Necmettin BATIREL
Denge arayışı
Küresel borsalar haftayı yükselişle tamamladı. Avrupa’da endeksler İngiltere’de perakende satışları Şubat’ta %2.1 artması, Almanya’da IFO iş dünyası güven endeksinin son 2.5 yılın zirvesine ulaşmasından olumlu etkilendi. FED’in büyük bankaların hisse geri alımı ile temettü ödemeleri yapmalarına yönelik kısıtlamaları kaldıracağını açıklaması Wall Street’i coşturdu, dow Jones sanayi endeksi 33 bin puanı aştı.
Geçen sene Haziran ayında pandemi dolayısıyla sermayeyi desteklemek için hem temettü ödemelerine sınır getirilmiş, hem de hisse geri alımları askıya alınmıştı. İşte bu kuralın 30 Haziran itibariyle kaldırılacak olması piyasayı coşturdu. Dolar güçlendi, altın toparlamaya çalışıyor.
Bitcoin yeniden 55 bin dolara dayandı. Borsa İstanbul Merkez Bankası Başkanının sürpriz bir şekilde görevden alınmasıyla bozulan dengeler yüzünden haftayı ekside tamamladı. TL’deki kayıplar arttı. Şimdi ayrıntılara bakalım.
BİDEN’DAN ERDOĞAN’A DAVET
Uzun süreden beri Biden’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı neden aramadığı, iki ülke arasında soğuk rüzgarlar mı esecek? Soruları gündemdeki yerini koruyordu. Ancak Geçen hafta NATO zirvesinde ABD Dışişleri Bakanı Blinken mevkidaşı Mevlut Çavuşoğlu ile yüzyüze görüşerek ilk sıcak adımı attı.
Görüşülen konular S400, Doğu Akdeniz, Libya ve Suriye idi.. Ama dün itibariyle bir başka pozitif gelişme daha yaşandı. ABD Başkanı Biden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderler iklim zirvesine davet etti. Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamada, "Başkan Biden, 22-23 Nisan'da ev sahipliği yapacağı ve çevrim içi düzenlenecek Liderler İklim Zirvesine Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da aralarında bulunduğu 40 dünya liderini davet etti." Denildi
Söz konusu zirvenin kamuya açık şekilde canlı yayınlanacağına işaret edilen açıklamada, Biden'ın göreve geldiği ilk gün, Donald Trump'ın ayrıldığı Paris İklim Anlaşmasına geri döndüğü anımsatıldı.
BİST’TE TAŞLAR OTURACAK MI?
Borsa İstanbul çok kötü bir hafta geçirdi. Endeks bazında hisse senetleri %9.5 değer kaybetti. Merkez Bankası Başkanının zamansız değişimi büyük hayal kırıklığı meydana getirdi.
BİST 100 endeksi 1528’den 1382 puana geriledi. Cuma günü Bankacılık endeksi yüzde 1,26, holding endeksi yüzde 0,50 değer kaybetti. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 7,19 ile spor, en çok kaybettiren ise yüzde 2,69 ile madencilik oldu. Oysa Ağbal görevden alınmadan önce banka sektörüne yoğun alım gelmişti.
Yeni haftada yurtiçinde muhtemelen Pazar günü belli olacak yeni Bakanlar Kurulu üyeleri ile ilgili yorumlar gündemde olacak. Eğer Ziraat Bankası Genel Müdürlüğünden istifa eden Hüseyin Aydın, Hazine Bakanı olursa pozitif eğilim güçlenir. Mart ayı güven endeksi, şubat dış ticaret açığı izlenecek. Dünyada Mart imalat endeksleri, Euro bölgesinde TÜFE var. 2 Nisan’da tüm dünya borsaları kutsal Cuma dolayısıyla tatil.
Hakan Atilla’dan boşalan Borsa İstanbul Genel Müdürlüğüne Korkmaz Enes Ergun getirildi. Hayırlı olsun. Bist’te 1450 puan ana direnç, 1300 puan ana destek oldu. Yabancı yatırımcılar banka hisselerinden çıkış yapmayı sürdürüyor. Hisse teknik analizini pazartesi sabahı yayınlayacağım.
KURLAR NEDEN YÜKSELİŞE GEÇTİ?
Euro dolar paritesi FED’in bankaları ralatlatan kararı sonra 1.1780 – 1.1790 sent aralığında kaldı. Şubat ayında ABD’de kişiler gelirler %7, kişisel giderler %1 daraldı. Ama Michigan üniversitesi tüketici güven endeksi 84.9 ile Mart ayında son 1 yılın zirvesine çıktı. ABD’deki iyileşme doların güç kazanmasını sağlıyor.
Yurtiçinde tam tersi tablo hakim. Türk Lirasındaki kayıplar artmaya devam ediyor. Zira beklentiler değişti. Yeni Merkez Bankası Başkanının 15 Nisan’daki toplantıda faiz indirimine gitmemesi için kurlar yükseliyor. Haftaya 7.90 TL ile başlayan dolar 8.10 TL ile kapandı. Euro 9.50 TL’yi aştı.
Son faiz kararından sonra bankaların Türk Lirası vadeli mevduata uyguladığı faiz oranları yüzde 19-20 civarına yükseldi. Ama yerli yatırımcı hala döviz birikimlerini bozmuyor. Yani 1 yıl bekleyerek alacağı 19 bin lira kazanç onu tatmin etmiyor. Zira uluslararası fonlar ve bankalar yılsonu dolar/TL rakamlarını revize etti. 7.50’den 9.70’e çıkardılar. Ayrıca piyasada yönetime olan güven azaldı.
Merkez Bankası başkanının değişmesi sonrası sert yükselen dolarda, gözler bir taraftan da ülkenin risk primini gösteren CDS rakamlarında. CDS rakamlarındaki yüksek seyrin kurlarda yukarı yönlü hakeketi destekliyor. Ancak dolarda daha önce 8 TL üzerinden yerli yatırımcılar tarafından satışlar gelmişti.
Bu defa da aynı tablo yaşanacak mı yeni haftada göreceğiz. Dolar/TL paritesinin uzun süre yüksek kalacağı görüşü hakim. Kritik seviye 8.25 direnci olarak gösteriliyor. Aşılırsa 8.50 TL gündeme gelecek.
ALTININ ELİNDEN KİM TUTACAK?
Uluslararası piyasalarda altının onsu 1725 – 1735 dolar aralığında hareket ediyor. Avrupa’da artan koronavirüs vakalarının ekonomik toparlanmayı sekteye uğratacağı endişeleri emtia fiyatlarını olumsuz etkiliyor. Doların değer kazanması, 10 yıllık ABD hazine bonolarında getirilerin 1.67’ye çıkması ve Bitcoin’in yeniden 55 bin dolara dayanması altın için olumsuz gelişmeler.
Nominal faizdeki artış sonunda reel getiride meydana gelen değişim altına desteğin azalmasına neden oluyor. Altın için şu anda en büyük destek ABD’de tahminleri aşacak olan enflasyondan gelebilir. Eğer iddia edildiği gibi şu anda yıllık 1.7 olan TÜFE 3.5 seviyesine çıkarsa altın yükselişe geçer. Ama TÜFE’deki artışın gerçekleşmesi için doların aşırı değer kaybetmesi gerekiyor. Bakalım göreceğiz. Hangi senaryo işlerlik kazanacak.
Türk Lirasındaki kayıpların artması 24 ayar külçenin gramını 451 liraya çıkardı. Ağbal görevden alınmadan önce altın 395 lirayla taban yapmıştı. Dolar/TL yukarda kaldığı sürece fiyatın 460 lirayı aşma ihtimali var.