Necmettin BATIREL
Bitmeyen senfoni!
06 Şubat 2017, Pazartesi
Uluslar arası borsalar haftayı banka hisselerindeki alımlarla artıda tamamladı. Tahvil satışları hızlandı. ABD’de tarım dışı istihdam arttı, ancak ücret artışları düştü. Trump yönetiminin balistik füze denemesi yapan İran’a yaptırım uygulamaya karar vermesi ve bu yıl oy hakkı bulunan Chicago FED Başkanı Charles Evans’ın, aşağı yönlü risklerden kaçmak için faiz artışlarında yavaş gidilmesi gerektiğini söylemesi altını yükseltti.
İSTİHDAM KAFA KARIŞTIRDI - ABD'de tarım dışı istihdam Ocak'ta 227 bin arttı. Beklenti 175 bindi. Bu rakam 4 ayın en iyi artışı oldu. Ancak ücret artışları tahminlerin altında kalarak istihdam piyasasında hala zayıflık olduğunu gösterdi. İşsizlik oranının %4.7’den %4.8’e yükselmesi dikkat çekti. İstihdam artarken işsizlik niye yükseldi? Saatlik ortalama ücretler aylık 0.1, yıllık %2.5 artarak hayal kırıklığı meydana getirdi. Saatlik ücretler aylık 0.3, yıllık %2.8 artış bekleniyordu. Buna karşılık iş gücüne katılım %62.9’a çıktı. Kasım istihdam verisi 204 binden 164 bine indirildi. Aralık istihdamı ise 156 binden 157 bine çıkarıldı. Verilerde büyük tutarsızlık var
İRAN’A İLK YAPTIRIM - Donald Trump yönetimi İran'ın balistik füze denemesinin ardından, 13 kişiye ve 12 şirkete yaptırım kararı aldı. Yaptırımlar Tahran'ın balistik füze programını destekleyen şirketleri ve kişileri kapsıyor. Birleşik Arap Emirlikleri, Lübnan ve Çin merkezli şirketlerin İran Devrim Muhafızlarını desteklediği belirtiliyor. Trump Twitter'dan "İran ateşle oynuyor” dedi. Ama İran’dan karşı hareket geldi. ABD merkezli şirketlerle iş adamlarına yaptırım uygulanacağını açıkladı. Ve haftasonunda gerçekleştirdiği tatbikatta, yeni füze denemeleri yaptı. Semnan’da düzenlenen tatbikatta kısa menzilli füzeler denendi.
TRUMP’A YARGI FRENİ - Trump’ın Müslüman ülkelere vize kararı ülke genelinde büyük protestolara sahne oluren, Seattle kentinde federal bir yargıç, vize yasağını ÜLKE GENELİNDE geçici olarak durdurma karar aldı. Washington eyaletinin Seattle kentinde görev yapan federal yargıç James Robart, yazılı kararını Adalet Bakanlığı’na gönderdi. Bu arada Trump’ın kararının iptali için dava açan Washington eyaletinin Başsavcısı Bob Ferguson, federal hükümetin karara uymasını beklediklerini vurguladı. “Bunun için hukuk fakültesine gittik” ifadesini kullanan Ferguson, gerektiğinde konuyu Yüksek Mahkemeye kadar taşıyacaklarını bildirdi. Boston’da ise federal bir yargıç, Trump yönetiminin aldığı vize yasağı kararını ‘yerinde’ bularak, kararın iptali istemini reddetmişti.
FİNANS SİSTEMİ SİL BAŞTAN - ABD Başkanı Trump, 2010 yılında hayata geçirilen Wall Street’i yeni düzenlemeler getiren Dodd-Frank reformunun iptali başkanlık kararnamesi çıkardı. Trump, ABD finans sistemini yeniden düzenlemek istiyor. Şirketlerin vergilerle kurtarılmasını istemiyor. ABD şirketlerinin rekabet gücünü arttırmak istiyor. ABD Hazine Bakanlığı tarafından yapılacak gözden geçirmenin, Dodd Frank’in bankalara ve finansal kuruluşlara getirdiği zorunlulukların büyük bölümünün iptal edilmesiyle sonuçlanacağı öngörülüyor. Trump Dodd-Frank reformunu sert bir dille eleştirerek, “birçok arkadaşım bankalardan kredi alamıyor, dedi. Dodd-Frank reformunun iptali, Tüketicinin Finansal Hakları Koruma Ofisi ve Federal Sigorta Ofisi gibi kuruluşların kapatılabileceği anlamına geliyor.
BİST’TE 90 BİNLER UZAK DEĞİL - ABD verilerinin kötü gelmesi, FED’in faiz sürecinin ötelenmesi ve yurtdışından fon girişinin artması Borsa istanbul’u atağa kaldırdı. Endeks 34 günde %13.68 prim yaparak en hızlı değer kazanan piyasa oldu. 88 bin 390 puana ulaşan endeksin 90 bini test etmesi artık normal sonuç olarak görülüyor. Bankacılık endeksi %2.24 yükselerek ilk sırada yeraldı. Bu hafta gündem oldukça zayıf. Euro bölgesinde Sentix yatırımcı güven endeksi var. Almanya’da aralık fabrika siparişleri, İngiltere’de sanayi üretimi izlenecek. ABD’de aralık dış ticaret açığı belli olacak. Türkiye’de yine aralık ayı sanayi üretim rakamları var. Kredilerdeki son çeyrekteki artış ile imalat endeksindeki toparlanma ve ihracattaki iyileşme, sanayi üretiminin yüksek çıkacağını haber veriyor. Kasım ayında %2.7’lik rakama ulaşılmıştı. Teknik olarak 86 bin desteği kırılmadığı sürece yön yukarda kalacak. Ancak 90 binli seviyelerden kar satışı gelebileceğini dikkate almakta yarar var.
İBRE EURO’DAN YANA - ABD başkanı Trump’ın ticaret danışmanı Navarro’nun Almanya’yı düşük değerli Euro ile suçlaması Doları düşürdü. FED’ in kritik Şubat ayı toplantısında kademeli faiz artışını tekrar vurgulaması ve bekle-gör politikasını sürdüreceği sinyali vermesi paritedeki yükselişleri destekleyen diğer gelişmeler olarak karşımıza çıktı. ABD tarım dışı istihdam verisindeydi. Piyasa beklentilerin üzerinde açıklanan ABD Tarım Dışı İstihdam verisine göre Ocak ayında ABD’de 227 bin aylık istihdam artışının gerçekleştiğini görüyoruz. Fakat Ortalama saatlik kazançlardaki artışın beklentilerin altında kalması sonrası Dolarda yön tekrar aşağı döndü ve parite yukarı yönlü desteklendi. Önümüzdeki hafta Euro bölgesinde Almanya Sanayi Üretimi, ABD tarafında ise Michigan Tüketici Güven endeksi verisi ön plana çıkıyor. Teknik görünümde ise paritenin yükseliş kanalını koruduğunu görüyoruz. 1.0700-1.0660 destek bölgesi üzerinde kaldığı sürece 1.0850 – 1.0930 sent dirençleri gündemde kalacak.
DOLAR PİKE YAPIYOR - Enflasyon, Ocak’ta aylık bazda %2,46, yıllık bazda da %9,22 geldi. Neredeyse çift haneye yaklaşan enflasyonda kurun etkisi oldukça net hissedildi. Dolar 3.75 TL’yi aştı. Ancak kapanışa doğru ABD’de saatlik ücretlerdeki bozulma karşısında TL kayıplarını hızla geri kazandı. 3,6890 ile 10 Ocak’tan sonraki en düşük seviyeyi gördü. Yeni haftada ekonomik veriler bu haftaya göre sakin olacak, ancak siyasi gelişmelerin etkisi azalıyor. Yurtdışından fon girişi artıyor. Döviz sepetinin 3.83 TL’ye düştüğünü görüyoruz. 5 yılık iflas sigorta primlerinin 249 düzeyine inmesi gerginliğin azaldığını haber veriyor. 3.694 TL ile kapanan dolar bu hafta sürpriz bir gelişme yaşanmazsa önce 3.65, ardından 3.60 TL’ye doğru inişini sürdürebilir. Bu durumda 3.983 TL’deki Euro da 3.95 TL’ye dönecektir.
ONS YÜKSEK, KÜLÇE DÜŞÜK - Trump’ın göçmen politikalarının ardından İran’la yaşanan gerilim altını yukarda tutuyor. Dolar endeksi 99.73 düzeyine indi. Ama güvenli liman olarak görülen 10 yıllık ABD hazine bonolarına satış geliyor. Faizler 2.44’ten 2.49’a yükseldi. Ama altın 1219 dolara çıkmış durumda. ABD’de Tarımdışı istihdam verisi beklentilerin üzerinde gerçekleşse de işsizlik oranı ve ortalama saatlik kazançlar verileri beklentilerin altında kalarak Sarı metal fiyatlarında dalgalanmalara yol açtı. Teknik görünümde ise yükseliş kanalında hareket eden altın fiyatlarında 1211-1201 destek bölgesi üzerinde kalındığı sürece yukarı yönlü hareket devam edebilir. Alımların devamında 1220 ve 1225 direnç seviyeleri takip edilebilir. Altının dolar olarak yönü yukarda ama TL olarak aşağıda. Serbest piyasada dolar değer kaybettiği sürece altın da buna uyacaktır. Bu konuda uyarıda bulunmuştum. Kapalıçarşı’da 144 lirayla kapanan 24 ayar külçenin gramı, kısa vadede 140 lirayı görebilir.