Necmettin BATIREL
28 milyar dolarlık keşif
ABD’de açıklanan veriler küresel borsaların yönünü belirliyor. Yüksek çıkan göstergeler FED’in politika değişikliğine gideceği beklentisini oluşturuyor, endeksler eksiye düşüyor.
Tahminlerin altındaki veriler mevcut uygulamanın devam edeceğini gösteriyor, endeksler yükseliyor. ABD’de özel sektör istihdamı Mayıs’ta 978 bin artınca ilk alternatif gündeme geldi, borsalar düştü, dolar değer kazandı.
Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam 559 binle beklenti altında kalınca hisse senetleri yükseldi, dolar değer kaybetti, altın toparladı. Peki yeni haftada piyasaları hangi gelişmeler etkileyecek.
DOĞALGAZIMIZ 2023’TE DEVREDE
Türkiye yeni enerji müjdesiyle büyük moral kazandı. Zonguldak'ta Filyos Limanı'nın açılışını yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan “150 yılllık hayalimiz gerçekleşti, 13 geminin aynı anda yanaşabileceği proje ile dünyaya açılacağız ihracata çok katkı sağlanacak. Milletimizle yeni bir müjdeyi daha paylaşıyoruz. Fatih Sondaj Gemimiz, Sakarya Amasra-1 kuyusunda 135 milyar metreküplük (28 milyar dolarlık) doğalgaz keşfi yaptı. Böylece toplam rezerv 540 milyar metreküpe ulaştı. Doğalgaz kullanıma hazır hale geldiğinde ekonomimize büyük katkı sağlayacaktır, diye konuştu.
Türkiye’nin 12 yıllık doğalgaz ihtiyacını karşılayacak keşif, 2023’de kullanıma hazır hale gelecek.
MOODY’S DE GÜNCELLEMEDEN KAÇTI
29 Mayıs’ta Türkiye’nin kredi notunu güncellemekten kaçan uluslararası kredi kuruluşu Standard and Poor’s’un ardından Moody’s de aynı yolu izledi. reyting takviminde belirtilen 4 Haziran 2021 itibarıyla Türkiye’nin kredi notu ve görünümüne ilişkin güncelleme yapılmadı. Amerikan menşeli bu iki kredi kuruluşunun neden güncelleme yapmadıkları ortada. 2021’in ilk çeyreğinde %7 ile rekor büyüme gösteren Türk ekonomisiyle ilgili mutlaka pozitif değerlendirme yapılması gerekiyordu.
Tamamen siyasi amaçla, böyle bir değerlendirme yapmaktan kaçtılar. Mızrak çuvala sığmaz. Bakalım ikinci çeyrekte çift haneli büyümeyi gördüklerinde ne yapacaklar. S&P, Türkiye'nin döviz cinsinden kredi notunu "B ", yerel para birimi cinsinden kredi notunu "BB-" ve kredi notu görünümünü ise "durağan" olarak değerlendiriyor.
Moody's, Türkiye'yi "B2" kredi notu ve "negatif" görünümle değerlendiriyor. S&P Türkiye’yi yatırım yapılabilir ülke sınıflamasında 4 kademe, Moody’s 5 kademe altında tutuyor.
BİST’TE MADENCİLİK COŞKUSU
Borsa İstanbul haftayı 1432 puanla artıda tamamladı. İşlem hacmi 14.3 milyar lira oldu. Bankalar 0.74 yükseldi, Büyük enerji keşfinin açıklanması Madencilik sektörüne 3.07, inşaat sektörüne 2.88 prim yaptırdı. En büyük kayıp 1.73 ile turizmde yaşandı. ABD’de enflasyonist baskıların devam etmesine karşın beklentilerin altında kalan tarım dışı istihdam verisi risk iştahını artırarak pay piyasalarını destekledi.
Yeni haftada yurt içinde sanayi üretimi, iş gücü istatistikleri, Merkez Bankası beklenti anketinin takip edilecek. yurt dışında ise Avrupa Merkez Bankası faiz kararı, Euro Bölgesi'nde büyüme, enflasyonun seyri açısından büyük önem taşıyan ABD’de Mayıs ayı TÜFE rakamları dikkatle izlenecek. Beklenti aylık 0.4, yıllık 4.7 artış olacağı şeklinde. Endekste 1390 puan destek, 1440 ve 1470 seviyelerinin direnç konumunda. Hisse senetleriyle ilgili teknik analizi Pazartesi sabahı aktaracağım.
İSTİHDAM AZALDI, DOLAR ZAYIFLADI
Euro bölgesinde Nisan ayında perakende satışlar %3.1 daraldı ama yıllık bazda %23.9 arttı. ABD’de mayıs ayında Tarım Dışı İstihdam 559 bin artış ile 650 bin artış beklentisinin altında kaldı. İşsizlik oranında %5,8 oranına gerilerken ortalama saatlik kazançlar yıllık bazda beklenti üzerinde geldi.
İstihdam verileri öncesi 90.53 düzeyine çıkan dolar endeksi sonrasında 90.12 düzeyine gerileyince 1.2111 sente düşen Euro dolar paritesi de 1.2170 sente yükseldi. parite bu bölge üzerine kırması halinde 1.2222 ve 1.2266 seviyeleri sonraki direnç bölgeleri olarak ön plana çıkiyor.
TL’DEKİ KAYIPLAR GERİ KAZANILDI
ABD Hazine tahvili faizlerindeki yükselişle 8,75'e kadar tırmanan dolar/TL, beklentilerin altında gelen ABD tarım dışı istihdam verisi sonrasında 8,64'e kadar geriledi, kapanışı 8.66 TL ile gerçekleştirdi, Euro 10.54’ten işlem gördü. 10 yıl vadeli ABD Hazine tahvili faizi haftaya yüzde 1,59 seviyesinde başladıktan sonra 2 baz puana yakın yükselerek yüzde 1,61 seviyesine çıktı, kapanışta 1.55’e döndü.
Merkez Bankası Başkanı Şahab Kavcıoğlu'nun mevcut duruşun süreceği şeklindeki açıklaması kurların zirveden dönmesinde etkili oldu. Mayıs enflasyondaki düşüşün, faiz indirim endişelerini canlandırması TL'de değer kayıplarını da beraberinde getirdi ancak Kavcıoğlu’nun muhtemel faiz indiriminin ancak Eylül sonunda gerçekleşeceğini ifade etmesi tansiyonu düşürdü.
Yeni haftada Merkez Bankası beklenti anketi ve Nisan sanayi üretimi (yıllık 12.5 artış) kurların yönünü belirleyecek. Dolarda 8.80 direnç, 8.60 TL destek oldu. 5 yıllık iflas sigorta risk primi 400 düzeyinde.
ALTIN 1900 DOLARI AŞACAK MI?
Amerika’da açıklanan istihdam verileri altın aşağı yukarı dalgalandırdı. Perşembe günü özel sektör istihdamının tahminlerin çok üzerinde gelmesi doları güçlendirdi, onsu 1860 dolara indirdi. Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam 559 binle 650 binlik beklentiden kötü geldi, onsu 1892 dolara çıktı.
Piyasalar büyüme ve istihdam odaklı fiyatlama ile dolar satışı yaparken dolar endeksi 90,0 tabanına geriledi. Saatlik kazançların hem aylık hem de yıllık bazda yükselmesi enflasyon farkı olduğu için önemli, ancak şimdilik fiyatlama istihdam ağırlıklı olduğu için dolar geriliyor.
Ons altın ise kayıplarının yarısını sildi. Gümüş de dolardaki düşüşle %1,5’e yakın primlenerek 27.80 dolara yükseldi.
Yeni haftada ABD’de açıklanacak olan Mayıs TÜFE’si eğer yıllık 4.7’lik tahminden kötü gelirse altın 1900 doları aşar, eğer yıllık TÜFE 4.7’ ve üzerine çıkarsa altın 1850 dolara döner. Ancak nisan ayında Amerikalıların kişisel gelirlerinin %13.6 azalması Mayıs’ta tüketimin azalacağının habercisi..
Altında yön yukarıyı gösteriyor. Kapalıçarşı’da 526 lira ile kapanan 24 ayar külçenin gramı, yeni haftada 530 lirayı aşabilir.