Wall Street'in ana endeksleri, yüksek enflasyon işaretleri ve olumsuz bir mahkeme kararının ardından Apple hisselerindeki düşüşün etkisiyle haftayı ekside tamamladı. Apple ile Epic Games arasındaki davada yargıç, Apple'ın uygulama içi satın alma sistemleri dışında yöntemlere izin vermesine hükmetti. Apple hisseleri %2 düştü. Avrupa Merkez Bankası'nın pandemi dönemi tahvil alımlarında yavaşlama sinyali vermesi sonrası sıkı para politikalarından kaynaklanan riskler ön plana çıktı. Endeksler Londra dışında ekside kapandı. Küresel risk iştahının azalmasıyla dolar, diğer ülke para birimleri karşısında değer kazandı. İçeride ise Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun odağın manşet enflasyondan çekirdek enflasyona çevrildiğini söylemesi kurlarda yukarı yönlü hareketi destekledi, BİST’ 1438 puana geriledi. Yeni haftada piyasaları hangi gelişmeleri satın alacak?
BİTCOİN AYI PAZARINA MI GİRDİ?
21 Temmuz’da 29.300 dolar seviyelerinden tırmanışa geçen Bitcoin, 7 Eylül Salı günü 52.920 doları gördü. Yaklaşık 1.5 ayda yüzde 80’e yakın değer kazanan Bitcoin’in yükselişinde El Salvador’un kripto parayı yasal para birimi olarak kullanma kararı alması etkili oldu. Ama Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya’nın Bitcoin’i bir ödeme sistemi olarak tanımaya hazır olmadığını belirterek, “Bu tür kısmi para birimlerini mali araçlarla bir tutmak ekonomik sisteme yalnızca zarar verir.” Sözünün ardından haftayı 44 bin 900 dolara inerek tamamladı. Dünya ülkeleri kripto paraları merkez bankalarının kontrolünde kullanımını sağlamak için yasal düzenleme hazırlığında. Ancak henüz bu konuda atılmış kesin bir adım yok. Yatırımcılar fiyatlardaki büyük oynaklık karşısında işlem yapmakta zorlanıyor. 42 bin dolar kırılırsa 38 bine inilecek. 55 bin dolar direnci aşılırsa 60 bine çıkılacak analizleri var, ancak bunlar güven vermiyor.
SANAYİ ÜRETİMLERİ YÖN VERECEK
Borsa İstanbul geçen hafta 29 puan düştü, endeks 1438 puana indi. İşlem hacmi 11 milyar lira oldu. Bankacılık endeksi 1.54 geriledi. Telekom 1.97, ulaştırma 1.92 ile en çok kaybeden sektörler oldu. Bilgi teknolojileri 1.21 primle kapandı. yeni tip koronavirüs varyantlarının ekonomik toparlanmaya zarar vereceğine ilişkin endişeler ve para politikalarına yönelik belirsizlikler olumsuz algılandı. Bankacılık hisseleri önderliğinde 1440 desteğini kıran endekste gözler hem global ekonomiye ilişkin gelişmelere hem de Merkez Bankası’nın 23 Eylül’deki faiz kararına çevrilmiş durumda. 22 günlük ortalamaya denk gelen 1453 altında kapanış gerçekleştiren endekste satışların devamı halinde 50 günlük ortalamaya denk gelen 1413 ve 1400 seviyesi destek olarak izlenecek. yükselişlerde 1453, 1470 ve 1490 seviyeleri direnç oldu. Yeni haftada yurtiçinde Temmuz dış ticaret açığı, sanayi üretimi, pazartesi günü açıklanacak. Euro bölgesinde Temmuz sanayi üretimi Ağustos TÜFE, belli olacak ABD’de Ağustos TÜFE, sanayi üretimi kapasite kullanım oranı, ve perakende satışlar izlenecek. Özetle yeni haftada büyümenin öncü göstergesi sanayi üretim rakamları piyasaları yönlendirecek.
ABD’DE MALİYETLER 10 YILIN ZİRVESİNDE
Delta varyantının küresel büyümeyi olumsuz etkileyebileceği ve parasal teşviklerin geri çekilebileceği beklentileri döviz piyasalarında da etkili oldu.Küresel risk iştahının azalmasıyla dolar, diğer ülke para birimleri karşısında değer kazandı. ABD’de ÜFE tedarik zincirinde yaşanan sıkıntıların üretim maliyetlerini artırmasıyla Ağustos’ta tahminlerin üzerinde arttı.aylık bazda yüzde 0.7 yıllık bazda yüzde 8.3 ile 2010’dan beri en büyük yıllık artışı kaydetti. Çekirdek ÜFE aylık beklentiye paralel yüzde 0.6, yıllık yüzde 6.7 arttı. Üretim hattındaki sıkıntılardan hammadde sıkıntılarına kadar birçok etken üretici maliyetlerini artırdı.Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester enflasyonun bu sene yüksek kalabileceğini, risklerin de yukarı yönlü olduğunu söyledi. İngiliz ekonomi yayını Financial Times’ın Chicago Booth School Business’ın Küresel Piyasalar İnisiyatifi (IGM) ile birlikte gerçekleştirdiği bir ankette ekonomistler ABD Merkez Bankası’nın pandemi dönemi parasal genişleme programını çok hızlı şekilde küçülteceğini ve yüksek enflasyon nedeniyle 2022 yılında faizleri artırmaya başlayacağını öngördü...dolardaki kazanımlar arttı, parite 1.1814 sente geriledi. Yeni haftada ABD ve Euro bölgesindeki sanayi üretim rakamları tahminleri aşarsa 1.1770 sente inilecek. Beklentilerin altındaki rakamlar karşısında gevşek paraya devam edilecek, 1.1850 sent aşılacak.
FİYAT ARTIŞLARI SONA ERECEK
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "İnşallah enflasyonu en kısa sürede kontrol altına alarak raflardaki, tezgahlardaki, etiketlerdeki fahiş fiyat artışlarının önüne geçeceğiz. Hem maliyetlerdeki yükselişle hem fırsatçılarla mücadele ederek milletimizin refah seviyesini daha da yukarılara taşıyacağız." Dedi.. Merkez Bankasının değerlendirmesine göre gıda enflasyonundaki yükselişte taze meyve ve sebze fiyatlarının etkisi belirgin olurken; dünyada ve Türkiye'de etkili olan tarımsal kuraklık tüketici gıda fiyatlarını olumsuz yönde etkiledi. Üretici enflasyonu sadece bizde değil tüm dünyada rekor kırıyor.. Çin’de Ağustos ayında yıllık bazda TÜFE 0.8 artarken ÜFE %9.5 yükseldi. ABD’de yıllık 8.3’e tırmandı. Avrupa’da da aynı tabloyu görüyoruz. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü' küresel gıda fiyatlarının son 10 yılın tepe noktasına ulaştığını açıkladı. Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu; “bundan sonra manşet enflasyon yerine gıda ve enerjinin hariç tutulduğu çekirdek enflasyonu esas alacağız” ifadesinde son derece haklı. Gıdadaki artış bize özgü değil. 23 Eylül’deki para politikası kurulu toplantısında ya faiz indirimine gidilecek, ya da karar metnindeki ifade, çekirdek enflasyon odağına uygun şekilde değiştirilerek indirimin önü açılacak. Döviz cephesi bu gelişmeye sınırlı tepki verdi. Dolar haftayı 8.47, Euro 10.00 TL ile tamamladı. Pazartesi günü açıklanacak Temmuz ayı cari açık rakamları tahminlerin gerisinde kalırsa kurlar gevşeyecek.
ALTIN YUKARDA TUTUNAMADI
ABD’de 10 yıllık tahvil getirisinin 1.38’i aşarak 14 Temmuz sonrası en yüksek seviyeye çıkması ve dolar endeksindeki artışla 1782 dolara gerileyen ons, Avrupa merkez bankasının tahvil alımında yavaş kısıtlamaya gidileceğini açıklamasının ardından 1804 dolara yükseldi. Ancak ABD’de ÜFE’nin yıllık bazda 8.3’le 10 yılın zirvesine çıkması etmesi TÜFE’de belirgin bir geri çekilme ihtimalini zayıflattı ve buna bağlı Fed’in de sıkılaşma adımını çok uzatmayacağı düşüncesi arttı. Bu gelişmelere bağlı fiyatlama ile ons altın kazançlarını son saatte geri verdi ve yeniden 1787 dolara inerek haftayı tamamladı. Gelecek hafta açıklanacak enflasyon verisi gerek Fed’in 21 – 22 eylülh toplantısı için gerekse altının kısa vadeli fiyatlaması için önemli Teknik seviye olarak ise 1800 dolar pivot bölgenin altında 1780-1775 bölgesi destek olarak izlenecek. Son atağında aşılamayan 1840 dolar ise önemli direnç oldu. Kapalıçarşı’da 24 ayar külçenin gramı, yeni haftada 485 – 488 lira bandında hareket edecek görünüyor.
