumuza devam edeceğiz” diyerek önceki programın ana hatlarıyla ıslah edilerek yürürlükte kalacağının mesajını verdi.. TBB Başkanı Çakar, Bakan Şimşek ile yapılan toplantının çok yararlı ve verimli olduğunu söyledi. TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, Şimşek’in tespit ve önerilerini paylaştıklarını belirterek, “Programın makroekonomik istikrar yönünde katkı sağlamasını bekliyoruz. İtibarı yüksek program ilan edilmesi gerekiyor” dedi.
MOODY’S DEĞERLENDİRMEDEN KAÇTI
Borsa istanbul haftayı 5475 puanla tamamladı. İşlem hacmi 74.8 milyar lira oldu. Endeks haftalık bazda 151 puan geriledi. Bankalar 1.85’lik kayıpla ilk sırada yeraldı. Kimya 1.22, ulaştırma 1.02 geriledi. En yüksek prim 3.03 ile leasing sektöründe yaşandı. Toptan satış, 2.88, Bilgi teknolojileri 1.79, çimentolar 1.25 prim yaptı. Borsa istanbul’da en çok kazandıranlar, BIMAS, CIMSA, ALFAS, SAHOL, SMRTG, INGRM, PRKME, AVHOL, KAPLM, BMSTL, PASEU, FORTE, A1CAP olarak sıralandı. En çok kaybettirenler ise ZOREN, BAGFS, PSGYO, SASA, DOHOL, ISBTR, BURCE, IDEAS, RYSAS, BURVA oldu. Fed'in, politika faizini sabit tutması ve sıkılaşma politikasının sonuna yaklaştığına dair beklentilerin artmasına karşın bu yıl içinde 2 faiz artırımı daha olabileceği sinyali vermesi piyasalarda oynaklığı arttırdı. uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye kredi notu değerlendirme raporunu açıklamadı.. Yeni haftada yurtiçinde merkez bankasının faiz kararı ilk sırada. Tüketici ve reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı ve dış ticaret dengesi var. Euro bölgesinde ve ABD’de öncü Haziran ayı imalat endeksleri belli olacak. FED Başkanı Powell’ın Çarşamba ve Perşembe günü kongrede yapacağı iki sunum dikkatle izlenecek. 5600 ve 5700 puan direnç oldu. 5400 ana destek konumunda
FAİZ ARTIŞI NASIL GERÇEKLEŞECEK?
Haftanın en kritik kararı Perşembe günü açıklanacak. Para Politikası Kurulu yeni ekonomi yönetiminin iş başına gelmesiyle faizde sistem değişikliğe gidecek. Reuters anketine katılan 15 kurumun hepsi politika faizinde artışa gidileceğini öngördü. Tahminlerin medyanı bir haftalık repo faizinin 1,150 baz puan arttırılarak %20 seviyesine çekileceğini gösterirken, tahminler %12.5 ile %30 aralığında…faizlerdeki artışın tek seferde mi yoksa zamana mı yayılacağını metindeki ifadeler gösterecek. Öngörülen faiz artışı 2021 yılının Mart ayından beri politika faizi ile yapılan ilk sıkılaştırma adımı olacak. Ancak ana beklenti faizin 10.75 puanlık artışla 19.25’e yükseltileceği yönünde. Gerekirse yeni faiz artışı yapılabilir ifadesinin metinde yer alacağı ifade ediliyor. Şimşek ile birlikte Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın faiz politikasını nasıl yürüteceği çok merak ediliyor. Dolar haftayı 23.56, Euro 25.75 TL ile tamamladı. Kapalıçarşı’daki fiyat da aynı seviyede. Politika Faizi %20’ye çıkarılırsa dolar/TL 21.50’ye iner.
POWELL KONGREYE HESAP VERECEK
Fed tarafından ABD Kongresi için yılda iki kez hazırlanan yarı yıllık Para Politikası Raporu'nun Haziran sayısı yayımlandı. Fed Başkanı Jerome Powell'ın haftaya Kongre'de sunacağı raporda, enflasyonun geçen yılın ortasından bu yana biraz gevşemesine rağmen yüzde 2'lik hedefin oldukça üzerinde kalmaya devam ettiği yinelendi. Raporda, "Enflasyonu yüzde 2'ye geri getirmek, muhtemelen büyümenin trendinin altında olduğu bir dönem ve iş gücü piyasası koşullarında bir miktar yumuşama gerektirecektir." değerlendirmesinde bulunuluyor. Euro bölgesinde Mayıs TÜFE aylık sıfır, yıllık 6.1 ile beklentilere uygun geldi. ECB’nin yıl sonuna kadar 2 defa daha faiz artıracağı kesinlik kazandı. ABD’de Michigan üniversitesi Tüketici güven endeksi 63.9 ile tahminleri aştı. FED’in Haziran ayında faiz artışını sonlandırması sonrası dolardaki kayıplar arttı. Parite haftayı 1.0933 ile son 3 ayın zirvesinde tamamladı. Yeni haftada Avrupa ve ABD’de belli olacak büyümenin öncü göstergesi imalat endeksleri yönü belirleyecek. 1.0950 – 1.0970 direnç, 1.0850 destek oldu.
ALTIN NİYE FRENE BASTI?
Altın, FED yönetim kurulu üyesi Waller ve Barkin’in yılsonuna kadar 2 defa daha faiz artışı gerekli sözlerinin ardından 1961’den 1954 dolara inerek kapandı. Avrupa başta olmak üzere büyük merkez bankalarının faiz oranlarını artırmaya devam ettiği bir dönemde Federal Rezerv'in sıkılaştırma kampanyasını duraklatmasıyla doların zayıflığı altını yukarı itmişti. Ancak 10 yıllık ABD tahvil getirilerinin 3.72’den 3.76’ya çıkması yükselişi frenledi. Avrupa Merkez Bankası'nın 25 baz puanlık bir faiz artırımı daha yapıp daha fazla sıkılaştırma sinyali vermesiyle üç ayın en düşük seviyelerine yakın kalmaya devam ediyor. İngiltere Merkez Bankası, Avustralya Merkez Bankası ve Kanada Merkez Bankası'nın sürpriz oran artışlarının damgasını vurduğu bir ay olan Haziran politika toplantısında da faiz oranlarını yeniden artırmaya hazırlanıyor. Bu arada, Çin Halk Bankası bu hafta önemli kısa vadeli faiz oranlarını on ay sonra ilk kez düşürdü. Salı günü 3.65 olan ana faizi aşağı çekmesi bekleniyor. Altın 1965 dolar direncini aşamazsa 1940 dolar desteğine dönebilir. Gram altın haftayı 1480 puanla tamamladı. Merkez Bankasının faiz artışı sonrası TL’nin güçlenmesi fiyatı aşağı çekecek.