Necmettin BATIREL
Başa döndük!
Dünya pazarları için acımasız bir hafta oldu: Enflasyonla mücadelenin sıkı para politikalarına geçiş sürecini hızlandıracağına dair endişeler Hedge fonların satış fırtınası ile birleşince ortaya 6 trilyon dolarlık ağır bir fatura çıktı. ABD'deki güçlü istihdam raporu ile ücret artışlarının enflasyonu tetikleyerek, faizleri yükselteceği beklentisiyle pazartesi ve Perşembe günü endeksler yıkıldı. ABD'de 400 milyar dolarlık 2 yıllık bütçenin yürürlüğe girmesi New York borsasını olumlu etkiledi, endeksler %1.5 primli kapandı. Dolar güçlendi, altın zayıfladı. ABD tahvil getirilerine baktığımızda; 10 yıllıklar 2.83, 30 yıllıklar ise 3.16 seviyelerinde kaldığını görüyoruz. Piyasalarda "Korku Endeksi" olarak da adlandırılan ve 50 seviyesinin kritik olarak görüldüğü SP500 Volatilite Endeksi (VIX) haftayı 29 düzeyinde tamamladı.
PERİ MASALI SONA ERİYOR - Düşük faiz dönemi sona erdi. Bu demek oluyor ki, artık herkesçe bilinen dönemden çıkıyoruz ve bu hızlı bir şekilde gerçekleşiyor. Borsa, ana bir ekonomik gösterge ve şu an, ekonominin aşağı yönde hareket edeceğini gösteriyor. Fed'in Mart ayında Powell'ın başkanlığında gerçekleşecek ilk toplantısında faiz artırma ihtimali yok. Hedge fonları ve para yöneticileri, tüm tetik noktalarını harekete geçirmiş durumda. Yerlerinde duramıyorlar Şu an 'başta sat, gerisini sonra düşün' görüşü hakim. Finansal krizin üzerinden 10 yıl geçti ve şu an piyasada pek çok kişi Fed'in volatiliteyi suni olarak baskıladığı bir 10 yıl geçirdi. Bundan uzaklaşılırken, realite devreye girmeye başlıyor. 10 yıllık peri masalı sona ermek üzere
HÜKÜMET KURTULDU, WALL STREET UÇTU - Avrupa hisseleri, Asya'da sarsıntılı geçen seansın ardından düştü. ABD hisseleri ise Perşembe günü düzeltmeye girdi. ABD Hazine tahvili faizleri yükseldi ve dolar, aşağı yönde hareket etti. ABD Başkanı Donald Trump, bütçe anlaşmasını Türkiye saatiyle 19.58'de imzaladı. Yani Avrupa borsalarının kapanışından yarım saat sonra. Bu yüzden Avrupa'da endeksler bu gelişmeden olumlu etkilenemedi. Wall Street'te ise büyük rahatlama görüldü. 1 gece önce kapanan ABD hükümeti, böylece, yeniden hizmete girdi. Tasarıya göre, 400 milyar dolarlık 2 yıllık bütçe anlaşması ile hükümet harcamaları 300 milyar dolar artacak. Borç tavanı için bir yıl süreyle askıya alınacak.
İNGİLTERE'DE BREXIT KORKUSU - Çin'de açıklanan Ocak ayı Tüketici Fiyat Endeksi yüzde 0.6 oranında artış gösterirken, senelik gerçekleşme ise beklendiği gibi yüzde 1.5 ile son 6 ayın en düşük rakamında oldu. Çin Merkez Bankası'ndan (PBOC)yapılan açıklamada ise: yeni yıl tatili öncesi piyasaya 2 Trilyon Yuan (Yaklaşık 315 Milyar Dolar) geçici likidite sağlandığını bildirdi. İngiltere'de açıklanan 2017 Aralık ayı Sanayi Üretimi yüzde -0.9'luk beklentinin üzerinde (yüzde -1.3) daralma gösterirken, senelik gerçekleme yüzde 0.0(Sıfır)'a geriledi. Avrupa Birliği Komisyonu Brexit Müzakerecisi Michael Barnier, İngiltere'den anlaşma konusunda yeni bir yaklaşım göremediklerini vurgularken, bu süreçte tüm kuralların kabul edilmemesi halinde Brexit geçişinin olmayacağını söyledi. Londra borsası ekside kapandı.
ABD HEYETİ AFRİN İÇİN GELİYOR - Suriye harekatı Türkiye'nin bir numaları gündem maddesi. Afrin'e yönelik operasyon ile ilgili ABD ve Türkiye arasında savunma, güvenlik ve dışişleri alanlarında üç kritik görüşme gerçekleştirilecek. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, önümüzdeki günlerde ABD Başkanı Donald Trump'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Herbert Raymon McMaster ile İstanbul'da; Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli, ABD Savunma Bakanı Jim Mattis ile Belçika'nın başkenti Brüksel'de; Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson ile Ankara'da buluşacak. Gündem ise Menbiç, YPG'ye silah desteği ve iki ülke arasındaki güvenin yeniden tesis edilmesi olacak.
TİLLERSON BASKI YAPACAKMIŞ - ABD Dışişleri Bakanı Tillerson'ın önümüzdeki hafta Türkiye'ye yapacağı ziyaretle ilgili dün açıklamalarda bulunan ABD'li üst düzey diplomatlar ise bu ziyarette Türkiye'ye Suriye ve bölgede iki ülkenin ortak çıkarlarının hatırlatılacağını söyledi. Üst düzey bir ABD'li bir yetkili, Dışişleri Bakanı Rex Tillerson'ın gelecek hafta Türkiye'ye yapacağı ziyarette Afrin'deki operasyonun kısıtlanması için baskı yapacağını söyledi. ABD'li yetkili, "Afrin'deki operasyonlarında ve Kuzey Suriye'de sınır boyunca giriştikleri operasyonlarda itidalli davranmaları çağrısında bulunuyoruz. Bu zorlu bir görüşme olacak" dedi. Yetkili ABD-Türkiye ilişkileri konusunda da "Bakın bu zorlu bir süreç. Söylemleri sert. Türkler öfkeli ve onlarla iş yapmak açısından zor bir dönem. Ancak biz hala bazı temel ortak çıkarların bulunduğuna inanıyoruz" diye konuştu. Bu gelişmeler özellikle döviz piyasasındaki gerginliği arttırıyor.
GÜMRÜK BİRLİĞİ GÜNCELLENİYOR - Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Gümrük Birliği konusunun 26 ve 27 Şubat tarihlerinde Bulgaristan'da düzenlenecek Avrupa Birliği Ticaret ve Ekonomi Bakanları Zirvesi'nde görüşüleceğini söyledi. Zeybekci, "Şu anda 160 milyar dolar dış ticaret yaptığımız, ihracatımızın yüzde 50'sini yaptığımız AB ile Avrupa'nın en büyük 5'inci ihracatçısı; Avrupa'nın da en büyük 4'üncü ithalatçısı olan Türkiye olarak, AB ile Gümrük Birliği güncellenmesi eğer bir rakam olarak verecek olursak 5 değerinde AB'nin menfaatine, 3 değerinde de Türkiye'nin menfaatinedir. Yapılan etki etki değerlendirmesine göre Gümrük Birliği güncellenirse, ki Türkiye ve AB bu değerlendirmeyi ayrı ayrı yaptırdı. Onlardaki çıkan sonuçlara göre Türkiye tek başına, Gümrük Birliği güncellendiğinde AB'nin artı büyümesine katkı veriyor" dedi. Evet Gümrük Birliği güncellenirse Türk ekonomisi çok büyük ivme kazanacak.
BİST'TE AVRUPA/AFRİN GERGİNLİĞİ - Borsa İstanbul Avrupa'daki sert satışlardan olumsuz etkilendi. Haftayı tahmin ettiğim gibi 113 bin 500 düzeyinde tamamladı. işlem hacmi 6 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. Bankacılık endeksi yüzde 0,25, holding endeksi yüzde 0,84 değer kaybetti. Çok sınırlı bir geri çekilme var. Sanayi üretimindeki büyük artış fiyatlanmadı. Zira Afrin operasyonu ile ABD-Türkiye ilişkilerinde yaşanan gerginlik belirsizlik meydana getiriyor. Bu hafta Çarşamba günü veri trafiği yoğunlaşıyor. Japonya'da 4. çeyrek büyüme (0.2 / 0,9); Almanya'da 4. çeyrek büyüme (0.6 / 2.3); Türkiye aralık dış ticaret açığı (7.5 milyar dolar); Euro bölgesi 4. çeyrek büyüme '0.6 / 2.7); euro bölgesi aralık sanayi üretimi (-0.1 / 4.2); ABD ocak TÜFE (0.3 / 1.9); ABD ocak perakende satışlar (0.2)... Cuma günü ABD'de ocak ÜFE (0.4 / 2.5) beli olacak. 15 ve 16 şubat'ta Çin'de takvime göre yılbaşı tatili var. Pazartesi günü Japonya kapalı. Endekste 112 bin 500 ana destek, 116 bin direnç konumuna geldi. Düşük seviyeleri alım fırsatı olarak kullanmak gerekiyor.
FAİZ ARTIŞ İHTİMALİ 3'TE KALDI - ABD senatosunda yeniden yapılan oylama ile bütçe kabul edildi, federal hükümetin tekrardan açılmasını sağlayarak olası bir krizin önüne geçilmiş oldu. New York FED Başkanı William Dudley faizlere ilişkin olumlu mesajlar verirken ekonominin gücü konusunda güveninin daha fazla yükseldiğini söyledi. Kansas City FED Başkanı Esther George ise 2018 yılı için 3 faiz artırımı beklediğini belirtti. Euro Bölgesi'nde ise dün açıklamalarda bulunan Avrupa Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyesi Peter Praet'in enflasyona dair açıklamaları önemli oldu. Faiz artış ihtimalinin 4 yerine 3 olarak telaffuz edilmesi euro dolar paritesini 1.2250 sentte tuttu. 1.2285 direncinin önemli olduğunu belirtelim. Buranın aşılmasıyla birlikte Euro lehine işlemler ağırlık kazanabilir. Bu durumda 1.2305, 1.2345 ve 1.2395 seviyeleri direnç olarak takip edilebilir.
DÖVİZDE GERGİN BEKLEYİŞ - ABD tahvil getirilerine baktığımızda; 10 yıllıklar 2.85, 2 yıllıklar ise 2,15 seviyelerine yakın fiyatlanmakta. Dolar endeksi ise 90 düzeyinde.. Afrina operasyonu ile ABD' ile yaşanabilecek sorunlar, 5 yıllık risk priminin 184 düzeyine çıkmasına yol açtı. Haftabaşında 159 seviyesinde olduğunu hatırlatırım. Döviz sepetinin 4.26 TL'ye yükselmesi olumsuz.. 12.02 güney Afrika randından işlem gören dolar bu hafta 3.80 – 3.83 TL aralığında hareket edecek görünüyor. ABD Dışişleri Bakanı ile yapılacak olan görüşme önemli. İki taraf da düşüncelerini birbirlerine anlatacak. Sonrasında Pentagon (ABD savunma bakanlığı) karar verecek. Bu konuda en yetkili kurum onlar, ne Beyaz Saray, ne Trump. Euro'nun parite desteğiyle 4.66 – 468 TL'de hareket edeceğini düşünüyorum. ABD tüm dünyanın destek verdiği Afrin operasyonunu durduracak güçte değil. Türkiye'nin isteklerini kabul etmek zorunda. Yerli yatırımcı yüksek seviyeleri satış fırsatı olarak kullanıyor. Kurlardaki artışın kalıcı olacağını sanmıyorum.
PETROLDE YÖN AŞAĞI DÖNDÜ - Son günlerde küresel petrol piyasasından gelen haber ve veri akışları ise petrol fiyatları üzerinde doğrudan etkili olduğu görülüyor Çin Sermaye Piyasaları Düzenleme Komitesin'den gelen açıklamada 26 Mart'tan itibaren vadeli ham petrol işlemlerine başlanacağı duyuruldu.. ABD üretimi ve stok verisinin artış göstermesinin yanı sıra açıklanan OPEC raporunda Nijerya ve Libya üretiminin kapasitenin üzerinde yer alması ile aşağı yönlü baskılandı. Baker Hughes Sondaj Kule sayısının bir haftada 765'ten 791'e çıktığı açıklandı. ABD'nin artan petrol ihracatı, enerji piyasasında dengeleri değiştirmeye devam ediyor. Çin'in son dönemde sürpriz bir şekilde ABD petrolünün önde gelen alıcılarından biri olması dikkat çekti Çin'in resmi rakamlarına göre, aralık ayında 25,55 milyar dolar olan ABD ve Çin arasındaki ticaret açığı, enerji ihracatındaki artışın etkisiyle ocak ayında 21,9 milyar dolara geriledi.ABD'de rekor düzeye ulaşan günlük üretim artışının ardından yaşanan bu gelişme petrol fiyatlarının düşüşünü hızlandırdı. Brent petrolün varil fiyatı 62 dolara indi. Petroldeki gerileme bizim için çok önemli. Benzinde 16 kuruşluk indirim devam ederse enflasyon olumlu etkilenecek.
ALTININ GÖZÜ ENFLASYONDA - ABD bütçe krizinden dolayısıyla hükümet kapanmaktan kurtuldu. FED Başkanları 3 faiz artırımı görüşlerini yinelediler. Ama 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler hala 2.85 düzeyinde.. Hedge fonlar düşük fiyattan aldıkları tahvilleri satmayı sürdürüyor. Bu gelişme altını 1315 dolarda tutuyor. Bu hafta Almanya ve Euro bölgesinde açıklanacak dördüncü çeyrek büyüme rakamları altın için önemli. Tahminleri aşan sonuçlar emtia fiyatlarıyla birlikte altını da olumlu etkileyecektir. Aynı şekilde özelikle ABD'de Perşembe ve Cuma günü belli olacak enflasyon (TÜFE – ÜFE) verileri altın için büyük önem taşıyor. Bakalım borsaları karıştıran enflasyonda beklenen artış yaşanacak mı? Burada iki yönlü bir hareket var. ABD'de TÜFE tahminlerin gerisinde kalırsa borsalar atağa kalkacak, dolar değer kaybedecek, altın yükselecek. TÜFE' tahminleri aşarsa altının korumacılık anlayışı ön plana çıkacak, yine yükselecek. 1320 dolar aşılırsa 1335 dolara çıkılacak. Burada tutunursa 1342 dolar hedef olacak. Altında alım yapanlar beklemede kalsın. Almayı düşünenler vakit kaybetmesin, diyorum. Kapalıçarşı'da 24 ayar külçenin gramı bu hafta 161 – 164 TL aralığında dalgalanacak.