Küresel borsalar haftayı karışık tamamladı. ABD yönetimi Çin'i yeniden ticaret müzakerelerine davet etti. Bu gelişme Londra, Frankfurt ve Paris'te endekslerin yükselmesini sağladı. Ancak Avrupa'da piyasalar kapandıktan sonra Başkan Trump Çin'den ithal edilen 200 milyar dolarlık ürüne gümrük vergisi uygulanması talimatı verince hava bozuldu. Wall Street'te kazançlar kayboldu, yatay kapanış gerçekleşti. Bu gelişme büyük ihtimalle yeni haftanın ilk günü Avrupa'da satışların artmasına yol açacaktır. Olumsuz hava dolara değer kazandırdı, altını aşağı çekti.
200 MİLYAR DOLARLIK DARBE - ABD hazine bakanlığının Çin'li yetkileri davet etmesine rağmen Trump'ın yeni tarifelerin uygulamaya geçirilmesi yönünde talimat vermesinde, "ABD yönetiminin Çin'le anlaşmak için baskı altında olduğuna" yönelik haberler rol oynadı. Amerikan basını, Hazine bakanı Mnuchin'in Çin ile başarısız geçen son müzakerelerin ardından yeni bir davette bulunmasını, "Trump yönetimi kasım ayında yapılacak seçimler öncesinde Çin'le ticaret savaşını bitirmek istiyor." şeklinde yorumlamıştı.Trump, bu haberler üzerine "Biz Çin'le anlaşmak için hiçbir baskı altında değiliz ama onlar bizimle anlaşmak için baskı altındalar. Bizim piyasalarımız yükselirken, onlarınki çöküyor" ifadelerini kullanmıştı.
TRUMP'IN BAŞI DERTTE - ABD'de Michigan Üniversitesi Güven Endeksi Eylül'de 100.8'e yükseldi. Bu rakam, yılın en yüksek 2. seviyesi olarak kayda geçti. beklentisi 96.6'ydı. Florence Kasırgası, saatteki hızı 150 kilometreyi bulan rüzgar, yoğun yağış ve "felaket" düzeyinde sel uyarılarıyla birlikte ABD'nin doğu kıyılarını etki altına aldı. Şu ana dek fırtına ile ilişkili olarak beş kişinin hayatını kaybettiği belirtiliyor ABD Başkanı Donald Trump'ın eski kampanya direktörü Paul Manafort, Rusya soruşturmasını yürüten özel yetkili savcı Robert Mueller ile anlaşmaya vardı. "ABD'ye karşı gizli anlaşma yapmak" ve "adaleti engellemek için komplo kurmak" suçlarını kabul eden Manafort, itirafçı oldu. Bu, aynı zamanda ABD Adalet Bakanlığı'nın Rusya'nın 2016 ABD başkanlık seçimlerine müdahale ettiği iddialarına yönelik soruşturmasında ilk adli duruşmaydı.
RUSYA DA FAİZ ARTTIRDI - İngiltere'de Merkez Bankası kararları ve Brexit konusuna dair Başkan Mark Carney'in konuşmaları takip edilirken: Brexit konusunda BOE'nin hazırlıklı olduğunu ve yüzde 2 enflasyon hedefi için herhangi bir değişikliğe anında yanıt vereceğini belirtti. Euro Bölgesi'nde açıklanan Çeyreklik Maaş Artışları; önceki dönemin üstünde gerçekleşme gösterirken, Ticaret Dengesi'nde; beklentilerin altında fazlalık verildi. ABD'de ise son iki gündeki enflasyon verileri gibi bugün açıklanan İthalat-İhracat Fiyat Endeksleri ve Perakende Satışlar dataları da öngörüleri karşılayamadı. Arjantin Merkez Bankası'nın faiz oranını sabit bırakması ve merkez bankasının sert faiz artırımı sonrası gözlerin çevrildiği Rusya Merkez Bankası; faiz oranını yüzde 7.25'den yüzde 7.50'ye çıkarttı. Banka ülkeden sermaye çıkışını engellemek için faizlerin arttırıldığını açıkladı
PİYASA 20 EYLÜL'E ODAKLANDI - Merkez Bankası kararları sonrası, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın: 20 Eylül'de Orta Vadeli Programın açıklanacağını belirtmesi ile gözler bu tarihe çevrildi. JP Morgan'ın programın önemine yaptığı vurgunun ardından bir uyarı da Morgan Stanley'den geldi. Kurumdan yapılan açıklamada: "Orta Vadeli Program içerisindeki GSYİH tahminine; hükümetin ekonomik büyüme ve politika sonuçlarındaki tolerans düzeyinin bir göstergesi olarak özellikle bakacağız" denildi. JCR Eurasia Rating Başkanı Orhan Ökmen ise; faiz artışının fiyat istikrarının gelecek görünümde yapacağı pozitif beklentilerle "Stagflasyon(durgunluk+yüksek enflasyon)" riskinin azaldığını, ancak bu kez de "Resesyon(en az iki dönem ekonominin küçülmesi)" riskinin yükseldiğini söyledi. Diğer taraftan; bugün, yurt içi tarafta açıklanan Temmuz ayı Cari İşlemler Dengesi verisinde verilen açık miktarı son 11 ayın en düşük seviyesindeydi.
ENFLASYON BEKLENTİSİ KIRILACAK - Faiz artışı öncelikle kurlardaki tırmanışı tersine çevirip enflasyon beklentisini kırabilir mi? Bu soruya vereceğimiz yanıt kısa vade için olumlu. Buna karşılık orta - uzun vadede beklentiyi değiştirebilmek ekonomi politikasının yalnızca para politikası tarafında değil maliye politikası tarafında da sıkılaştırılmasıyla gerçekleştirilebilir. O halde faiz artışıyla sıkılaştırılan para politikasına sıkı maliye politikasının eşlik etmesinin sağlanması gerekiyor. Bunun da yolu harcama artırıcı projelerin tamamından vazgeçilmesinden geçiyor. İşte cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kamuda her alanda ciddi bir tasarrufa gidileceğini söyleyerek Ancak ihalesi yapılmış daha henüz doğru dürüst başlanmamış projelere onları oturup konuşup onlara başlamayacağız. Onları şu anda bir kenara koyuyoruz. Zira şu andaki durum bunu gerektiriyor" demesi çok büyük önem taşıyor. İşte 20 eylül'de açıklanacak orta vadeli ekonomik programla 100 günlük yol haritası belli olacak.
BİST'TE İYİMSERLİK HAKİM - Borsa İstanbul haftayı yükselişle tamamladı. 96 bin 300 direncini test eden endeks 94 bin 760 puanla kapandı. Cari işlemler açığı verisinin temmuzda beklentilerin altına gerilemesi iyimser havayı güçlendirdi. İşlem hacmi 9.2 milyar lira oldu. Bankacılık endeksi %2.5 prim yaptı. Bu hafta yurt içinde sanayi üretimi, bütçe dengesi ve tüketici güveni yurt dışında ise Avrupa'da enflasyon ve ABD'de inşaat izinleri takip edilecek.Teknik açıdan endekste 97 bin 900 puan direnç olarak öne çıkıyor. 94 bin 500 ana destek oldu. 17 Eylül Pazartesi günü açıklanacak arındırılmamış sanayi üretim endeksinin temmuzda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,7 artmasını bekliyor. Bu hafta veri trafiği zayıf. Türkiye'den başlayalım. Pazartesi günü temmuz sanayi üretimi (%1.9); ağustos bütçe dengesi, Perşembe tüketici güveni ve orta vadeli program açıklaması, euro bölgesinde ağustos TÜFE; Avrupa Merkez Bankası Başkanı Draghi'nin açıklaması eylül imalat ve hizmet endeksleri izlenecek. ABD'de 2. çeyrek cari açık (103.5 milyar dolar), konut rakamları ve üretim/hizmet endeksleri var.
GERGİNLİK DOLARA YARADI – Euro grup başkanı Mario Centeno, İngiltere ve Avrupa Birliği'nin bir Brexit ticaret anlaşmasına varmaları gerektiğini, çünkü bir anlaşmaya varılamamasının ekonomi ve finans sektöründeki herkes için ortaya çıkaracağı risklerin çok büyük olduğunu söyledi.Almanya Başbakanı Angela Merkel ise NATO'nun savunma kabiliyetlerini güçlendirmesi gerektiğini ve Brexit sonrası İngiltere ile savunma alanında işbirliği istediklerini kaydetti. Avrupa Birliği, İran'la ticaretin ABD'nin yeni yaptırımlarından etkilenmemesinin yollarını arıyor. AB'nin, yaptırımlardan etkilenmemek için takas yönetimine başvurmayı planladığı belirtiliyor. ABD kanadında ise ABD Ticaret Bakanlığı'nın verilerine göre perakende satışlar Ağustos'ta yüzde 0.1 ile beklentinin altında arttı. Bu rakam Şubat ayından bu yana olan en düşük artış olarak göze çarpmakta. Sanayi üretimi ise yüzde 0.4'lük bir artış kaydettiği ve beklentilerin üzerinde .Trump'ın Çin'e 200 milyar dolarlık gümrük vergisi uygulama kararı dolara değer kazandırdı, parite 1.16090'dan 1.1621 sent düştü 1.16 desteği kırılırsa 1.1530 sente kadar düşüş devam edecek.
TL'DEKİ KAYIPLAR ARTACAK MI? - Türkiye Temmuz ayında 1.75 milyar dolarla son 11 ayın en düşük cari açığını verdi. 12 aylık cari açık 54.5 milyar dolara geriledi. Geçen yıldan 17.2 milyar dolarlık azalma var. Enerji ve altın dışı cari denge 4.4 milyar dolara geriledi. Orta vadeli ekonomik program 20 eylül'de açıklanacak. Merkez Bankasının "TL Depoları Karşılığı Döviz Depoları ihalesi"ne gelen teklif tutarı 555 Milyon dolar oldu. Banka TL faizini yüzde 24'den verirken; önceki günkü yüzde 19.25 faizli ihalede teklif tutarı 40 Milyon dolarda kalmıştı. Türkiye'nin tahvil faizleri ve özellikle CDS primindeki geri çekilmeler de devam ediyor. Risk primi 449 düzeyine indi. Döviz sepeti 6.66 TL'ye çekildi Doların dünya para birimleri karşısında yeniden değer kazandığını görüyoruz, TL'deki kayıplar artabilir. Dolar bu hafta 6.15 – 6.20 TL aralığında hareket edecek görünüyor. 6.20 aşılırsa 6.25 TL hedef olacak. Euro 7.15 – 7.20 TL bandında hareket edecek. Cuma günü ihtiyacı olanların 6.05 – 6.07 TL de seyreden dolar kurundan istifade etmelerini tavsiye etmiştim.
KUYU ARTTI PETROL GEVŞEDİ - ABD'nin petrol endüstrisinin görünümü ve kısa dönem ham petrol üretimi hakkında gösterge kabul edilen petrol sondaj kulesi sayısında bu hafta artış görüldü Petrol sahası hizmeti şirketi Baker Hughes'un yayımladığı haftalık veriler, 8-14 Eylül döneminde bir önceki haftaya göre ABD'de petrol sondaj kulesi sayısında 7 adet artış olduğunu gösterdi Böylelikle geçen hafta 860 olan ABD'nin petrol sondaj kulesi sayısı bu hafta 867'ye yükselmiş oldu. Petrol sondaj kulesi sayısındaki artışla küresel piyasada ham petrol fiyatlarında hafif düşüş oldu Dünya genelinde en yaygın olarak kullanılan Londra Brent türü ham petrolün varil fiyatı 77,81 dolar, ABD'nin Batı Teksas tipi ham petrolün varil fiyatı 68,72 dolar seviyesinden işlem gördü. Florence kasırgasının piyasada arzı arttıracağı beklentisi fiyatı yukarda tutuyor. Fırtına geçtikten sonra düşüş hızlanacak.
ALTININ HIZINI KİM KESTİ? - Dolar endeksindeki kıpırdanma, Çin para birimi Yuan'daki kayıpların artması ve yatırımcıların güvenli limandan (10 yıllık ABD hazine bonolarından) çıkmaları (faizler 2.99'a tırmandı) altını 1192 dolara düşürdü. ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşlarının 200 milyar dolarlık yeni vergiyle ısınıyor. George W. Bush döneminde ABD Ticaret Bakanı olan Carlos Gutlerrez, Trump'ın Çin'e yönelik gümrük tarifelerini Çin'i uçurumdan atmak anlamına geleceğinden ve sonunda global ekonominin zarar göreceğinden endişe ettiğini söyledi. ABD'de Ağustos ayı perakende satışlar verisi yüzde 0.1'lik artış gösterdi ancak beklentileri karşılayamadı. Çekirdek perakende satışlar da yüzde 0.3 artış ile 0.5 artış beklentilerini gerçekleştiremedi. Buna karşılık ağustos ayı sanayi üretimi 0.4 artarak tahminleri aştı. Altın 1205 doları aşamazsa 1188, 1184 ve 1179 dolar desteklerine çekilebilir Serbest piyasada dolardaki geri çekilme durursa fiyat bu hafta 234 – 237 lira aralığında kalır.
Herkese iyi haftasonu tatilleri diliyorum..
