Bizim Kurban Bayramı tatiline girdiğimiz haftada gündem Trump oldu. Seçim kampanyasında yasaları deldiği ve vergi kaçırdığı iddiaları ABD başkanının azledilme süreci ile karşı karşıya getirdi. Ama piyasalar bu gelişmeye prim vermedi. Amerika ile Çin arasında iki ticaret görüşmelerinin başlaması borsaları olumlu etkiledi. FED Başkanı Powell'in para politikasının ayarlanacağını söylemesi Wall Street'in artıda kapanmasına yol açtı. Dolardaki kayıplar arttı, altın toparladı. Şimdi ayrıntılara bakalım.
POWELL TRUMP'IN RESTİNİ GÖRDÜ - ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell, Fed'in faiz artışlarına kademeli olarak devam edeceğini söyledi. Fed'in Wyoming eyaletinin Jackson Hole kasabasında düzenlenen sempozyuma katılan Powell, "Değişen Ekonomide Para Politikası" başlıklı bir konuşma yaptı. Powell, "Fed'in faiz artırımında hızlı davranması durumunda ekonomik büyüme sınırlanabilir, ancak yavaş davranması durumunda ise ekonomi aşırı ısınabilir. Federal Açık Piyasa Komitesi, faiz oranlarını kademeli olarak artırmada bu iki riski ciddiyetle ele alıyor." yorumunu yaptı. Ülkede enflasyon oranının yakın zamanda yüzde 2'lik seviyeye yaklaştığını kaydeden Powell, bu seviyenin üzerine çıkmayla ilgili açık bir işaretin bulunmadığını, bu nedenle de aşırı ısınmayla ilgili artan bir risk görülmediğini vurguladı. Bu açıklamanın anlamı şu: ABD ekonomisinde aşırı ısınma yok. Ama faiz artışında hızlı davranılması durumunda ekonomik büyüme yavaşlayacak. Sonuç: Faiz artışı yavaş gerçekleşeceği için dolar değer kaybetti. Bir başka deyişle Powell'e faiz artışı konusunda sert çıkan Trump istediğini elde etti.
ABD-ÇİN VERGİLERİ YÜRÜRLÜKTE - Geçen hafta ticaret savaşları, gelişen ülkelerin durumu, ABD Başkanı Trump'a yönelik soruşturmalar ve Brexit gibi lokal gelişmeler gündemi oluşturdu. İngiltere'nin Brexit Bakanı Dominic Raab AB ile Brexit konusunda yüzde 80 civarında anlaşmaya sahip olduklarını ancak İrlanda sınırı başta olmak üzere hala önemli engellerin olduğunu söyledi. ABD ile Çin arasında ticaret görüşmeleri arka planda devam ederken 16 Milyar Dolar değerindeki ABD ve Çin ürünlerine yönelik karşılıklı gümrük vergileri devreye alındı. Hatırlanacağı gibi daha önce, bu vergilerin 23 Ağustos itibariyle başlayacağı her iki taraftan duyurulmuştu. Beyaz Saray'dan dün yapılan açıklamada: Tarifelerin yürürlüğe girdiği açıklanırken Çin Ticaret Bakanlığı ise: ABD tarifeleriyle savaşmaya devam edeceklerini ve aynı miktar ve oranda tarifelerin yürürlüğe alındığını duyurdu. ABD Başkanı Trump: AB'den gelen otomobillere yüzde 25 ek gümrük vergisi uygulayacaklarını dile getirdi, ancak bu konuda ABD ticaret bakanlığının aldığı bir karar yok.
AZİL WALL STREETİ ÇÖKERTİR Mİ? Son günlerde Trump'ın başkanlığının en zor günlerini yaşamasına neden olan gelişmeler özetle şöyle:-Trump 'ın eski avukatı Michael Cohen, Trump'ın ilişkisi olduğu iddia edilen iki kadına ödeme yaparak seçim kampanyalarının finansmanıyla ilgili yasaları deldiğini itiraf etti. -Trump'ın eski kampanya direktörü Paul Manafort da vergi kaçırma iddialarının araştırıldığı bir dava kapsamında jüri tarafından 18 suçlamanın 8'inde suçlu bulundu. ABD Başkanı Donald Trump' köşeye sıkışınca bu defa kendi ülkesini tehdit etti, "Görevden azledilirsem piyasalar çöker" dedi. Trump'ın avukatı Rudy Giulani, olayı bir adım daha ileri taşıdı: Trump'ın yalnızca siyasi nedenlerle azledilebileceğini ve böyle bir durumda da Amerikan halkının ayaklanacağını söyledi. Peki gerçekten Trump azledilirse piyasalar çöker mi?
NIXON VE TRUMP OLAYI AYNI DEĞİL - ABD'nin eski devlet başkanı Richard Nixon'ın görevden azledilme tehlikesi ile yüz yüze geldiği 1973 yılında S&P 500 endeksi yüzde 14, düşmüştü. Ancak piyasaların bu tepkisi Nixon hakkında azledilme sürecini tetikleyen Watergate skandalına bağlanmıyor. 1973 yılında Amerikan ekonomisi resesyona aşırı durgunluğa girmiş, petrol fiyatları OPEC'in petrol ambargosu yüzünden dört katına çıkmış ve Amerikan doları değer kaybetmişti. Oysa bugün ABD ekonomisi çok güçlü bir dönemde. 2009'dan beri en yüksek büyüme hızına kavuşmuş durumda. Yılın ikinci çeyrek gayrisafi yurtiçi hasıla %4.1 büyüyerek tahminlerin üzerine çıktı. Özetle söylemek gerekirse Trump'ın azledilmesine piyasalar olumlu bakar. Zira korumacılık dolayısıyla dünya ülkelerine uygulanan yaptırımların sona ereceği beklentisi oluşur.
ORTA VADELİ PROGRAM NETLEŞİYOR - Uzun bayram tatilinin ardından ekonomiyi yoğun bir gündem bekliyor. İlk hamle Orta Vadeli Program olacak. Sonrasında 2019 yılı bütçesi şekillenecek. Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, 9 Ağustos tarihinde yaptığı yazılı açıklamada, cari açığın yüzde 4 civarında dengeleneceğini, kamuda bu yıl başlatılan tasarruf programının devam edeceğini ve bütçe açığının yüzde 1.5'larda sınırlandırılacağını bildirmişti. 2018 yılının geri kalan bölümünde üzerinde çalışılan 35 milyar liralık tasarruf ve gelir arttırıcı önlem ile faiz dışı fazlanın 5 milyar lira olması hedeflerini de sıralamıştı. İşte bu hedeflerin nasıl gerçekleşeceği eylül ayının ilk haftasında netleşecek orta vadeli programda belirlenecek. 2019 bütçe hazırlıkları tamamlanıyor. Kamu kurumları 17 ağustos'a kadar bütçe tekliflerini e-devlet üzerinden hazine ve maliye bakanlığına iletti. Görüşme takvimi 27 ağustos akşamına kadar ilgili kurumlara iletilecek. Hangi bakanlığa ne kadar bütçe verildiği kesinleşecek. Hazırlanacak plan 15 eylül'e kadar yayınlanacak. Borsa İstanbul haftaya yükselişle başlayacak görünüyor. Bayram süresince yapılan 200 milyar liralık harcamanın önemli bir kısmı hisse senetlerine akacak. Endeks 88 bin desteğini kırmazsa önce 91 bin 500 ardından 93 bin dirençlerini test edecek.
DOLAR KAZANÇLARINI GERİ VERDİ - Euro Bölgesi ve Almanya'dan takip edilen imalat endeksleri karışık geldi Avrupa Merkez Bankası son toplantısının tutanaklarında; ticaret savaşları üzerine endişelere yer verilirken yetkililerin enflasyondaki belirsizliklerin gerilediğini düşünmesi dikkat çekti. ABD tarafında ise Başkan Donald Trump eksenli gelişmeler takip edilirken ABD ile Çin'in karşılıklı olarak 16 milyar Dolarlık ürüne ek vergi uygulamasını devreye sokması risk iştahını arttırdı Powell'ın faiz konusundaki açıklamaları sonrasında ABD'de imalat endeksinin ağustos'ta 54.5 düzeyine gerilemesiyle Temmuz dayanıklı mal siparişlerinin %1.7 daralması (beklenti 0.5 daralmaydı) doların değer kaybına yol açtı. Almanya ikinci çeyrekte tahmin edildiği gibi 0.5, yıllık bazda %2.3 büyüdü. Euro dolar paritesi 1.1430'dan 1.1620 sente yükseldi. Bu hafta veri trafiği zayıf. ABD'de ikinci çeyrek büyüme verisi Çarşamba günü açıklanacak. Beklenti %4.0.. Teknik olarak parite 1.1570 sent desteğini kırmazsa 1.1640 ve 1.1680 ve 1.1710 sent dirençlerini test edecek.
TÜRK LİRASI'NDA GÜÇLENME DÖNEMİ - Bayram tatili boyunca oynaklığın zayıfladığı kurda; Rusya ile yaşanan büyük birliktelik ve alınan önlemler, Türk Lirasının güçlü kalmasını sağladı. Yurt dışı tarafta; FED ve Avrupa Merkez Bankaları başta olmak üzere majör merkez bankalarının politikaları, Ticaret Savaşları, İran Nükleer Anlaşması ve diğer gelişmekte olan ülkelerin durumu gibi küresel risk unsurları takip edildi.. ABD'de açıklanan ekonomik veriler imalat endeksi, dayanıklı mal siparişlerinin tahminlerin gerisinde kalması doları zayıflattı. FED Başkanı Jerome Powell'ın Jackson Hole Toplantılarında yaptığı konuşmada faiz artış sürecine yönelik verdiği mesajlarda agresif hareket edilmeyeceğini vurgulaması doların gelişmekte olan ülke para birimleri karşısında zayıflamasına yol açtı. Bu hafta Türkiye'de ağustos ayı imalat güveni ve kapasite kullanım oranı, temmuz dış ticaret açığı (büyük daralma bekleniyor) izlenecek. Döviz sepeti 6.51 TL'de. 5 yıllık risk primi 481 düzeyine indi. Dolar 6 TL desteğini kırarsa 5.95 TL'ye düşecek. Tutunamazsa 5.90 TL gündeme gelecek. Euro bu hafta 6.93 – 6.97 TL aralığında hareket edecek görünüyor.
TÜKETİM ARTTI, PETROL YÜKSELDİ - ABD'nin petrol endüstrisinin görünümü ve kısa dönem ham petrol üretimi hakkında gösterge kabul edilen petrol sondaj kulesi sayısı bu hafta azaldı. Petrol sahası hizmeti şirketi Baker Hughes'un yayımladığı haftalık veriler, 18-24 Ağustos döneminde bir önceki haftaya göre ABD'de petrol sondaj kulesi sayısında 9 adet düşüş olduğunu gösterdi. Böylelikle geçen hafta 869 olan ABD'nin petrol sondaj kulesi sayısı bu hafta 860'a gerilemiş oldu. Petrol sondaj kulesi sayısında düşüş görülmesi veDünyanın en büyük ham petrol tüketicisi olan ABD'de yaz sezonunda benzin ve motorin tüketiminin arttığına işaret rakamlar, petrol fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturdu. Brent petrol 76 dolara dayandı. Ama hemen hatırlatmak gerekirse yaz mevsimi dolayısıyla başlayan tatillerin Amerika'lıların arabalarıyla seyahate başlamasının petrol tüketiminin artmasında önemli payı var. Eylül ayından itibaren durum normale dönecektir.
ALTIN NEDEN TOPARLADI? - ABD ile Çin arasında gerçekleştirilen ticaret müzakereleri takip edilirken iki ülkenin 16 Milyar Dolarlık ürüne karşılıklı olarak ek gümrük vergisi uygulamalarını devreye sokmaları piyasayı endişelendirdi. ABD Başkanı Donald Trump'ın, AB otomobillerine yüzde 25 ek gümrük vergisi uygulayacaklarını açıklaması da dikkat çeken haberler arasında yer aldı. Ancak altını yeniden 1200 dolar barajını aşmasına Çin'in para birimi Yuan'ın değer kazanması ve dolar endeksinin 96'dan 95'e düşmesinin önemli payı var Ayrıca yatırımcıların güvenli limana döndüğünü görüyoruz. 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler 2.87'den 2.83'e düştü. FED başkanı Powell'ın verdiği mesajlar sonrasında dolardaki kayıpların artması altını 1205 dolara çıkardı. 1194 dolar desteğinin üzerinde tutunduğu sürece altının 1210 – 1215 dolara yükselme potansiyeli var. Kapalıçarşı'da 24 ayar külçenin gramı, bu hafta doların serbest piyasadaki hareketine bağlı olarak 220 – 230 lira arasında dalgalanabilir.
