Dünyanın yeni sorunu Güney Afrika’da ortaya çıkan yeni varyant oldu. ekonomik büyümenin sekteye uğrayacağı endişeleri borsalarda sert düşüşe yolaçtı.

Avrupa’da endeksler %4.75, Wall Street’de %2.5 değer kaybetti. COVID-19'un B.1.1.529 varyantının 32 mutasyona sahip olduğu, delta türünden daha bulaşıcı olabileceği ve aşıların bu varyanta karşı daha az etkili olabileceği ihtimali dünya çapında endişelere yol açtı.

Pek çok ülke yeni varyant nedeniyle Afrika ülkelerine yönelik seyahat yasağı uygulamaya başladığı için petrol talebinde büyük düşüş yaşanacağı beklentisi fiyatları aşağı çekti.

Brent petrol 72 dolara geriledi. Bitcoin 54 bin dolara düştü, yatırımcı korktu güvenli limana sığındı 10 yıllık ABD hazine tahvillerinde getiriler 1.47’ye düştü.

Altının onsu 1802 dolar oldu. Yeni haftada piyasalar kritik verilerle hareket edecek. Ancak son yaşanan gelişme karşısında FED Başkanı Powell ile ABD Hazine Bakanı Yellen’in görüşleri büyük dikkatle izlenecek.   

AFRİKA ÜLKELERİNE SEYAHAT YASAĞI 

Dünya Sağlık Örgütü’nün Omicron adını verdiği yeni varyant, Delta’dan daha mı tehlikeli? Bilimadamları bu sorunun yanıtını araştırıyor

Güney Afrikalı bilimadamları, bu hafta ülkenin en kalabalık vilayeti olan Gauteng'deki COVID-19 enfeksiyonlarındaki son artışın arkasında olduğunu söyledikleri yeni bir Corona virüsü varyantı belirledi.

Yeni varyantın gerçekte nereden ortaya çıktığı belli değil, ancak ilk olarak Güney Afrika'daki bilimadamlarınca tespit edildi ve Belçika, Botsvana, Hong Kong ve İsrail'e seyahat edenlerde de görüldü.

Güney Afrika, son haftalarda günde 200'den fazla yeni doğrulanmış vaka bildirirken, Perşembe günü yeni günlük vaka sayısının 2 bin 500’e ulaştığına tanıklık etti. Vakalardaki ani yükselişi açıklamaya çalışan bilimadamları, toplanan son virüs örneklerini inceledi ve yeni varyantı keşfetti. 

Başkan Joe Biden, yeni Corona virüsü varyantı nedeniyle Afrika’nın güneyindeki 8 ülke için ABD’ye seyahat kısıtlaması getirdiklerini açıkladı. New York Valisi Kathy Hochul artan koronavirüs vakaları sonrasında cuma günü eyalette acil durum ilan etti.

Avrupa Birliği ülkeleri, oldukça bulaşıcı olduğu belirtilen yeni koronavirüs varyantı Omikron nedeniyle aralarında Güney Afrika'nın da bulunduğu 7 ülkeye geçici seyahat yasağı uyguluyor. Sağlık Bakanı Koca, Botsvana, G. Afrika, Mozambik, Namibya ve Zimbabve ile kara, hava ve deniz sınır kapıları kapatıldığını açıkladı.  

BİST’TE SERT DÜZELTME YAŞANDI  

Yurtdışında yaşanan sert satışlar Bist’i de olumsuz etkiledi. Son 10 günden beri sürekli yükselen endeks haftayı %2.5’luk değer kaybıyla 1776 puana inerek tamamladı. İşlem hacmi 33.4 milyar lira oldu.

Bankacılık endeksi yüzde 3,40 değer kaybetti. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 3,31 ile bilişim, en çok gerileyen ise seyahat yasaklarının devreye girmesiyle yüzde 8,71 ile ulaştırma oldu.

Kovid-19'a ilişkin endişelerin ABD Merkez Bankası'nın varlık alımlarını öngörülenden daha önce sonlandırarak gelecek yıl 2-3 kez faiz artırımına gidebileceği beklentileri yeniden sorgulanır hale geldi.

ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell ve ABD Hazine Bakanı Janet Yellen'ın Senato Bankacılık Komitesinde yapacağı sunum büyük önem kazandı.

Yeni haftada yurtiçinde Ekim reel sektör güven endeksi, ekim dış ticaret açığı, üçüncü çeyrek büyüme rakamı ve Kasım TÜFE Moody’s’in Türkiye değerlendirmesi izlenecek.

Gayrisafi Yurt içi Hasıla'nın 3. çeyrekte yüzde 8,1 olması 2021 yılının tamamında ise yüzde 10 olarak bekleniyor.  Euro bölgesi ve ABD’de Kasım ayı imalat/üretim endeksleri var.

ABD’de özel sektör ve tarım dışı istihdam rakamları fabrika siparişleri açıklanacak önemli veriler arasında yeralıyor. teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1840 seviyesi direnç, 1760 puan destek oldu.

Sert geri çekilme karşısında hisse senetlerinin cazibe kazanması güçlü tepkiye yolaçabilir.  

DOLAR KAZANÇLARINI KORUYAMADI 

Koronavirüs salgınında Avrupa 4. dalgayı yaşarken Güney Afrika'da yaklaşık 100 kişide tespit edilen yeni varyant doları önce güçlendirdi, sonra zayıflattı.

Neden?

Avrupa'da birçok ülke kısıtlamalara giderken Avusturya ve Çekya tam kapanma kararı aldı para birimlerinde Güney Afrika randı %10’luk kayıpla düşüşe öncülük ediyor.

Rand dolar karşısında %16.40’a düşerek  Kasım 2020 sonrası en yüksek seviyeyi gördü. ABD borsalarının yarım gün açık olduğu haftanın son işlem gününde dolar endeksi 96 seviyesine geriledi.

Dolardaki düşüşle gelişmiş ülke paralarında yükseliş olmasına karşın risk iştahının da azalması nedeniyle gelişen ülke paraları da değer kaybetti Rand ile beraber en fazla değer kaybeden para birimleri arasında Ruble, Meksika Pezosu ve Türk Lirası var. 1.1250 sente düşen Euro dolar paritesi kapanışı 1.1325  sentle gerçekleştirdi.

Bu değişimde yeni varyant öncesi piyasalar yüksek enflasyon ve istihdamdaki toparlanma nedeniyle Fed'in varlık azaltım tutarını artırmasını beklerken bugün ise bu beklenti oranı azaldı ve bu nedenle dolarda gerileme var,

Yeni haftada ABD’de istihdam verileri ile FED Başkanı Powell ile FED bölge başkanlarının yapacakları açıklamalar izlenecek. Paritede 1.12 sent destek, 1.1350 sent direnç oldu.  

TL’DEKİ KAYIPLAR ARTACAK MI?  

Döviz cephesinde kurlar kapanışa doğru hareketlendi.

Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu’nun banka genel müdürleriyle yaptığı kapsamlı görüşme sonrası 12.00 TL’de kalan dolar, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ''Bu faizler düşecek. Biz, yüksek faize halkımızı da çiftçimizi de ezdirmeyeceğiz'' sözlerinden sonra 12.44’e çıktı, kapanışı 12.33 TL ile gerçekleştirdi. Euro 13.98 TL ile kapandı.

Piyasa Merkez Bankasından daha çok, esas belirleyici olduğu için Cumhurbaşkanının sözlerini dikkate alıyor.

Küresel piyasalarda Güney Afrikada'da görülen varyant ve Avrupa'da salgının pik yapması nedeniyle sert düşüşler yaşanırken risk iştahındaki azalmayla gelişen ülke para birimleri de zayıfladı.

Yeni haftada TL’yi etkileyen yoğun veri akışı olacak. Bunların başında üçüncü çeyrek GSYHİ geliyor. Ardından Kasım enflasyonu var.

Moody’s’in Türkiye değerlendirmesi gelecek. Kurda 12.65 direnç, 11.90 destek oldu.  Bu aralığın dışına çıkılması beklenmiyor.  

ALTIN ABD İSTİHDAMINI BEKLİYOR  

Altın cephesinde Covid yükselişi yaşandı. 1810 dolara çıkan ons haftayı 1802 dolarla tamamladı. Artan COVID-19 korkuları yatırımcıları güvenli limana koşturdu.

10 yıllık ABD hazine tahvillerine yoğun alım geldi, getiriler 1.47’ye düştü. Yeni haftada ABD’de istihdam rakamları izlenecek. Piyasa kasım ayında 500 bin iş imkanının meydana gelmesi bekleniyor.

Beklenenden daha iyi istihdam verileri altın üzerinde bir miktar baskı oluşturabilir, ancak ücret artışlarına dikkat edilecek. enflasyonun altını desteklemesi bekleniyor.

Fed ne kadar faiz artırımı yaparsa yapsın enflasyon eğrisinin gerisinde kalacak. Cuma günkü istihdam rakamlarıyla birlikte, piyasalar hem Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell'dan hem de Maliye Bakanı Janet Yellen'ın Salı ve Çarşamba günü Washington'da sunumunu dikkatle izleyecek. T

eknik açıdan 1800 dolar kritik psikolojik seviye. 1835 dolar aşılmadan yükselişler kalıcı olmayacak. 1788 dolar desteği kırılırsa düşüş hızlanacak. Gram altın haftayı 714 lirayla tamamladı. Fiyatın kademeli şekilde 750 liraya çıkma potansiyeli var.