Başkan Trump küresel borsaları hallaç pamuğu gibi atıyor. Gümrük vergilerini arttırdım diyor ortalık yangın yerine dönüyor. Çin'li teknoloji şirketlerini kara listeye alıyor, kendi kurumları zarar görünce geri adım atıyor, fırtına etkisini kaybediyor. Astığı astık, kestiği kestik, tam bir modern dünya ekonomi diktatörü. Evet Cuma günü birdenbire yön değiştirdi "ABD ile Çin arasında sürdürülen ticaret müzakerelerinde hızlı bir anlaşmaya varılabileceğini söyledi, ardından ilave etti: "Huawei Çin anlaşması içine girebilir" dedi. Avrupa'dan sonra Wall Street'te haftayı artıda tamamladı. ABD Ticaret Bakanlığı'nın paralarının değerlerini ABD Doları karşısında olması gerekenden düşük tutan ülkelerden ithal edilecek ürünlere karşı anti-destekleme vergileri uygulanmasını önermesi dolar varlıklarında değer kayıplarına neden oldu. Altın yukarda tutundu. Şimdi ayrıntılara bakalım.
MAY İSTİFA ETTİ, STERLİN GÜÇLENDİ - Yeni haftanın ilk işlem günü ABD piyasaları anma günü (her yıl mayıs ayının son pazartesi günü savaşlarda yaşamını yitirmiş askerlerin anıldığı gün) dolayısıyla tatil. İngiltere'de işçi bayramı dolayısıyla piyasalar kapalı olacak. Evet ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin'e karşı sürdürdüğü ticaret savaşı şimdiye kadar ithalata odaklıydı. Ancak son dönemde politika değişikliğine gidildi şu an daha güçlü bir silahı ihracatı kullanıyor. İngiltere'de Brexit'i gerçekleştiremeyen Başbakan May istifa etti. 7 Haziran'dan sonra koltuğu bırakıyor. İstifa sonrası Moody's, anlaşmasız Brexit riskinin arttığını açıkladı, ancak sterlin değer kazandı. Ticaret gerginliğinde ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin Kongre'de yaptığı açıklamada Çin'den ithalata uygulanan tarifelerin artırılmasının ciddi maliyet artışına yol açmayacağını savunurken kaynaklara göre Çin'den ithalata gümrük tarifesinin yükseltilmesi ithalatçıları daha pahalı olan ülkelere yöneltmesi ve bu yönelmenin sonunda fiyatların artmasının yarı sıra ABD'nin Çin mallarından topladığı gümrük vergileri de azaltması gündemde.
İVME FİNANSMAN PAKETİ DOPİNGİ - Yurtiçinde sakin bir seyrin izlendiği haftanın son işlem gününde S-400, F-35 ikilemine ilişkin gelen açıklamalar ve siyasi belirsizlik unsurları fiyatlanmaya devam etti. CDS'lerin 506'dan 500 puana gerilemesi dikkat çekti. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın açıkladığı 'İVME Finansman Paketi' hem iş dünyasına hem de bankalara yarayacak. Bankalar, ilk kez devlet borçlanma tahvili ve TÜFE'ye endeksli faiz oranlarıyla bilançolarını finansal koruma altına alabilecek. Yeni Ekonomi Programı'nda dile getirilen 'ekonomide teknolojik yüksek katma değerli ve ihracata dayalı üretime geçiş' için atılan en somut adımlardan biri olan paketle, iş dünyası finansman imkanına kavuşacak ve rekabet gücünü artıracak. Paket, yıllık 46.2 milyar dolar tutan hammadde, ara malı ve makine sektörü ithalatına da darbe vuracak. Belirlenen 43 alanda sadece yatırım desteği de verilmeyecek. Söz konusu alanlarda faaliyet gösteren firmalara işletme kredisi imkanı da sağlanacak. Böylece, atıl yada potansiyelin altında kalan kapasiteler devreye alınacak. Krediler banka aktiflerine olumlu yansıyacak.
YABANCI BİST'E GERİ DÖNDÜ - Borsa İstanbul 85 bin 900 direncini kırdı, rahat nefes aldı. Haftayı %1.74'lük artışla 86 bin 72 puanla tamamladı. İşlem hacmi 6.4 milyar liraya yükseldi. Bankacılık endeksi %3.85 prim yaptı. Yabancı yatırımcılar Ulusal 30 endeksinde yoğun pozisyon açarak geri döndüklerini gösterdi. Avrupa borsalarındaki değer kazançlarına ve genele yayılan alışların etkisiyle pozitif bir seyir izleyen endeks İvme Finansman Paketini olumlu algıladı. Bu paketten istifade edecek olan şirket hisseleri yüksek prim yaptı. En iyi performası gösteren SASA Polyester %15,41 yükseldi. METRO %9.52, CCOLA %6.81 değer kazanarak haftayı tamamladı. Yeni haftada en önemli gelişme ABD ve Türkiye'de açıklanacak birinci çeyrek büyüme verisi olacak. ABD'de yıllık artı %3.1, Türkiye'de yıllık eksi %2.5 sonuçları bekleniyor. Ancak gerek sanayi üretimindeki artış, gerekse kapasite kullanımındaki yükseliş dolayısıyla sürpriz iyileşme yaşanabilir. 85 bin 500 destek 89 bin 500 ara direnç haline geldi. Yabancı yatırımcıların pozisyon açmaları yükselişin devam edeceğini haber veriyor.
DOLAR KAZANÇLARINI KORUYAMADI - Uluslar arası borsalarda doların kazançlarını geri verdiğini görüyoruz. İngiltere Başbakanı Theresa May, gözyaşları içinde başbakanlıktan ve Muhafazakar Parti'nin liderliğinden 7 Haziran'da ayrılacağını açıkladı. Sterlin toparladı. ABD-ÇİN ticaret müzakerelerinde güne ABD Başkanı Trump'ın Çin ile ticaret anlaşmasına yönelik Çinli teknoloji devi Huawei'i ''Çok tehlikeli'' olarak nitelendirerek buna rağmen Huawei'in de anlaşmaya dahil edileceğinin altını çizerek anlaşma konusunda ılımlı mesajlar verdi ABD Ticaret Bakanlığı'nın paralarının değerlerini ABD Doları karşısında olması gerekenden düşük tutan ülkelerden ithal edilecek ürünlere karşı anti-destekleme vergileri uygulanmasını önermesi dolar varlıklarında değer kayıplarına neden oldu. Önerilen bu yeni kural, Japonya, Güney Kore, Hindistan, Almanya ve İsviçre'nin de aralarında olduğu ülkelerden ithalata daha yüksek gümrük tarifeleri uygulanmasına imkan verecek. Diğer taraftan Nisan'da ABD'de dayanıklı mal siparişleri %2.1 daralarak ekonomide durgunluğun arttığını gösterdi. Bu gelişmeler karşısında euro dolar paritesi 1.1152'den 1.1204 sente yükseldi Yeni haftada ABD – Çin uzlaşmasına yönelik gelecek olumlu haberlerle ABD'nin İran'la görüşmelere başlaması dolardaki kayıpların artmasına yol açabilir. 1.1215 sent aşılırsa 1.1230 – 1.1250 sent aralığı gündeme gelecek.
TÜRK LİRASI NEDEN GÜÇ KAZANDI? - Döviz cephesine baktığımızda Türk Lirasının güçlendiğini görüyoruz. Merkez Bankasının haftalık repo ihalesi açmaması piyasada TL sıkışıklığına yol açtı. Bankalar döviz bozdurmak zorunda kaldı. Diğer taraftan son iki günden beri hisse senedinde pozisyon açmak için yabancı yatırımcıların dolar bozdurmaları TL'nin değer kazanmasında önemli rol oynadı. 5 yıllık iflas sigorta primleri 500 puanla zirvedeki yerini koruyor. Buna yol açan gelişme, önümüzdeki aylarda cari fazla verilerek ÖTV gelirlerinin azalması, bütçedeki bozulmayı önlemek için iç ya da dış borçlanma ihtiyacının doğacak olması. Merkez Bankasının net rezervlerindeki düşüş ve ABD ile yaşanan S400 gerilimi risk priminin yüksek kalmasını sağlıyor. İvme Finansman Projesinin reel sektöre ve bankalara olumlu katkı sağlayacak olması ve IMF sözcüsü Gerry Rice'ın Türkiye'nin uluslar arası para fonuna müracaat etmediğini söylemesi yatırımcıları rahatlattı. Döviz sepeti 6.43 TL'de. Dolar yeni haftada 6.05 – 6.10 TL aralığında hareket edebilir. Euro ise 6.75 – 6.80 bandında kalacak görünüyor. Cuma günü açıklanacak Merkez Bankası Finansal İstikrar Raporu ile birinci çeyrek büyüme rakamları ile Nisan ayı dış ticaret açığındaki iyileşme TL'nin güçlenmesinde önemli rol oynayacak.
PETROLDEKİ TOPARLANMA KALICI MI? - ABD-Çin ticaret gerilimini azaltacak gelişmelerin yaşanması petroldeki düşüş durdurdu. Tepki alımlarına rağmen ticaret savaşına ilişkin kaygılar, İran ve Libya'da artan siyasi gerginlik, Venezuela'da kötüye giden siyasi ve ekonomik konjonktür ve Arabistan, Rusya ile Nijerya'daki üretim aksaklıkları gibi arz risklerinin etkilerini baskılıyor. Amerikan Yatırım Bankası Morgan Stanley, global petrol piyasasında yılın ikinci çeyreğinde 0.6 milyon varil/gün arz eksikliği yaşandığını ve bu eksikliğin üçüncü çeyrekte 1.1 milyon varil/güne çıkmasının beklendiğine işaret ederek petrol fiyatlarının yükseleceğini öngörmesi dikkat çekti.. Kredi Derecelendirme Kuruluşu Fitch Ratings ise İran petrolünün alıcılarına yönelik baskının yoğunlaştığı ve bu durumun ülkedeki petrol ihracatını azaltacağını öne sürdü, ancak OPEC+ ülkelerine göre, İran ham petrol arzını dengeleyecek kapasiteye sahip. ABD'de Baker Hughes sondaj kuyu sayısı geçen hafta 802'den 797'ye düştü. Brent petrol 66.82'den 68.19 dolara yükseldi. Küresel büyüme hızı istikrara kavuşmadığı sürece petroldeki ataklar kalıcı olmayacak.
ALTINA ANLAŞMASIZ BREXIT DESTEĞİ - Başbakan Theresa May'in 7 Haziran'da istifa edeceğini açıklaması sonrası anlaşmasız Brexit ihtimali arttı. Altın bu gelişmeden olumlu etkilendi. ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin Kongre'de yaptığı açıklamada Çin'den ithalata uygulanan tarifelerin artırılmasının ciddi maliyet artışına yol açmayacağını savundu. ABD Başkanı Donald Trump'ın Huawei'nin de içinde olacağı bir anlaşmanın olası olması ve Çin Ticaret Bakanlığı'nın devlet gücünün şirketleri cezalandırmak için kullanılmasına karşıyız ve ABD'nin gerilimi arttırmaya son vermesini umuyoruz ifadeleri ticaret müzakereleriyle ilgili hem ABD hem de Çin tarafının orta noktada buluşmak istedikleri dikkat çekti. ABD tarafında açıklanan Savunma Hariç Dayanıklı Mal Siparişleri Nisan'da yüzde -2.5, Dayanıklı Mal Siparişleri ise Aylık bazda yüzde -2.1 ile son 6 ayın en düşük seviyelerine geriledi. Dolar endeksi 97.46 düzeyine çekildi. 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler 2.32'ye çıktı. Ons haftayı 1284 dolarla tamamladı. Yeni haftada ABD ilk çeyrek büyüme verileri altını hareketlendirecek. 1288 dolar aşılamazsa 1278 – 1276 dolar aralığı gündeme gelecek. Kapalıçarşı'da gram altının yeni haftada 249 – 252 TL aralığında hareket etmesi bekleniyor. Herkese iyi haftasonları diliyorum..
