Küresel borsalar haftayı karışık tamamladı. Avrupa artıda, Wall Street yatay kapandı. Başkan Trump ABD ile Çin arasında Eylül ayındaki görüşme planı devam ediyor dedi, ancak Pazar günü yürürlüğe girecek Çin'den ithal edilen 110 milyar dolarlık ürüne uygulanacak ek gümrük vergilerinin geri çekileceği işareti vermedi. Oysa Çin Perşembe günü 75 milyar dolarlık ABD ithal ürününe uygulayacağı vergileri yılsonuna ertelemişti. Almanya'da konut sektöründeki iyileşme, İtalya'da hükümet krizinin sona ermesi Avrupa borsalarını olumlu etkiledi. Dolar euro karşısındaki kazanımlarını arttırdı. Altın zayıf kaldı. ABD'de Baker Hughes sondaj kuyu sayısının geçen hafta 916'dan 904'e gerilemesi Brent petrolü 59 dolara indirdi. Yeni haftada özellikle yurtiçinde açıklanacak kritik verilerle yaşanacak gelişmeler piyasaları hareketlendirecek.
EKONOMİDE KRİTİK HAFTA - Gelecek hafta yurtiçinde çok önemli veriler açıklanacak. Pazartesi günü ikinci çeyrek büyüme rakamı belli olacak. İlk çeyrekte %2.6 daralan Türk ekonomisi ikinci çeyrekte ilk çeyreğe göre 0.6 büyüyecek, ancak yıllık bazda %2 daralacak. Yalnız üçüncü ve dördüncü çeyrekte kredi faizlerindeki düşüş ve sanayi üretimindeki artışla büyüme hızında pozitif bir tabloyla karşılaşacağımız kesin.. Temmuz'da TÜFE'nin aylık %1.30, yıllık 15.51 artacağı tahmin ediliyor. Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal uyguladıkları sıkı para politikasıyla enflasyon görünümünde iyileşmenin devam ettiğini, söyledi. Eylül ayında tek haneyi göreceğiz. Enflasyondaki düşüş faizlerin düşmesini sağlıyor. Yeni haftadaki en önemli gelişme, Türkiye'nin dengelenme yılı olarak nitelenen 2019'a ilişkin ilk resmi değerlendirme raporu niteliğini taşıyan Yeni Orta Vadeli Ekonomik Programın açıklanması olacak. Rakamlar revize edilecek, yol haritası belli olacak.
ABD İLE YENİ TİCARİ DÖNEM - Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Başkan Trump ile yaptığı telefon görüşmesinde Türkiye ile ABD arasındaki ticaret hacminin 100 milyar dolar seviyesine çıkarılması konusunda kararlı duruşları hemen etkisini gösterdi. ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross, 6 Eylül'de Ankara'ya geliyor. Cumhurbaşkanı'nın Moskova'ya 27 ağustos'ta yaptığı ziyaret sonrası yaptığı açıklamada, Amerika'nın vermediği F-35'lerin yerine Rus SU-57 uçaklarını "neden tercih etmeyelim" demişti. Ancak Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu'ndan konuya ilişkin gelen açıklama ABD'yi rahatlamışa benziyor. Çavuşoğlu "Savaş uçağına ihtiyacımız var. F-35'leri alamazsak yeni alternatifler ararız ama bunu tercih etmeyiz" dedi.ABD Ticaret heyeti Türkiye ile önemli anlaşmalara imza atarak artı puan kazanmak istiyor. Yabancı sermaye için büyük referans olacak bu gelişme, piyasalardaki iyimserliği arttıracaktır.
TLREF UYGULAMASI BAŞLADI - Bankaların kredi maliyetlerini düşürmek için Türk Lirası Gecelik Referans Faiz oranı oluşturuldu. Böylece bankalar uzun vadeli sabit faizli TL sağlamak için yurtdışında milyarlarca dolar tutmak zorunda kalmayacak. Finans sistemi, değişken döviz faizine değil, Türk Lirası Referans faizine bağlı olarak kaynakları daha etkin kullanacak. Bankaların daha ucuz kredi bulması otomatik olarak kredi faiz oranlarının düşmesi anlamına geliyor. İlk adımı Ziraat Bankası attı, TLREF i kullanarak 750 milyon liralık 1 yıl vadeli 3 ayda bir dönemsel faiz ödemeli ilk tahvil ihracını gerçekleştirdi. Faiz riskinin yönetilmesini sağlayan ve değişken faizli kredilerin de önünü açan TLREF'e bankalar yoğun ilgi gösterdi. 1 günde 1.3 milyar liralık ihraç yapılırken, kısa vadede 5 milyara ulaşılması bekleniyor
NE İŞE YARAYACAK? * Bankaların faiz riskini döviz likiditelerini kullanmadan yönetmeleri sağlanacak. * Döviz ile TL anapara takas edilmeyeceğinden dolarizasyon azalacak.* Değişken faizli kredilerin önü açılacak.* Şirketlere yabancı para yerine uzun vadeli TL kredi kullandırılması mümkün olacak. * Reel kesimin toplam kur riski azalacak. * Şirketler faiz takas işlemleri yaparak bilanço yapılarına göre sabit ve değişken faiz arasında tercih ve geçiş yapabilecek.* Tüketim ve yatırım talebi kur ve faiz dalgalanmalarından çok daha az etkilenecek.* Ekonomik aktivitedeki oynaklık azalacak.
BİST'TE İYİMSERLİK GÜÇLENDİ - Borsa İstanbul haftayı yükselişle tamamladı. Endeks 96 bin 718 puana yükselerek 96 bin 700'deki kritik direnci aştı. BDDK rakamlarına göre Bankacılık sektörünün kredi hacmi, geçen hafta 25 milyar 598 milyon lira artarak 2 trilyon 515 milyar 130 milyon lira oldu. Kredi hacminin artması ekonomide canlanmanın en önemli işareti olarak görülüyor. Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal'ın net ihracat artışının üçüncü çeyrek büyümesinin yükselişinde başrol oynadığını, enflasyon görünümündeki iyileşmenin devam ettiğini söylemesi olumlu gelişme. Yabancı yatırımcılar geçen hafta 230 milyon dolarlık hisse senedi, 132 milyon dolarlık tahvil sattı. Hisse senedi stokları 29 milyar dolara, tahvil stokları toplamı 15.1 milyar dolara geriledi. BİST'teki kayıpların artmasında yabancı satışının önemli payı var. Hisse senetleri şu anda 5 yıllık ortalamasına göre %24 iskontolu. Merkez Bankasının yılın geri kalan kısmında 200 ila 300 baz puanlık faiz indirime gitmesi bekleniyor. 95 bin 500 ana destek, 98 bin ara direnç haline geldi. ABD Ticaret heyetinin 6 Eylül'de gelecek olmasıyla ikinci çeyrek büyüme hızınının pozitif alanda kalması piyasayı olumlu etkileyecektir. Yatırımcılara pozisyon açmalarını öneriyorum.
DOLAR AŞIRI DEĞER KAZANDI - Euro Bölgesi'nin lokal risk unsuru olarak son zamanlarda takip edilen İtalya'daki hükumet krizinde Giuseppe Conte'nin teklif edilen başbakanlık görevini kabul etmesi sonrası 5 Yıldız Hareketi ile Demokrat Parti yeni bir koalisyon hükumeti kurmak konusunda anlaştı. ABD'de ikinci çeyrek büyüme verisi yıllık bazda %2 artarak beklentiye uygun geldi. Ancak ilk çeyrekte %3.1 büyüyen ABD ekonomisi yavaşladı. Reel kişisel harcamalar 2. çeyrekte %4.7 yükseldi. Almanya'da ekonomik bozulma kendini iyice göstermeye başladı. İmalat endeksindeki bozulmadan sonra şimdi de işsizlik artıyor. 6 yıl boyunca kesintisiz düşen işsizlik oranı %5'te kaldı, ancak işsiz sayısı Ağustos'ta 4 bin artarak 2 milyon 290 bin kişiye yükseldi. Almanya'da Ağustos'ta TÜFE eksi 0.2, yıllık bazda ise %1 arttı Temmuz'da perakende satışlar %2.1 küçüldü, resesyon kaygıları arttı. Euro'daki baskılar yoğunlaştı. 1.0978 sentle kapanan euro dolar paritesi 1.11030 senti aşamazsa 1.0950 – 1.0930 sent aralığına dönecek. Doların aşırı değer kazanması karşısında Başkan Trump haykırıyor: "Euro, dolar karşısında 'deli gibi' değer yitiriyor ve bu onlara ihracat ve üretim olanağı sağlıyor.... ve Fed hiçbir şey yapmıyor! Dolarımız şu an tarihindeki en güçlü konumda. Kulağa güzel geliyor değil mi? Ama ihracatımız ağır darbe yiyor. Bizim tarife sorunumuz yok, bizim Fed sorunumuz var. Onların hiçbir fikirleri yok!"
TÜRK LİRASI GÜÇLENECEK Mİ? - 14 aydan beri sürekli gerileyen dış ticaret açığı Temmuz'da geçen yıla göre %47 azalarak 3.2 milyar dolara düştü.. İhracatın ithalatı karşılama oranı %82.6'ya yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2019 Temmuz ayında bir önceki aya göre ihracat %15,2, ithalat %4,6 arttı. Ağustos ayı dış ticarette 1.1 milyar dolarlık fazlalık bekleniyor. Merkez Bankası'nın 16 ağustos haftasında yerli yatırımcıların döviz mevduat hesabına yönelik açıkladığı rakamı yukarı revize etmesi piyasada olumsuz algılandı.. yerli yatırımcıların döviz mevduatları toplamının 187 milyar 210 milyon dolara gerilediği verisi 190 milyar 510 milyar dolara yükseltildi. Ancak Yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 23 Ağustos ile biten işlem haftasında 1.6 milyar dolar azalarak 189 milyar dolara geriledi piyasa rahatladı. Brezilya'nın ikinci çeyrekte 0.4 artışla tahminlerden daha yüksek büyüme göstermesi gelişmekte olan ülkelerin dolar karşısında değer kazanmasını sağladı. Yeni haftada 2 nci çeyrek büyüme, Ağustos enflasyon rakamları piyasada belirleyici olacak. Teknik açıdan dolar 5.85 TL üzerinde kapanış gerçekleştirirse 5.90 TL hedef olacak. 5.80 TL kırılırsa 5.70 – 5.75 TL aralığı gündeme gelecek. Piyasada iyimser beklentiler artıyor.
ALTIN DÜZELTME YAPIYOR - Ticaret Savaşları, Brexit ve İran eksenli risk unsurlarına dair belirsizliklerle 1550 dolar seviyelerini test eden altın, Eylül ayında planlanan Washington Pekin arasındaki görüşmelerin başlayacağı haberiyle geriledi. Yatırımcılar güvenli limandan çıkmaya başladı. 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler 1.47'den 1.51'e yükseldi. Yen, 105.50'den 106.30'a düştü. İtalya'da siyasi kriz çözüldü. AB ile İngiltere arasında Brexit görüşmeleri bu hafta yeniden başlıyor. ABD'de açıklanan verilerin beklentilere uygun gelmesi FED'in 18 Eylül toplantısında faiz indirim ihtimalini 25 baz puanda tuttu. Dolar endeksi 98.76'ya yükseldi. Altın haftayı 1520 dolarla tamamladı. Yeni haftada ABD'de açıklanacak imalat endeksi Euro bölgesinde ikinci çeyrek büyüme verisi altının geleceğini belirleyecek. Teknik açıdan 1535 dolar üzerinde kalıcılık sağlanamazsa 1510 – 1500 dolar desteklerine inilecek. Altında orta ve uzun vadede yön yukarı görünüyor, ancak bu yükselişini gerçekleştirmesi için düzeltme yapması gerekiyor. Kapalıçarşı'da 285 lirayla kapanan gram altın yeni haftada 2.83 – 2.87 TL aralığında hareket edecek görünüyor.
Herkese iyi haftasonları diliyorum.
Hicri yılbaşınınızı tebrik ediyor, hayırlara vesile olmasını diliyorum.
