Necmettin BATIREL
Ayı piyasası
Fed Başkanı Powell, enflasyonu merkez bankasının %2'lik hedefine düşürmenin durgunluk da dahil olmak üzere bir miktar acıya neden olabileceğini söyledi. Piyasalar, bu tür açıklamaları daha güvercin olarak yorumlayarak, Fed'in 0,75 yüzde puanı faiz artıracağına dair korkuları hafifledi Wall Street yükseldi, ama endeksler yılın en düşük seviyesinde. Avrupa borsaları tepki hareketiyle artıda kapandı. Twitter'ın piyasa değeri, Elon Musk'ın sosyal medya devini satın alma anlaşmasının askıda olduğunu açıklamasıyla 9 milyar dolar değer kaybetti Twitter hisseleri %10 geriledi. Musk, daha sonra anlaşmaya hala bağlı olduğunu söyledi, ama hisseler toparlanamadı. Dolar haftayı güçlü tamamladı. Altın düştü. 10 yıllık ABD tahvilinde faizler 2.92’de. Brent petrol 111, Bitcoin 29 bin 400 dolarda. Yeni haftada piyasaları hangi gelişmeler bekliyor?
“TÜRKİYE İLK ÇEYREKTE %7 BÜYÜDÜ”
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ekonomiyle ilgili önemli mesajlar verdi: “Tüm dünya fiyat artışları ve finansman zorluğu yaşanan bir dönem geçiriyor. İlk çeyrekte büyüme trendinin dengeli bir şekilde devam ettiğine işaret ediyor. Sanayi üretim endeksi ilk çeyrekte %10,2 artış gösterdi. İhracatta her ay rekorlar kırılıyor. Birikimli olarak 240 milyar doları aştık. Nisan ayında enerji hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı çok iyi. Toplam istihdam 30 milyon kişiye yaklaştı. Bu rakamlar ilk çeyrekte %6 - %7 gibi büyüme hızına ulaştığımızı gösteriyor. Cari açık sorununu kalıcı olarak çözeceğiz. Dövizi kur korumalı mevduat ile kontrol altına aldık. Konut kredilerinde fiyat yükseltenleri tesbit ettik. Bunların ensesindeyiz Enflasyonu tek haneye indirmek için bütün önlemleri alıyoruz alacağız”
MERKEZ BANKALARI SORGULANIYOR
Borsa İstanbul Cuma gününü artıda tamamladı, ancak hafta genelinde %1.6 kaybetti. Endeks kritik desteğin üzerinde 2419 puanla kapandı. İşlem hacmi 31.8 milyar liraya düştü. Bankacılık endeksi 0.25, turizm 1.33 geriledi. Çimento, gayrimenkul ve tekstil sektörleri %3’ün üzerinde prim yaptı. küresel ekonomik büyüme ve enflasyonist baskılara ilişkin endişeler devam ederken merkez bankalarının para politikalarına yönelik güveni de sorgulamaya başladı. Yurtdışı borsalar tatil sezonunun yaklaşmasıyla ayı piyasasına girmiş durumda. Yeni haftada Çin’de nisan sanayi üretimi perakende satışlar, Euro bölgesinde 1 nci çeyrek GSYHİ, Nisan TÜFE Lagarde’ın mesajları var. ABD’de nisan sanayi üretimi kapasite kullanım oranı ve FED Başkanı Powell’ın konuşması izlenecek. Yurtiçinde Mart cari hesap, Mayıs tüketici güven endeksi izlenecek. 19 Mayıs Perşembe günü piyasalar tatil dolayısıyla kapalı. Enflasyona endeksli ürünün büyüklüğü ve koşulları, düzeltme sürecini ve derinliğini belirleyecektir. BIST100’e rakip olacak bir enstrüman olmadığı görülürse toparlanma çok hızlı olabilir 2350 seviyesi destek, 2470 puan direnç haline geldi.
DOLAR NEDEN 5 YILIN ZİRVESİNDE?
Euro Mayıs ortasında 1.0350 sent ile 5 yılın yeni en düşük seviyesini gördü ve Ocak 2017'de 1,0341 sentlik dip seviyesine yaklaştı bunun ihlal edilmesi onu 20 yılın en düşük seviyesine getirecekti. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali enerji krizini derinleştirdiği, enflasyonu artırdığı ve büyümeyi yavaşlattığı için ortak para birimi Şubat ayından bu yana ağır baskı altında. Euro Bölgesi’nde sanayi üretiminin savaş nedeniyle daralmaya devam etmesi, euro/dolar paritesinde sert düşüşler getiriyor ABD için beklenenden daha sıcak bir enflasyon rakamı, Fed'in diğer büyük merkez bankalarından daha hızlı faiz artış sürecine girmesi dolardaki kazanımların zirveye çıkmasını sağladı.. Yatırımcılar şu anda ECB'nin hem Temmuz hem de Eylül aylarında faiz oranlarını 25 baz puan artırmasını ve yıl sonunda başka bir artış daha gerçekleştirmesini beklerken, Fed zaten kümülatif 75 baz puanlık iki kez faiz artırdı. Yeni haftada Avrupa ve ABD Merkez Bankası başkanlarının Salı günü yapacakları konuşma doların yönünü belirleyecek. Güvercin mesajlar 1.0412 sentle kapanan pariteyi yeniden 1.05 sente çıkarabilir.
CDS’LER NİYE ÇOK YÜKSEK?
Haftaya 14,97’den başlayan dolar/TL 15,56’ya çıkarak 20 Aralık sonrası en yüksek seviyeyi gördü. ABD’de Tüfe'nin ardından üfe'nin de beklenen düşüşü göstermemesi piyasalarda şahin Fed ve resesyon fiyatlamasını artırdı. Dolar göstergesi ise 104.48 ile 20 yılın zirvesine çıktı. Euro’daki kayıpların artmasıyla gelişen ülke paralarındaki oynaklık arttı. TL, yüksek enflasyon ve düşük faiz nedeniyle kırılganlaşırken Merkez Bankası farklı politika izliyor. Dolar haftayı 15.42 euro 16.02 TL ile tamamladı. En büyük problem CDS’lerde. Uluslararası kredi kuruluşlarının notumuzu kasten düşük tutması yüzünden 5 yıllık risk primi 693’e çıktı. Bu ne demek? Türk bankalarının yurtdışından borçlanmaları halinde 7 puan daha fazla faiz ödemeleri demek. İşte bu gelişme TL’nin baskı altında kalmasında büyük rol oynuyor. Nisan ayında %7,25 artan TÜFE’nin Nisan 2022 tarihli Merkez Bankası piyasa katılımcıları anketine göre; Mayıs ayında %2,86, 2022 yılı sonunda %46,44 ve 12 ay sonrasında %28,41 artması öngörülüyor.. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2022 sonunda 16,85, 12 ay sonrasında ise 17,84 olması tahmin ediliyor. Cari dengenin 2022 sonunda 27,5 milyar dolar, 2023 yılında ise 20,4 milyar dolar açık vermesi bekleniyor. GSYH büyümesinin 2022 ve 2023’de sırasıyla %4,2 ve %5,0 olacağı öngörülmektedir. Merkez Bankası %14 olan repo faizinde değişiklik beklenmiyor. Yani özetle enflasyonun yılsonunda %70 seviyesinde oluşacağı beklentisi tamamen asılsız
ALTIN BASKIDAN NASIL KURTULUR?
Doların aşırı yükselmesi altını olumsuz etkiledi. Ons Cuma günü 1798 dolara inerek 4 şubat sonrası en düşük seviyeyi gördü. Altın 1 haftada uluslararası borsalarda %14 değer kaybetti. ABD’de üretici ve tüketici enflasyonu Nisan ayında beklenen düşüşü gösteremedi. Yüksek kalan veriler nedeniyle FED’in bu yıl 2’den fazla 50’şer baz puanlık faiz artırımı fiyatlanınca dolar endeksi 104.48 ile 20 yılın zirvesine çıktı. Altın kapanışı cılız tepki alımıyla 1811 dolarla tamamladı. ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell, “Enflasyonun ne kadar zorlu olduğunun farkındayız. Verilerin beklentiler dışında gelmesi durumunda ise “daha fazlasını yapmaya da hazırız” dedi. İşte bu gelişme şu anda satın alınan faiz artış oranının daha da yukarı gideceği beklentisini güçlendirdi. Ons 1800 dolar desteğini kırarsa 1780 – 1765 – 1754 dolar desteklerini sırasıyla test edebilir. Yön aşağıyı gösteriyor. Altında alım yapmak için fiyatın dip yapmasını beklemek gerekiyor. Haftayı 900 lirayla tamamlayan gram altın kademeli olarak 880 liraya inebilir.