Küresel borsalar haftayı Meksika şokuyla tamamladı. ABD Başkanı Trump, yasa dışı göçmenlerin Meksika üzerinden ABD'ye girişini engellemek için, %5 gümrük vergisi koyduklarını açıkladı. Trump'ın açıkladığı vergi, göçün Meksika tarafından durdurulmaması durumunda her ay yüzde 5 artacak ve Ekim ayında yüzde 25'lik tavan seviyeye çıkacak. Bu gelişme Wall Street'te ekonomik büyümenin olumsuz etkileneceği gerekçesiyle sert satışla karşılandı. Avrupa'daki kayıplarda da aynı tablo yaşandı. Meksika darbesi ve Çin'in ABD'ye misilleme yapacağı endişeleri hisse senetlerinden kaçışı hızlandırdı. Evet şimdi ayrıntılara bakalım.
OTOMOTİV ENDÜSTRİSİNE DARBE - Öncelikle Türkiye piyasaları yeni haftada Ramazan Bayramı tatili dolayısıyla 3.5 gün açık kalacak. 1 Haziran yarım gün.. 7 Haziran Cuma günü açık. Evet Trump'ın göçmenleri öne sürerek aldığı karar ABD iş dünyasında bomba etkisi meydana getirdi.Amerikan otomobil fabrikaları, otomobillerini veya kamyonlarını inşa etmek için Meksika parçalarına dayanıyor. Bu yüzden Başkan Donald Trump'ın Ekim ayına kadar% 25'lik Meksika'dan yapılan ithalatlara vergi uygulama tehdidi ABD'nin otomotiv endüstrisine çok ağır bir darbe indirecek. Otomotiv endüstrisi milyarlarca dolar zarara uğrayacak, ABD'de maliyetler artacak.Meksika Devlet Başkanı, ABD Başkanı Trump'ın açıkladığı yeni tarifeleri uygulamaya koyması halinde bunun bir felaket olacağını ve bir çatışma içinde olmak istemediklerini söyledi.Dow jones sanayi endeksi %1.4 gerileyerek ocak ayından bu yana ilk defa 25 bin puanın altına indi.
TÜRKİYE RESESYONDAN KURTULDU - Türkiye büyüme rakamı, 2019 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 2.6 azaldı. Ancak ilk çeyrekte büyüme hızı %1.3 artarak, teknik resesyondan çıktı. ana kalemler altındaki tarım sektörü toplam katma değeri yüzde 2.5 arttı, sanayi sektörü yüzde 4.3 ve inşaat sektörü yüzde 10.9 azaldı. Hane halkı nihai tüketim harcamaları yüzde 4,7 azalış kaydederken mal ve hizmet ihracatının yüzde 9.5 artması ve tüketime bağlı olarak mal ve hizmet ithalatının yüzde 28.8 azalması dikkat çekti. Dış ticaret açığında daralma devam ediyor. ihracat Nisan ayında, 2018 yılının aynı ayına göre yüzde 4.6 artarak 14 milyar 480 milyon dolar, ithalat yüzde 15.1 azalarak 17 milyar 462 milyon dolar olarak gerçekleşti. Buna göre Nisan ayında dış ticaret açığı yüzde 55.6 azalarak 2 milyar 982 milyon dolara geriledi. Merkez Bankası Finansal İstikrar Raporunda mal ve hizmetler ihracatının katkısıyla cari dengede iyileşmenin sürmesinin beklendiği vurgulandı.
S400'LER İÇİN ORTAK ÇALIŞMA GRUBU - Türkiye ve Amerika arasında S-400 krizinin aşılması çabaları sürerken hem Türk hem de ABD basınında bir iddia yer aldı. Amerikalı ve Türk yetkililere göre ABD Başkanı Donald Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan Ankara'nın Rusya'da satın aldığı S-400 füze sistemleri konusunda çalışma grubu oluşturulması için uzlaştı. İki lider geçtiğimiz günlerde bir telefon görüşmesi yapmış ve görüşmede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan S-400'ler konusunda Türkiye'nin çalışma grubu önerisini yinelemiş, Trump'ın bu öneriye sıcak baktığı belitilmişti. Ancak ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Washington'un Türkiye'nin S-400'lerle ilgili ortak çalışma grubu kurma önerisini kabul ettiğine yönelik iddialar yalanladı. Türkiye ve Amerika'nın S-400'lere ilişkin ortak çalışma grubu konusunda uzlaştığına ilişkin haberler Türkiye'de 2016 yılında önce terör örgütüne üye olmak sonra da terör örgütüne yardım etmekle suçlanan eski NASA çalışanı Serkan Gölge'nin ev hapsine alınmasının ardından geldi. ABD Başkanı Trump Serkan Gölge konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan'a kameralar önünde yaptığı açıklamada teşekkür etmişti.
YATIRIMCIYA YARGI GÜVENCESİ - Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı yargı reformuyla yatırımcıya verilen yasal güvenceler, idari yargılamaların sadeleşmesi, insan kaynaklarının nicelik ve niteliğinin artması devrim niteliği taşıyor. Çevre, imar ve enerji gibi alanlarda davaların daha hızlı ve etkin yürütülmesini sağlamak için özel mahkemeler kurulacak. Reform düzenlemesiyle ceza ve hukuk hâkimleri mesleğin başında ayrılacak, alanlarında uzmanlaşacak. Uzun yıllar süren, hem vatandaşı hem de devleti mağdur eden imar davaları hızlı bir şekilde tamamlanacak. Örneğin kamulaştırma gibi konularda iki tarafın zarara uğraması önlenecek. Yargı sisteminin güçlendirilmesiyle küresel yatırımcıya da hukuki güvence sağlıyor. Yatırımcı hakları, kurumsal yönetim ilkeleriyle şeffaf, âdil ve teşvik edici uygulamalarla güçlendiriliyor. Adalet teşkilatının bilişim sistemi yurt dışı temsilcilikleriyle entegre edilecek. Yurt dışındaki Türk vatandaşlarının hukuk davalarında bilişim sistemi üzerinden beyanlarının alınması sağlanacak.
BİST YÜKSELİŞ TRENDİNE GİRDİ - Borsa İstanbul haftayı yurtdışından pozitif ayrışarak artıda tamamladı. Endeks 90 bin 590 puana çıkarak kritik direnci aştı. Uzun tatil öncesi yatırımcıların hisse senetlerinde pozisyonlarını arttırmalarının temelinde ilk çeyrekte %1.3'lük büyüme hızının büyük payı var. Yaşanan olumlu gelişmeler, ABD ile gerginliğin azalması, S400 olayının 23 Haziran seçimlerinden sonraya kalması, cari açıktaki daralma ve kurların spekülatif yükselişine izin vermeyen önlemler, hisse senedi piyasasının rahatlamasını sağladı. Yabancı yatırımcılar özellikle banka hisselerindeki pozisyonlarını arttırdı. Ramazan Bayramı dolayısıyla bizim 3.5 gün kapalı olacağımız haftada kritik önemi yüksek veriler açıklanacak. Türkiye pazartesi günü yarım gün açık. Mayıs ayı enflasyon rakamları ve imalat endeksi var. Çin'de mayıs imalat ve hizmet endeksleri, Euro bölgesinde Mayıs TÜFE, imalat bileşik/hizmet endeksleri, nisan perakende satışlar, birinci çeyrek GSYHİ, Avrupa Merkez Bankasının faiz kararı açıklanacak. ABD'de şirketlerin üretim endeksi, Nisan fabrika siparişleri, mayıs özel sektör istihdamı ile tarım dışı istihdam, ortalama saatlik gelir (yıllık/mayıs) izlenecek. Almanya'da yıllık ihracat/ithalat rakamları, nisan sanayi üretimi ve fabrika siparişleri belli olacak. 7 Haziran Cuma günü Türkiye'de piyasalar açılacak. 87 bin 500 destek, 91 bin 500 direnç oldu. Piyasada endeksin 95 bine doğru ataklarını devam ettireceği beklentisi hakim.
DOLAR KAZANCINI KORUYAMADI - Euro bölgesinde Almanya'da Perakende Satışlar Nisan'da %2 daralarak 0.4'lük artış bekentisinden çok kötü geldi. İtalya tarafından açıklanan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 1. Çeyrekte yüzde 0.1 ve Tüketici Fiyat Endeksi yıllık bazda yüzde 0.9 ile beklentilerin altında kalmasına rağmen resesyondan çıkışın göstergesi olarak nitelendirilip Euro üzerinden baskıyı azalttı. ABD-ÇİN ticaret müzakereleriyle ilgili gelen haber akışları küresel tarafta risk iştahını arttırarak dolar varlıklarından çıkışa neden oldu ve paritedeki yukarı yönlü atakları destekler nitelikteydi. ABD tarafında UNisan ayında kişisel gelirler 0.5, giderler 0.3 artarak tahminleri aştı. Michigan Üniversitesi Tüketici Güven endeksi Mayıs'ta 100 puana geriledi. Beklenti 102'ydi. ABD'nin Meksika'ya %5 vergi uygulama kararı doları olumsuz etkiledi. 1.1135 sente düşen parite haftaya 1.1172 sentle tamamladı. Yeni haftada ABD'de açıklanacak istihdam verileri doları etkileyecek. Teknik olarak 1.1150 sent üzerinde tutunduğu sürece 1.1200 – 1.1230 sent aralığı hedef olacak.
TÜRK LİRASINDA İSTİKRARLI YÜKSELİŞ - Döviz cephesinde iyimserlik güçlendi. Türk Lirası yaşanan olumlu gelişmelerle haftayı %4 değer kazanarak tamamladı. S400 olayındaki gelişmeler, birinci çeyrek büyüme verisinin artıya ulaşması, cari açıktaki daralma, Merkez Bankasının Finansal İstikrar Raporunda ekonomide dengelenmenin devam ettiğinin vurgulanması kurların gevşemesinde önemli rol oynadı. Türk Lirası alternatif para birimlerinden pozitif ayrıştı. ABD'de de zayıf veriler ve ticaret görüşmelerinin ekonomiye olumsuz etkilerinin daha fazla dile getirilmesi Dolar kanadını baskılamakta. Öyle ki bu söylentiler dahilinde artık FED üyelerinin de sabır haddinden ihtiyatlı bir hale büründüğü ve daha fazla faiz indirimini konuşmaya başladıkları görülmekte. Yeni haftanın ilk günü açıklanacak enflasyon rakamlarını tahminlerin gerisinde kalması halinde 5.83 TL ile kapanan dolar 5.65 – 5.70 TL aralığına dönebilir. Bu durumda 6.53 TL'deki euro 6.45 – 6.50 bandına inecektir.
BRENT PETROL 61 DOLARA DÜŞTÜ - Trump'ın Meksika'dan yapılan tüm ithalata ilk etapta yüzde 5 gümrük tarifesi uygulanması ve göçmen sorununun çözülmemesi durumunda tarifelerin artarak devam edileceği kararı, global ekonomik büyüme için endişeleri yeniden ön plana çıkarırken petrol talebinde de yaşanacak azalmaya bağlı olarak piyasayı aşağı çekti. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus, İran yaptırımlarına ilişkin herhangi bir muafiyet söz konusu olmadığını belirterek Başkan Donald Trump ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun politikası İran'ın petrol satışlarını sıfıra indirmek olduğunu dile getirdi. ABD haftalık ham petrol stokları 282 bin varil azalsa da beklentilerden az düştüğü görüldü. ABD'de günlük üretim 12.3 milyon varille rekor düzeye ulaştı. Baker Hughes sondaj kuyu sayısı geçen hafta 797'den 800'e çıktı. Brent petrol haftayı 61 dolara inerek tamamladı. 62 dolar direnci kırıldığı için 58 dolara kadar geri çekilme potansiyeli oluştu. Petroldeki düşüş yurtiçi piyasalarda son derece olumlu algılanıyor.
ONS YÜKSELDİ, GRAM ALTIN BEKLEDİ - ABD-ÇİN ticaret savaşlarında ABD Başkan Yardımcısı Pence'den gelen haber akışlarıyla Trump ve Xİ G20 zirvesinde görüşme planladıklarını belirtse de ABD Dış işleri bakanı Mike Pompeo'nun Huawei için halen tehdit unsuru oluşturduğunu söylemesi ticaret gerginliğini arttırdı. Ayrıca Çinli teknoloji devi Huawei'nin ABD ile güvenlik krizinde görüşmeleri sonlandırdığını ve ABD vatandaşı olan çalışanlarının işlerine son vererek ülkelerine göndermesi bu gerginliği destekledi. Çin'in 60 Milyar Dolarlık vergiler 1 Haziran'dan itibaren uygulamaya başlandı. Çin ayrıca ABD'nin 17 eyaletinin en büyük gelir kaynağı olan soya fasulyesi alımını durdurdu. Bu gelişmeler yatırımcıların güvenli limana koşmalarını sağladı. 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler 2.14 düzeyine indi dolar endeksi 97.67'ye geriledi. Altın bu gelişmeden olumlu etkilendi, ons 1304 dolara tırmandı. Yeni haftada uluslar arası borsalarda gergin hava artarak devam edecek görünüyor. Ons 1300 dolar üzerinde tutunursa 1310 – 1315 dolar dirençlerine test edecek görüntü içinde. Kapalıçarşı'da gram altın dolar serbest piyasadaki gerilemesinden dolayı atak yapamıyor. Fiyat yeni haftada 243 – 246 lira bandına kalabilir. Herkese iyi haftasonları diliyorum..
