Amerika ile Çin arasında ticaret gerilimin müzakere edileceği haberi Wall Street'i olumlu etkiledi. Risk iştahı arttı, dolar kazançlarının bir kısmını geri verdi. Altın toparladı. Euro bölgesinde ise TL üzerindeki baskının artmasının Avrupa Merkez Bankasının politikalarını etkileyeceği beklentisi Frankfurt borsasının ekside kapanmasına yol açtı. Evet önümüzdeki hafta Türkiye'de piyasalar Kurban Bayramı dolayısıyla kapalı. Pazartesi günü BİST yarım gün açık kalacak. Yurtdışında da Avrupa ve ABD'de ağustos öncü imalat endekslerinden başka önemli veri yok. Cuma günü Almanya'da ikinci çeyrek büyüme rakamları açıklanacak (0.5 / 2.3) Şimdi ayrıntılara bakalım.
PAPAZ GERİLİMİ DEVAM EDİYOR - ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin'in: Papaz Brunson'un serbest bırakılmaması halinde Türkiye'ye yeni yaptırımlar uygulanacağını ve uygulanacak paketinin hazır olduğunu söylemesinin ardından, ABD Başkanı Donald Trump'ın aynı konu nedeniyle ekonomik ilişkilerin azaltılacağını belirtmesi TL kurlarında yukarı yönlü ataklara neden oldu. Brunson'un Avukatı aracılığı ile üst mahkemeye yaptığı itiraz da reddedilirken, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ise: "ABD'nin, Türkiye'ye Brunson'dan dolayı yaptırım uygulaması durumunda aynı şekilde karşılık vereceğiz" açıklamasını yaptı. Uluslar arası kredi kuruluşu Standard and Poor's ve Moody's Cuma gecesi Türkiye'nin kredi notunu düşürdü. Bu olumsuz gelişmeler TL üzerinde sınırlı etki meydana getirdi. Zira Hazine ve Maliye Bakanlığı aracılığı ile Türkiye Bankalar Birliği'nin; kredi ve çek kullanan şirketlerin kur riskini bertaraf edecek tavsiye niteliğindeki kararlar devreye alındı. Sanayi Bakanlığı da 16 maddelik bir destek ve önlem paketin devreye soktu. Merkez Bankası ve BDDK TL'yi destekleyen kararlar aldı.
CARİ AÇIK BEKLENTİSİ AZALDI - Merkez Bankası beklenti anketinde rakamlar büyüdü. Yılsonu dolar beklentisi 4.83'ten 5.96'ya; TÜFE beklentisi 13.88'den 16.45'e çıktı; büyüme beklentisi %4.2'den %3.9'a indi; cari işlemler açığı ise 54.8 milyar dolardan 52.7 milyar dolara geriledi. ABD ve Çin arasında önümüzdeki hafta yeniden yapılacak olan ticaret müzakereleri tartışırken, İran ile ABD arasında bir diyalog çabası da görülmekte. Bu bağlamda önümüzdeki hafta yapılacak olan ABD'nin Wayoming eyaleti Jackson Hole kasabasındaki toplantılarda majör merkez bankası başkanlarının yapacakları açıklamalara dair tahminler dillendiriliyor. Ekonomik veri olarak Euro Bölgesi TÜFE oranları, beklentilere paralel gerçekleşme gösterdi.
KREDİ NOTUMUZ DÜŞÜRÜLDÜ - Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarından Türkiye'ye kötü haber geldi. Standard & Poors, Türk lirasındaki aşırı volatiliteyi gerekçe göstererek, Türkiye'nin yabancı para cinsinden kredi notunu B+'dan BB-'ye düşürdü. Kuruluş, Türkiye'nin ödemeler dengesi kriziyle karşı karşıya olduğunu belirtti, bunun Türkiye ekonomisini olumsuz etkilediğini vurguladı. Türk lirasındaki değer kaybı, yüksek enflasyon ve cari açığın yüksek olmasının Türkiye ekonomisinin kırılgan olmasında etkili olduğu değerlendirmesi yapıldı. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu, gelecek yıl Türkiye için resesyon öngörüsünde bulundu. Kuruluş, Türkiye'nin görünümünü değiştirmedi, görünümü durağan olarak teyit etti. Bir diğer kredi derecelendirme kuruluşu olan Moody's de Türkiye'nin kredi notunu Ba3'e düşürdü. Kuruluş Türkiye'nin görünümünü de negatife çevirdi. Kuruluş Mart ayında Türkiye'nin kredi notunu "Ba1"den "Ba2"ye düşürmüş ve not görünümünü "negatif"ten "durağan"a çevirmişti. Son olarak Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'nin TL'deki düşüşe yönelik "geçici ve eksik" tedbirlerin tek başına dövizde istikrarı sağlayamayacağı uyarısında bulundu. Ama -Türkiye'nin, durumu bariz bir şekilde kötüleşmediği sürece bir IMF programına başvuracağını sanmıyoruz- açıklaması dikkat çekti
TÜRKİYE'YE DESTEK YAĞIYOR - Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan Türkiye'ye destek geldi "Türkiye geçici ekonomik zorlukların üstesinden gelecektir" denildi. Çin hükümetince yayımlanan "Çin ve Dünya Ticaret Örgütü" başlıklı kitapta, ABD'nin tek taraflı başlattığı ticari ihtilaf ve savaşların galibinin olmayacağı vurgulanmış, Çin'in, Türkiye ile el ele vererek güçlerini birleştirip çok taraflı ticaret sisteminin daha açık, kapsayıcı, paylaşımcı, dengeli ve ortak kazanca dayalı bir doğrultuda gelişmesini sağlamayı hedeflediği yer almıştı. Sadece Çin değil Avrupa'nın iki büyük ülkesi Almanya ve Fransa'dan da Türkiye'ye destek geldi. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak Alman ve Fransız meslekdaşları ile yaptığı telefon görüşmesinde ABD'nin Türkiye'ye yönelik uygulamalarına karşı birlikte ve işbirliği içinde hareket etme kararı aldı. Albayrak ve Le Maire, ekiplerinin hızlı şekilde çalışmaya başlaması ve 27 Ağustos tarihinde Paris'te bir araya gelme konusunda mutabık kaldı. Albayrak Almanya Finans bakanı ile yaptığı görüşmede ekonomik işbirliği güçlendirecek adımların atılması ve karşılıklı çalışmalara başlanması için görüş birliğine vardı.
ETKİN ÖNLEMLER DEVREYE GİRDİ - Reel sektörün ve KOBİ'lerin Türk piyasalarında yaşanan spekülatif atağı en az hasarla atlatmaları için kollar sıvandı. Sanayi Bakanlığı 16 maddelik destek paketi açıklarken, Bankalar Birliği bankalara kredi kanallarının açık tutulması için tavsiye kararları aldı. TİM ise kaynaklarını Eximbank'ın kullanımına açtı Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ın açıkladığı pakette, KOSGEB alacaklarının ertelenmesi, 30 milyar dolarlılık yerlileştirme yapılması, AR-GE desteklerine kur düzenlemesi yapılması da bulunuyor. Hükümet Türk ekonomisinin bel kemiği KOBİ'lere destek verirken Merkez Bankası ve BDDK da kur riskine karşı aldığı önlemleri genişletiyor. Bankaların TL ve döviz zorunlu karşılıklarını düşürerek piyasaya likidite enjekte eden Merkez Bankası 'döviz karşılığı altın' ve 'lokasyon swap' işlemlerine başlanacağını bankalara bildirdi. ilgili düzenleme bankacılık sisteminin ihtiyacı olması durumunda fiziki altına erişimini kolaylaştırıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, bankaların Türk Lirası alım işlemlerine yüzde 25 sınırlama getirdi.
BİST'TE TAKAS AVANTAJI - Borsa İstanbul dalgalı seyirle geçirdiği Cuma kapanışını artıda gerçekleştirdi. Ama hafta boyunca endeks %6.5 değer kaybetti. Doğan Holding en fazla prim yapan kağıt oldu. En büyük kayıp ise %23 ile Pegasus'ta yaşandı. 85.000 puanın altına kadar gerileyen BIST 100 endeksi, ana destek noktasının kırılması sonrası gelen tepki alımlarıyla 88 bin 700 düzeyine çıktı. Gelecek hafta Kurban Bayramı dolayısıyla piyasa kapalı. 20 ağustos pazartesi günü yarım gün açık olacak. Takas avantajı sebebiyle tepki hareketinin güçleneceğini tahmin ediyorum. 85 bin desteği kırılmazsa tatile 90 bin düzeyinde gireceğiz.
RİSK ARTTI DOLAR ZAYIFLADI - ABD tarafında Çin ile yeniden ticaret gerilimleri üzerine müzakere edileceğine ilişkin gelen haberler risk iştahını arttırdı. 1.1330 sente düşen euro dolar paritesi 1.1437 sentle kapandı. Yani dolar değer kaybetti. Euro Bölgesi'nde Temmuz ayında enflasyon eksi 0.3 oldu. Yıllık artış %2.1 olarak gerçekleşti. Ancak bölgede TL'deki krizin artış göstermesi durumunda ekonomiye ve Avrupa Merkez Bankası politikalarına etkide bulunacağına ilişkin tartışmaların devam ettiğini belirtelim. ABD'de Michigan Üniversitesi tüketici güveni Ağustos'ta 95.3'e geriledi. Bu, Eylül ayından beri en düşük seviye oldu. Doların değer kaybında bu gelişmenin de önemli payı var. Bu hafta önemli veri açıklaması yok. Avrupa Merkez Bankası toplantı tutanakları, ABD – Çin görüşmelerine yönelik haberler ve Cuma günü başlayacak Jackson Hole toplantıları pariteyi yukarı taşıyabilir. 114.50 sent aşılırsa 1.1470 – 1.1530 sent dirençleri gündeme gelecek
TATİLDE TL NASIL SEYREDECEK? - ABD Başkanı Trump ve ABD Hazine Bakanı Mnuchin'in Türkiye'ye yönelik tehditvari açıklamalarının yanı sıra, Avukatı tarafından üst mahkemeye yapılan itirazın da reddedilmesi ve uluslar arası kredi kuruluşları S&P ve Moody's'in not indirimleri dikkate alınmayacaktır. Bu iki kuruluş zaten Türkiye'yi yatırım yapılabilir ülke seviyesinde görmüyor. Yukarda sözünü ettiğim Türkiye'ye Çin ve Avrupa'dan gelen büyük destek ile Merkez Bankası ve BDDK'nın kur artışına yönelik aldığı önlemler Türk Lirasına destek verecektir. ABD'nin yaptırımlarına karşı çok önemli bir gelişme yaşandı. ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi görevine eski Ankara Büyükelçisi James Jeffrey, getirildi. Jeffrey, ABD'nin Orta Doğu'daki en önemli pozisyonlarından birinde görevlendirilmiş oldu. Son olarak Washington Yakındoğu Politikası Enstitüsünde kıdemli Orta Doğu uzmanı olarak görev yapan Jeffrey, Washington'da katıldığı birçok panelde Türk-Amerikan ilişkilerinin önemine vurgu yapmış ve PKK ile YPG'nin özünde aynı örgüt olduğunu dile getirmişti. Jeffrey, bir makalesinde "Kürt meselesi nedeniyle Türkiye'yi dışlamanın hiçbir stratejik anlamı yoktur. Suriye'deki varsaydığımız müttefikimiz (Türkiye) ile ortak bir zeminde buluşmadan, ABD'nin bu ülkede İran ve Rusya'nın direnci karşısında askeri ve diplomatik olarak pek bir şey başarabilmesi imkânsızdır" yazmıştı. Türkiye ile ABD arasındaki asıl problem Suriye.. Amerika Suriye'deki etkinliğini Türkiye'ye kaptırınca papazı bahane ederek Türkiye'ye darbe vurmak amacıyla ağır ekonomik yaptırımları devreye sokmuştu. Jeffrey'in atanmasıyla ABD'nin Suriye olayında geri çekilmeyi kabul ettiği anlaşılıyor. Döviz sepeti 6.46 TL'de. 5 yıllık risk primi 492 düzeyinde. Dolar bu hafa 6 TL desteğinin kırarsa 5.40 – 5.60 TL aralığına dönecek. Euro 6.80 – 6.85 TL aralığında kalacak görünüyor.
ONS'TA TOPARLANMA VAR AMA - FED Başkanı Jerome Powell, 24 Ağustos'ta, ABD'nin Jackson Hole kentinde yapılacak global merkez bankaları yıllık konferansında bir konuşma yapacak. Biliyorsunuz Fed başkanlarının genellikle Jackson Hole toplantılarını ABD Merkez Bankası'nın gelecekteki politika hareketlerine yönelik sinyaller vermek için kullanıyor.. Bu yönüyle Powell'in yapacağı açıklamalar dikkatle izlenecek. Bunun dışında Rusya Dışişleri Bakanlığı, ABD'nin Kuzey Kore nedeniyle bir Rus şirketine ve bir Rus iş insanına yaptırım uygulama kararının Kore yarımadasında barış sürecini baltalayabileceği uyarısında bulundu. Fitch Ratings'ten yapılan açıklamada, Rusya'nın uzun dönem yabancı ve yerli para cinsinden kredi notunun "BBB-" seviyesinde teyit edildiği, görünümünün "pozitif" olduğu belirtildi. Açıklamada, Rusya'nın bilançosunun güçlü, dış finansmanının dirençli ve makroekonomik politikalar çerçevesinin güvenilir olduğu vurgulandı. Son olarak, ticaret savaşı ile ilgili Amerikalı ve Çinli yetkililer arasında yeni tur ticari müzakereler 22 ve 23 Ağustos tarihlerinde Washington'da yapılacak. Yuan'ın 6.87 düzeyine inmesi (sınırlı değer kazanımı) ve bu hafta yükselişini sürdüreceği beklentisi altını olumlu etkiledi Ons 1184 dolara çıkarak kapandı. Hafta içinde 1167 dolarla dip yapmıştı. 1190 dolar aşılırsa 1205 dolar gündeme gelecek. Mevcut tabloya göre ons düşüş trendinden kurtulmuş görünüyor Kapalıçarşı'da 24 ayar külçenin gramının bu hafta 220 – 230 TL aralığında hareket edeceğini tahmin ediyorum.
